วิกฤติการณ์โลกกรณีการแพร่ระบาดของโรคติดต่ออุบัติใหม่ : บทบาทขององค์การอนามัยโลก สถานการณ์ในประเทศไทย และ New Normal

ผู้แต่ง

  • ปุญญาพัฒน์ แสงวงค์ดี Huachiew Chalermprakiet University, Master of Social Work Program in Social Welfare Administration

คำสำคัญ:

โควิด-19, สวัสดิการสังคม, องค์การอนามัยโลก, New Normal

บทคัดย่อ

โรคติดต่ออุบัติใหม่ เป็นโรคระบาดที่ติดต่อจากสัตว์สู่คน และจากคนสู่คน มีทั้งโรคชนิดใหม่ที่เพิ่งระบาด โรคที่เคยระบาดในอดีตแล้วกลับมาระบาดซ้ำ โรคที่พบในพื้นที่ใหม่ โรคที่เกิดจากเชื้อกลายพันธุ์ ซึ่งโรคอุบัติใหม่เหล่านี้ถือเป็นวิกฤติการณ์ทางสาธารณสุขของโลก และมีแนวโน้มที่เพิ่มจำนวนสูงขึ้น และมีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้น จึงจำเป็นที่ต้องมีองค์การสวัสดิการสังคมระหว่างประเทศ อันได้แก่องค์การอนามัย ทำหน้าที่เป็นหน่วยงานหลักดำเนินการด้านสุขภาพและสาธารณสุขของโลก เข้ามามีบทบาทเป็นผู้นำในการดำเนินงาน โดยเฉพาะในกรณีฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ ที่ทุกประเทศทั่วโลกต้องการความช่วยเหลือ สนับสนุน ให้คำแนะนำ และประสานงาน เพื่อหยุดการแพร่ระบาดของโรคติดต่ออุบัติใหม่ และลดความสูญเสียที่อาจจะเกิดขึ้นให้น้อยที่สุด ซึ่งองค์การอนามัยโลกกำลังฉายภาพการปฏิบัติงานเพื่อการดูแลด้านสวัสดิการสังคมระหว่างประเทศ

ในกรณีประเทศไทย โดยรัฐบาลไทยซึ่งอยู่ในฐานะผู้ดูแลสวัสดิการสังคมให้กับประชาชนไทยในภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุข ได้มีความพยายามดำเนินการตามมาตรการควบคุมโรคระบาดตามกฎอนามัยระหว่างประเทศ โดยดำเนินมาตรการควบคุมโรคระบาดภายในประเทศ และเยียวยาประชาชนที่กำลังเดือนร้อนด้วยสวัสดิการสังคม ผ่านการประกันสังคม การช่วยเหลือทางสังคม และการบริการสังคม ที่ทั้งภาคเอกชน ภาคประชาชน ภาคประชาสังคม และภาคชุมชนได้เข้ามามีส่วนร่วมกับภาครัฐ อันเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงทุนทางสังคมของประเทศไทย

วิกฤติการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดต่ออุบัติใหม่ที่เกิดขึ้นนี้จะอยู่กับโลกไปอีกไม่นาน เพราะในที่สุดมนุษย์ก็ต้องหาหนทางแก้ไขปัญหาได้ แต่สิ่งที่กำลังจะเปลี่ยนไปคือ รูปแบบพฤติกรรมที่จะเป็น “New Normal หรือ ความปกติใหม่” ที่มนุษย์จะต้องปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการดำเนินชีวิตโดยพึ่งพาเทคโนโลยีออนไลน์มากยิ่งขึ้น

เอกสารอ้างอิง

กระทรวงสาธารณสุข. (2563). แนวทางการบริหารจัดการพื้นที่กักกันโรคแห่งรัฐ ระดับจังหวัด (Local Quarantine) แบบบูรณาการ. กรุงเทพฯ: กระทรวงสาธารณสุข

กระทรวงสาธารณสุข, กรมควบคุมโรค, สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่. (2554). องค์ความรู้ (Factsheet) เรื่อง โรคติดต่ออุบัติใหม่. กรุงเทพฯ: สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ กรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข.

คณะกรรมการจัดทำแผนยุทธศาสตร์โรคติดต่ออุบัติใหม่แห่งชาติ. (2555). แผนยุทธศาสตร์เตรียมความพร้อม ป้องกัน และแก้ไขโรคติดต่ออุบัติใหม่แห่งชาติ พ.ศ.2555-2559. กรุงเทพฯ: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

ประกาศกระทรวงสาธารณสุข. (2563, เมษายน 7). ราชกิจจานุเบกษา, หน้า 47-35.

