การดูแลผู้สูงอายุในปริมณฑลส่วนตัวและสาธารณะ

ผู้แต่ง

  • วรรณลักษณ์ เมียนเกิด วิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • ศศิพัฒน์ ยอดเพชร, ศาสตราจารย์ คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
  • เกษม เพ็ญภินันท์, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร. คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

คำสำคัญ:

ผู้สูงอายุ, ปริมณฑล, ส่วนตัว, สาธารณะ

บทคัดย่อ

การปฏิบัติการดูแลผู้สูงอายุเป็นปฏิบัติการของการช่วยเหลือ เกื้อกูลผู้สูงอายุทั้งในปริมณฑล ส่วนตัว และสาธารณะทั้งนี้ “บ้าน” ถูกมองว่าเป็นพื้นที่ “ส่วนตัว” สำหรับดูแลผู้สูงอายุ แต่เมื่อบ้านถูกปรับเปลี่ยนความหมายที่ตรึงไว้แค่ความเป็นส่วนตัวกลายเป็นพื้นที่ทางสังคมจึงเป็นกลไกให้ความเป็นสาธารณะสามารถเข้ามาในบ้านเพื่อนำไปสู่การจัดการดูแลผู้สูงอายุในลักษณะการช่วยเหลือ คุ้มครองผู้สูงอายุให้ได้รับบริการตามสิทธิที่สมควรได้รับ และตามหลักมนุษยธรรม โดยความเป็นสาธารณะนี่เองที่ทำให้สถาบันทางสังคม ผู้ปฏิบัติงานในชุมชนไปให้การช่วยเหลือที่บ้าน ทำให้บ้านซึ่งเดิมเป็นปริมณฑลส่วนตัวได้ขยายไปสู่ความปริมณฑลสาธารณะ แม้บ้านจะถูกปรับเปลี่ยนความหมาย แต่ยังคงสภาพเป็นพื้นที่ส่วนตัวสำหรับผู้สูงอายุอยู่นั่นเองอย่างไรก็ตาม การดูแลผู้สูงอายุในครอบครัว ชุมชน และสถาบันทางสังคมต่างมีบทบาทหนุนเสริมเพื่อดูแลผู้สูงอายุซึ่งกันและกัน การดูแลในครอบครัวซึ่งถือว่าเป็นพื้นที่ส่วนตัว และการร่วมดูแลจากคนในชุมชนอันเป็นการนำความเป็นสาธารณะเข้ามาในบ้านทำให้ทั้งปริมณฑลส่วนตัวและสาธารณะเชื่อมโยงอย่างกลมกลืนกัน

ประวัติผู้แต่ง

วรรณลักษณ์ เมียนเกิด, วิทยาลัยสหวิทยาการ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์

สาขาสหวิทยาการ

เกษม เพ็ญภินันท์, ผู้ช่วยศาสตราจารย์ ดร., คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ภาควิชาปรัชญา

เอกสารอ้างอิง

ไพโรจน์ คงทวีศักดิ์. (2543). “ข่าวสารกับพื้นที่ พลังและภาพปรากฏ”. ใน วารสารสังคมศาสตร์ ปีที่ 12 ฉบับที่ 2 หน้า 43 – 64.

ระวิวรรณโอฬารรัตน์มณีและวีระสัจกุล.(2555). การใช้พื้นที่สาธารณะเป็นถนนคนเดินแบบตลาดนัดในเมืองของไทย. วารสารสังคมลุ่มนํ้าโขง, ปีที่ 8 ฉบับที่ 3 กันยายน-ธันวาคม 2555 หน้า 121-142.

สายพิณ ศุพุทธมงคล. (2555). บ้านและเรื่องในบ้าน: ครอบครัว รัฐ และการเมืองวัฒนธรรม. กรุงเทพฯ: มูลนิธิเพื่อการพัฒนาประชาธิปไตยและการพัฒนา (โครงการจัดพิมพ์คบไฟ).

ชัชพันธุ์ยิ้มอ่อน. (2556). จากการทำให้ทันสมัยจนถึงระเบียบโลกใหม่ ?: วิภาษวิธีในพื้นที่สาธารณะ. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์. ปีที่ 3 ฉบับที่ 1 มกราคม-มิถุนายน 2556, หน้า 155 – 166.

Fisher, B. and Tronto, J. (1990). “Toward a Feminist Theory of Caring,” in Circles of Care, eds. E. Abel and M. Nelson, Albany, N.Y.: SUNY Press.

Held, V. (2006). The Ethics of Care: Personal, Political, and Global. Oxford University Press.

MacIntyre, A. (2007). After Virtue: a Study in Moral Theory. Indiann: The University of Notre Dame Press.

Noddings, N. (2002). Starting at Home: Caring and Social Policy. Berkeley: University of California Press.

Sevenhuijsen, S. (1998). Citizenship and the Ethics of Care: Feminist Considerations on Justice, Morality and Politics. London: Routledge.

Tronto, J. C. (2009). Moral Boundaries: A Political Argument for an Ethic of Care. New York: Routledge.

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

21-02-2019

รูปแบบการอ้างอิง

เมียนเกิด ว., ยอดเพชร ศ., & เพ็ญภินันท์ เ. (2019). การดูแลผู้สูงอายุในปริมณฑลส่วนตัวและสาธารณะ. วารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์และการบริหารสังคม, 23(1), 147–177. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/swjournal/article/view/173616

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความวิชาการ