ค่านิยมหลังการพัฒนาในการพัฒนาชุมชนโดยฐานเกษตรกรรมทางเลือก: กรณีศึกษาชุมชมเกษตรกรรมทางเลือก 3 แห่งในจังหวัดศรีสะเกษ
คำสำคัญ:
เกษตรกรรมทางเลือก, พหุนิยมแห่งการพัฒนา, ค่านิยมยุคหลังการพัฒนาบทคัดย่อ
ในกระบวนทัศน์การพัฒนาระดับโลก แนวคิดพหุนิยมแห่งการพัฒนา (Pluriverse) ได้แก่ ค่านิยมเกี่ยวกับความหลากหลาย ศักดิ์ศรีและการพึ่งพาตนเอง การเกื้อกูลตอบแทน ความเป็นสาธารณะ ความกลมเกลียวกับธรรมชาติความเรียบง่าย ความยุติธรรมเท่าเทียม สันติภาพ และบทบาททางเพศ ฯลฯ มีบทบาทที่สำคัญในการสำรวจทางเลือกทางพัฒนา เพื่อส่งเสริมความเป็นอยู่ที่ดีร่วมกันอย่างหลากหลาย และเป็นการสลายกระบวนทัศน์เกี่ยวกับมนุษย์เป็นใหญ่และการเน้นความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจเพียงอย่างเดียว
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเข้าใจค่านิยมที่อยู่เบื้องหลังของการพัฒนาชุมชนที่ใช้วิธีการทางเกษตรเป็นหลัก และทำการศึกษาในพื้นที่ ได้แก่ ชุมชนพุทธศาสนาของศีรษะอโศก ซึ่งมีการทำเกษตรธรรมชาติแบบพุทธ พื้นที่ที่สอง สมาคมคนทาม ขบวนการเคลื่อนไหวโดยกลุ่มที่ได้รับผลกระทบจากเขื่อนราษีไศลและมีความเป็นอยู่ที่เกี่ยวข้องกับป่าทาม และบริษัทไร่ทองและกลุ่มเกษตรกรศรีสะเกษสร้างสรรค์ ที่เป็นองค์กรที่มีแนวคิดทางธุรกิจสังคม ซึ่งสนับสนุนเกษตรท้องถิ่นให้มีส่วนร่วมทางการตลาดระดับโลก
จึงมีข้อเสนอว่าภายใต้กรอบพหุนิยมแห่งการพัฒนาในแง่ของการพัฒนาชุมชนว่า ค่านิยมดังกล่าวนี้จะเสริมสร้างพลังในการพัฒนาชุมชนให้รักษาอัตลักษณ์ทางเลือกของตน และทำให้ชุมชนสามารถดำรงอยู่ในบริบทกระแสหลัก พร้อมทั้งยังรักษาจินตภาพที่หลากหลายไว้ได้
บทความนี้สรุปว่า ถึงแม้ค่านิยมและความเชื่อที่คล้ายคลึงกันจะพบในชุมชนทางเลือกทั่วโลก แต่รายละเอียดการตีความขึ้นอยู่กับบริบททางเศรษฐกิจสังคม การเมือง และวัฒนธรรม บทความนี้มีส่วนร่วมในการสร้างองค์ความรู้ในทฤษฏีพหุนิยมในการพัฒนาชุมชนทางเลือก
References
Asoke, Network. (2015). ความเป็นมาของพุทธสถานศีรษะอโศก Srisa Asoke Historical Development. Retrieved from https://www.asoke.info/06Community/Community/seesa.html [in Thai].
Chusakul, S. (2013). The Truth in Rasi Salai 'Taam Forest' the Womb of Esan Rivers ความจริงที่ราษีไศล “ป่าทาม” มดลูกของแม่น้ำอีสาน. Retrieved from https://www.facebook.com/Khonanurak/posts/943616119087460/?paipv=0&eav=AfbSpMExyDfPdp7OSbYiPBicbpCXHsgFDC9R5UAvzvtbVU_85RtWimW8v29Va1RB7_Y&_rdr [in Thai].
Demaria, F., & Kothari, A. (2017). The Post-Development Dictionary agenda: paths to the pluriverse. Third World Quarterly, 38(12), 2588-2599. Retrieved from https://doi.org/10.1080/01436597.2017.1350821
Devall, B. (1980). The Deep Ecology Movement. Natural Resources Journal, 20(2), 299-322.
Dirlik, A. (2014). Developmentalism: A critique. Interventions, 16(1), 30-48. Retrieved from https://doi.org/10.1080/1369801X.2012.735807
Dryzek, J. S. (1998). The Politics of the Earth: Environmental Discourses. London: Oxford University Press.