ประกาศคณะกรรมการการแพทย์ตามพระราชบัญญัติประกันสังคม. (2563, เมษายน 3). ราชกิจจานุเบกษา, หน้า 38-40.

พงษ์เทพ สันติกุล. (2556). สวัสดิการสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ในยุคโลกาภิวัตน์. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

มะลิ วิโรจน์แสงทอง. (2560). วัคซีนป้องกันโอลิโอ: ปัจจุบันและอนาคต. กรุงเทพ: คณะเภสัชศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

ระพีพรรณ คำหอม. (2557). สวัสดิการสังคมกับสังคมไทย. (พิมพ์ครั้งที่ 4). กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

โรงพยาบาลนครพิงค์, คณะกรรมการโรคติดต่ออุบัติใหม่และอุบัติซ้ำ. (2554). แนวทางปฏิบัติการรับการระบาดโรคติดต่ออุบัติใหม่และอุบัติซ้ำ และโรคไข้หวัดใหญ่ (H1N1). เชียงใหม่: โรงพยาบาลนครพิงค์.

วรยา เหลืองอ่อน และคณะ. (2559). โรคติดต่ออุบัติใหม่ในประเทศไทย. ใน ภูษิต ประคองสาย, บรรณาธิการ. การสาธารณสุขไทย 2554-2558. (หน้า 360-366). กรุงเทพฯ: สำนักนโยบายและยุทธศาสตร์ สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข.

สรันยา เฮงพระพรหม. (2552). โลกร้อนกับโรคระบาด. วารสารวิจัยระบบสาธารณสุข, 3(3): 363-369.

สุรัยยา หมานมานะ, โสภณ เอี่ยมศิริถาวร และสุมนมาลย์ อุทยมกุล. (2563). โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19). วารสารสถาบันบำราศนราดูร, 14(2): E1-E10.

สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ. (2549). สรุปผลการสัมมนา เรื่องทุนวัฒนธรรมและภูมิปัญญากับการสร้างสรรค์คุณค่าและมูลค่าทางเศรษฐกิจและสังคมของประเทศไทย. กรุงเทพฯ: สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.

ออนไลน์

กรมควบคุมโรค. (2563). โรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019. สืบค้น 25 พฤษภาคม 2563, จาก https://ddcportal.ddc.moph.go.th/portal/apps/opsdashboard/index.html#/20f3466e075e45e5946aa87c96e8ad65

กสทช.-สธ. นำร่อง TeleHealth เชื่อมแพทย์เชี่ยวชาญช่วย รพ.สต.รักษา 4 โรคหลักลดเหลื่อมล้ำ. (2562, มีนาคม 20). ประชาชาติธุรกิจ. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.prachachat.net/ict/news-304499

คนไร้บ้าน ท่ามกลางโควิด-พรก.ฉุกเฉิน มาตรการดูแลช่วยเหลือ ภาครัฐ-เอกชน. (2563, เมษายน 28). ไทยโพสต์. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.thaipost.net/main/detail/64448

จัดโรงพยาบาลสนาม 16,000 เตียง. (2563, เมษายน 3). ไทยรัฐออนไลน์. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.thairath.co.th/news/society/1811251

ชนิตา พิชญ์ภพ และนพพร อภิวัฒนากุล. (ม.ป.ป.). ความรู้สำหรับประชาชน โรคไข้ซิกา. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.pidst.or.th/A714.html

ต่างประเทศ : องค์การอนามัยโลก กับท่าทีใกล้ชิด “จีน”. (2563, เมษายน 19). มติชนสุดสัปดาห์. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.matichonweekly.com/column/article_297097

ไต้หวันแฮปปี้! ไร้ผู้ติดเชื้อโควิดรายใหม่. (2563, เมษายน 14). มติชน. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.matichon.co.th/foreign/news_2139523

ทรัมป์เดือด สั่งหยุดให้เงินอุดหนุนอนามัยโลกแล้ว. (2563, เมษายน 15). โพสต์ทูเดย์. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.posttoday.com/world/620885

ทรัมป์ ตัดเงินอุดหนุน WHO กลางศึกโควิด-19. (2563, เมษายน 15). กรุงเทพธุรกิจ. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/876108

ทีโดรส อัดฮานอม กรีเบเยซุส ผอ.องค์การอนามัยโลกกับความใกล้ชิดจีน. (2563, เมษายน 19). มติชนออนไลน์. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.matichon.co.th/foreign/indepth/news_2147583

