ทักษะด้านการคิดเชิงวิพากษ์ที่จำเป็นสำหรับแรงงานอุตสาหกรรมในศตวรรษที่ 21
คำสำคัญ:
การคิดเชิงวิพากษ์, แรงงานภาคอุตสาหกรรม, ศตวรรษที่ 21บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้ ผู้เขียนมีความมุ่งหมายที่จะวิเคราะห์และสังเคราะห์ให้เห็นถึงทักษะด้านการคิดเชิงวิพากษ์ที่สำคัญ และจำเป็นสำหรับแรงงานภาคอุตสาหกรรมในศตวรรษที่ 21 โดยผู้เขียนได้มุ่งเน้นที่จะศึกษาถึงแนวคิด ทฤษฎี องค์ประกอบ รวมถึงกระบวนการของการคิดเชิงวิพากษ์ ในขณะเดียวกันก็ชี้ให้เห็นถึงประโยชน์และความสำคัญของการนำแนวทางการคิดเชิงวิพากษ์ไปประยุกต์ใช้กับการทำงาน และใช้กับการดำเนินชีวิต ประจำวัน ซึ่งการเป็นแรงงานภาคอุตสาหกรรมในศตวรรษที่ 21 ที่ต้องเผชิญกับวิกฤตทั้งด้านสุขภาพกาย สุขภาพ จิตใจ และเศรษฐกิจอย่างรุนแรงในปัจจุบัน กลายเป็นสิ่งที่ท้าทายและต้องต่อสู้ฝ่าฝันเพื่อให้สามารถเป็นตัวเลือกที่ดีและมีความพร้อมมากที่สุดสำหรับทุกภาคอุตสาหกรรม จากผลการศึกษาพบว่า ทักษะด้านการคิดเชิงวิพากษ์ที่สำคัญ และจำเป็นสำหรับแรงงานภาคอุตสาหกรรม ประกอบด้วย 1) การคิดโดยใช้หลักของเหตุและผล 2) การมีวิจารณญาณ และความรอบคอบ 3) การประเมินทางเลือกอย่างรอบด้านก่อนตัดสินใจ 4) การแสวงหาหลักฐานที่นำมาสนับสนุนความคิด 5) การวิเคราะห์ แยกแยะหาความจริงในเชิงลึก 6) การแสวงหาความรู้และข้อมูล 7) การตั้งคำถามเพื่อหาคำตอบที่ถูกต้อง 8) การกล้าคิดแตกต่าง 9) การคิดโดยใช้ตรรกะ และ 10) การคิดเชิงอนุมานเพื่อการพิสูจน์ ในขณะที่องค์ประกอบของการคิดเชิงวิพากษ์จะประกอบด้วยการวิเคราะห์ สังเคราะห์ การระบุปัญหา การแก้ปัญหา การสันนิษฐานเชิงอนุมานเพื่อไปสู่การพิสูจน์และการประเมินผล ในขณะเดียวกันกระบวนการวิเคราะห์เชิงวิพากษ์ จะเริ่มจากการนิยามปัญหาพร้อมกับพิจารณาข้อมูลเพื่อนำไปสู่การวิเคราะห์ปัญหาและหาแนวทางแก้ไข เพื่อไปสู่การตัดสินใจเลือก ซึ่งประโยชน์และความสำคัญของการคิดเชิงวิพากษ์ คือ ทำให้คนในทุกระดับมีทักษะในการคิดที่สามารถเชื่อมโยงตรรกะ และไอเดียต่าง ๆ ได้อย่างมีเหตุผลและส่งเสริมให้เกิดการแก้ปัญหาอย่างมีระบบ
References
กมลพร กัลยาณมิตร. (2564). ทักษะจำเป็นแห่งอนาคตการทำงานยุคหลังโควิด-19. วารสาร มจร พุทธปัญญาปริทรรศน์, 6(3), หน้า 163-176.