Escobar, A. (1992). Imagining a Post-Development Era? Critical Thought, Development and Social Movements. Social text, 31/32, 20-56. Retrieved from https://doi.org/10.2307/466217
Escobar, A. (2000). Beyond the search for a Paradigm? Post-development and beyond. Development, 43(4), 11-14. Retrieved from https://doi.org/10.1057/palgrave.development.1110188
Escobar, A. (2011). Encountering development: The making and unmaking of the Third World (Vol. 1). New Jersey: Princeton University Press.
Escobar, A. (2018). Transition Discourses and the Politics of Relationality: Toward Designs for the Pluriverse. In B. Reiter (Ed.), Constructing the Pluriverse (pp. 63-89). North Carolina: Duke University Press.
Escobar, A. (2020). Pluriversal politics: The real and the possible. North Carolina: Duke University Press.
Escobar, A. (2022). Post-Pandemic Transitions in a Civilizational Perspective. In Breno, B. & Geoffrey, P. (Eds.), Social Movements and Politics During COVID-19 (pp. 291-298). Bristol: Bristol University Press.
Essen, J. (2005). Right Development: The Santi Asoke Buddhist Reform Movement of Thailand. Mayland: Lexington Books.
Essen, J. (2009). Buddhist Economics. In Jan, P. & Irene, V. S. (Eds.), Handbook of economics and ethics (pp. 31-38). Cheltenham: Edward Elgar Publishing.
Essen, J. (2010). Sufficiency Economy and Santi Asoke: Buddhist Economic Ethics for a Just and Sustainable World. Journal of Buddhist ethics, 17, 69-99.
Garcia-Arias, J., & Schöneberg, J. (2021). Urgencies and imperatives for revolutionary (environmental) transitions: from degrowth and postdevelopment towards the pluriverse?, Environmental Politics, 30(5), 865-871. Retrieved from https://doi.org/10.1080/09644016.2021.1911443
Gibson-Graham, J. K. (2006). A postcapitalist politics. Minneapolis: University of Minnesota Press.
Goettner-Abendroth, H. (2007). Matriarchal Society and the Gift Paradigm: Motherliness as an Ethical Principle, In Genevieve, V. (Ed.), Women and the Gift Economy, (pp. 102). Toronto: Inanna Publications.
Göttner-Abendroth, H. (n.d.). Modern Matriarchal Studies. Retrieved from https://matriarchalstudies.com/
Hansson, S. O. (2001). The structure of values and norms. Cambridge: Cambridge University Press.
Haraway, D. (2016). Situated Knowledges: The Science Question in Feminism and the Privilege of Partial Perspective. In Linda, M. & Joanne, S. (Eds.), Space, Gender, Knowledge: Feminist Readings (pp. 53-72). London: Routledge.
Jackson, P. A. (2002). Withering centre, flourishing margins: Buddhism’s changing political roles. In Kevin, H. (Ed.), Political change in Thailand: Democracy and Participation (pp. 90-108). London: Routledge.
Jones, W. K. (1994). A Theory of Social Norms. University of Illinois Law Review, 1994(3). 545-596.
Kantawong, D. (2017). Struggle and Livelihoods Rehabilitation of Rasisalai Dam Affected people. Master's thesis. Mahasarakham University. Retrieved from http://202.28.34.124/dspace/bitstream/123456789/173/1/56010181002.pdf [in Thai]
Kitirianglarp, K. (2021). Marilyn Strathern and Knowledge in “Pluriverse”. Journal of Anthropology, Sirindhorn Anthropology Centre (JASAC), 4(1), 188-194. Retrieved from https://so06.tci-thaijo.org/index.php/jasac/article/view/249602 [in Thai]
King, S. B. (2009). Buddhism, Nonviolence, and Power. Journal of Buddhist ethics, 16, 103-135.
Kothari, A., Salleh, A., Escobar, A., & Dermaria, F. (2019). Pluriverse: A Post-Development Dictionary. Delhi: Tulika Books.
Lienchamroon, W., & Yaimuang, S. (2011). Alternative agriculture: from individual farmers to social movements, In Lienchamroon, W. Reform the agricultural sector for food security: analysis and practical policies. Nonthaburi: BioThai.
Mackenzie, R. (2007). New Buddhist Movements in Thailand: Towards an Understanding of Wat Phra Dhammakaya and Santi Asoke (Vol. 7). London: Routledge.