ไทยพีบีเอส. (2563). สรุปมาตรการรัฐช่วยประชาชนช่วงวิกฤต COVID-19. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://news.thaipbs.or.th/content/290365

เปิด! แหล่งการเงิน WHO สู้โควิด-19. (2563, เมษายน 15). กรุงเทพธุรกิจ. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/875204

ผอ.WHO ถูกล่ารายชื่อให้ลาออก. (2563, กุมภาพันธ์ 7). กรุงเทพธุรกิจ. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/865488

พีพีทีวีออนไลน์. (2563). ไวรัสโคโรนา:อำนาจหน้าที่ของ WHO หลังประกาศสภาวะฉุกเฉินนานาชาติ. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/118716

“ภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขโลก” ขององค์การอนามัยโลกคืออะไร. (2563, มกราคม 31). โพสต์ทูเดย์. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.posttoday.com/world/613431

“ภาวะฉุกเฉินด้านสาธารณสุขระหว่างประเทศ” ที่ WHO เพิ่งประกาศ คืออะไร สำคัญอย่างไร. (2563, มกราคม 31). ประชาชาติธุรกิจ. สืบสืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.prachachat.net/d-life/news-416434

ย้อนไทม์ไลน์ 100 วัน กันสถานการณ์ โควิด-19 ในประเทศไทย. (2563, เมษายน 17). กรุงเทพธุรกิจ. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.bangkokbiznews.com/news/detail/875664

ยูนิเซฟไทยแลนด์. (2563). ยูนิเซฟประเทศไทยเปิดโครงการช่วยจากบ้านร่วมต้านโควิดเพื่อเร่งระดมทุนช่วยเหลือเด็กหลายล้านคนที่ขาดแคลนสิ่งจำเป็นต้องการป้องกันไวรัส. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.unicef.org/thailand/th/press-releases/

วีโอเอไทย. (2560). ผอ.องค์การอนามัยโลก สรุปผลงานของ WHO หลายปีที่ผ่านมาก่อนลงจากตำแหน่งสิ้นเดือนหน้า. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.voathai.com/a/who-chan-ct/3866808.html

วีโอเอไทย. (2560). ความเสี่ยง 7 ประการ” กับการเกิดโรคระบาดครั้งใหญ่ในปัจจุบัน. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.voathai.com/a/global-epidemic-risks/3797635.html

ไวรัสโคโรนา : อนามัยโลกประกาศให้โควิด-19 เป็น “การระบาดใหญ่” ทั่วโลก. (2563, มีนาคม 12). บีบีซีไทย. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.bbc.com/thai/international-51838536

สำนักงานปลัดกระทรวงสาธารณสุข. (2563). นายกรัฐมนตรี ตั้ง คกก.ระดับชาติรับมือโรคติดต่ออุบัติใหม่. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://gnews.apps.go.th/news?news=54516

หมอตี๋ แจ้งข่าวดี รักษาโควิด-19 รพ.เอกชน ไม่มีค่าใช้จ่าย. (2563, เมษายน 11). ผู้จัดการออนไลน์. สืบค้น 20 พฤษภาคม 2563, จาก https://mgronline.com/politics/detail/9630000037552

องค์การอนามัยโลก-ฮู. (2563, มีนาคม 16). ข่าวสด. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.khaosod.co.th/lifestyle/news_3752028

New Normal ที่อาจได้เห็นในสังคมไทยในวันที่ โควิด-19 หายไป. (2563, เมษายน 30). พีพีทีวีออนไลน์. สืบค้น พฤษภาคม 20, 2563 จาก https://www.pptvhd36.com/news/ประเด็นร้อน/124543

WHO ยืดฉุกเฉินอีโบลาระบาดคองโก. (2563, กุมภาพันธ์ 14). ไทยรัฐออนไลน์. สืบค้น 19 พฤษภาคม 2563, จาก https://www.thairath.co.th/news/foreign/1771230

United Nations.(2015). 70 Ways the UN Makes A Difference. Retrieved April 13, 2020, from

https://www.un.org/un70/en/content/70ways/index.html#health

ดาวน์โหลด

เผยแพร่แล้ว

2020-06-25

รูปแบบการอ้างอิง

แสงวงค์ดี ป. (2020). วิกฤติการณ์โลกกรณีการแพร่ระบาดของโรคติดต่ออุบัติใหม่ : บทบาทขององค์การอนามัยโลก สถานการณ์ในประเทศไทย และ New Normal. วารสารสังคมภิวัฒน์, 11(1), 88–108. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/thaijss/article/view/242124

ฉบับ

ประเภทบทความ

บทความทางวิชาการ