Maldonado-Villalpando, E., Paneque-Gálvez, J., Demaria, F., & Napoletano, B. M. (2022). Grassroots innovation for the pluriverse: Evidence from Zapatismo and autonomous Zapatista education. Sustainability Science, 17(4), 1301-1316. Retrieved from https://doi.org/10.1007/s11625-022-01172-5
Manorom, K. (2016, 31 May). Peasants of the new era of the Rasi Salai wetland 'ชาวนายุคใหม่' แห่งที่ราบลุ่มราษีไศล. TCIJ. Retrieved from https://www.tcijthai.com/news/2016/05/article/6226 [in Thai]
Mignolo, W. D. (2007). Delinking: The rhetoric of modernity, the logic of coloniality and the grammar of de-coloniality. Cultural studies, 21(2-3), 449-514. Retrieved from https://doi.org/10.1080/09502380601162647
Naess, A. (2005). The Basics of Deep Ecology. The Trumpeter, 21(1), 61-71.
Querejazu, A. (2016). Encountering the pluriverse: Looking for alternatives in other worlds. Revista Brasileira de Política Internacional, 59(2), e007. Retrieved from https://doi.org/10.1590/0034-7329201600207
Quijano, A. (2007). Coloniality and modernity/rationality. Cultural studies, 21(2-3), 168-178. Retrieved from https://doi.org/10.1080/09502380601164353
Rakprachathai, V. (2021). Santi-Asoke: Political Thought and Diagnostic Framing in The Thaksin Government. Journal of Social Sciences, Naresuan University, 17(2), 123-152. [in Thai]
Reiter, B. (Ed.). (2018). Constructing the pluriverse: The geopolitics of knowledge. North Carolina: Duke University Press.
Rekhviashvili, L. (2021). Review of the book Pluriverse: A Post-development Dictionary, by A. Kothari, A. Salleh, A. Escobar, F. Demaria, &
A. Acosta. Eurasian Geography and Economics, 64(2), 240-244. Retrieved from https://doi.org/10.1080/15387216.2021.1918566
Rigg, J. (1994). Redefining the Village and Rural Life: Lessons from South East Asia. Geographical Journal, 160(2), 123-135. Retrieved from https://doi.org/10.2307/3060071
Satha-Anand, S. (1990). Religious movements in contemporary Thailand: Buddhist struggles for modern relevance. Asian Survey, 30(4), 395-408. Retrieved from https://doi.org/10.2307/2644715
Schumacher, E. F. (2011). Small is beautiful: A study of economics as if people mattered. New York: HarperCollins.
Sessions, G. (1987). The deep ecology movement: A review. Environmental review, 11(2), 105-125.
Shigetomi, S. (2006). Bringing non-governmental actors into the policymaking process: The case of local development policy in Thailand. IDE Discussion Papers, 69, 1-23.
Shigetomi, S. (2013). Development and institutionalization of communitarian thought in Thailand. IDE Discussion Papers, 423, 1-37.
Siriraksopon, B. (2016). “Noble Market”: Asoka’s Dhamma practices and social movement. Thammasat Journal of Sociology and Anthopology, 35(2), 95-121. [in Thai]
Stern, P. C., Dietz, T., Abel, T., Guagnano, G. A., & Kalof, L. (1999). A value-belief-norm theory of support for social movements: The case of environmentalism. Human Ecology Review, 6(2), 81-97.
Stewart, J. (2014). Violence and nonviolence in Buddhist animal ethics. Journal of Buddhist Ethics, 21, 622-655.
Strathern, M. (2018). Opening up relations. In M. de la Cadena & M. Blaser (Eds.), A world of many worlds (pp. 23-52). New York: Duke University Press.
Thai Baan Research Rasisalai. (2005). Rasi Salai: Wisdom, Rights and Ways of the Mun River Forest/ Thai Baan Research. Retrieved from https://www.livingriversiam.org/3river-thai/rs/research_book1.pdf [in Thai]
Unno, A. (2004). Social Movements for Common Resource Rights in the Thai Society: Alternative Agriculture in the Context of Property Rights System. In: Nonthaburi: Alternative Agriculture Fair committee. [in Thai].
Winichakul, T. (2008). Nationalism and the radical intelligentsia in Thailand. Third World Quarterly, 29(3), 575-591. Retrieved from https://www.jstor.org/stable/20455058
Downloads
เผยแพร่แล้ว
How to Cite
ฉบับ
บท
License
Copyright (c) 2024 วารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์และการบริหารสังคม
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ผลงานที่ตีพิมพ์ในวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ขอสงวนสิทธิในการเผยแพร่ผลงานที่ตีพิมพ์ในแบบรูปเล่มและทางสื่ออิเล็กทรอนิกส์อื่นใด
บทความหรือข้อความคิดเห็นใดๆ ที่ปรากฏในวารสารสังคมสงเคราะห์ศาสตร์เป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนโดยเฉพาะ คณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ และบรรณาธิการไม่จําเป็นต้องเห็นด้วยหรือร่วมรับผิดชอบใดๆ