กองวิจัยเศรษฐกิจอุตสาหกรรม. (2564). ผลกระทบและทิศทางของภาคอุตสาหกรรมหลังสถานการณ์การแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสโควิด-19. กรุงเทพฯ: สำนักงานเศรษฐกิจอุตสาหกรรม (สศอ.).
กิตติภูมิ มีประดิษฐ์. (2565). อุตสาหกรรมไทยกับทักษะแรงงานในศตวรรษที่ 21 (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: http://www.thailandindustry.com/onlinemag/view2.php?id=932§ion=30&issues=76 [2565, 22 พฤษภาคม].
ทิวา ดอนลาว, สมพร เฟื่องจันทร์, เพ็ญศรี ฉิรินัง และวิวัฒน์ กรมดิษฐ์. (2564). อนาคตแรงงานไทยภายใต้ภาวะเศรษฐกิจที่เปลี่ยนแปลง. Journal of Administrative and Management Innovation, 9(1), หน้า 35-44.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2563). ผลกระทบวิกฤต COVID-19 กับเศรษฐกิจโลก: This Time is Different (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://www.bot.or.th/th/research-and-publications/articles-and-publications/articles/Article_1Mar2020.html [2565, 31 พฤษภาคม].
ศิรวัฒน์ สุจริต. (2563). ผลกระทบทางการจ้างงานเนื่องจากการปิดตัวของอุตสาหกรรม. การศึกษาค้นคว้าอิสระเศรษฐศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิชาเศรษฐศาสตร์ธุรกิจ, คณะพัฒนาการเศรษฐกิจ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์.
สำนักงานประกันสังคม. (2564). ข้อมูลเศรษฐกิจแรงงาน ประจำเดือนธันวาคม 2564 (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก:
http://warning.mol.go.th/uploadFile/pdf/pdf-2022-02-01-1643701215.pdf [2565, 19 พฤษภาคม].
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2565). การสำรวจภาวะการทำงานของประชากรทั่วราชอาณาจักร ไตรมาสที่ 4:ตุลาคม-ธันวาคม 2564 (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://www.nso.go.th/sites/2014/DocLib13/ด้านสังคม/สาขาแรงงาน/ภาวะการทำงานของประชากร/2564/Full_report_q4_64.pdf [2565, 15 พฤษภาคม].
Anderson, A. (2013). What are the benefits of critical thinking in the workplace? (Online). Available: http://smallbusiness.chron.com/benefits-critical-thinkingworkplace-11638.htm [2022, May 17].
Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2001). A Taxonomy for learning, Teaching, and assessing: A Revision of Bloom's taxonomy of educational objectives: complete edition. NY: Addison Wesley Longman.
Bassham, G., Irwin, W., Nardone, H., & Wallace, M. J. (2011). Critical Thinking (4th ed.). NY: McGrew-Hill.
Bouygues, H. L. (2019). 3 Simple Habits to Improve Your Critical Thinking (Online). Available: https://hbr.org/2019/05/3-simple-habits-to-improve-your-critical-thinking [2023, October 14].
Elder, L., & Paul, R. (2008). Critical Thinking: The nuts and bolts of education. Optometric Education, 33(3), pp. 88-91.
Ellerton, P., & Kelly, R. (2022). Creativity and critical thinking. In Education in the 21st Century: STEM, Creativity and Critical Thinking (pp. 9-27). Cham, Switzerland: Springer International Publishing.
Ennis, R. (2011). Critical thinking: Reflection and perspective Part I. Inquiry: Critical thinking across the Disciplines, 26(1), pp. 1-6.
Facione, P. A. (2013). Critical Thinking: What It Is and Why It Counts (Online). Available:
https://www.academia.edu/5903883/Critical_Thinking_What_It_Is_and_Why_It_Counts_2013 [2022, May 30].
Facione, P. A., Gittens, C. A., & Facione, N. C. (2023). Cultivating a Critical Thinking Mindset (Online). Available: https://www.insightassessment.com/article/cultivating-a-critical-thinking-mindset-pdf [2023, October 20].
Glaser. E. M. (2017). Defining Critical Thinking (Online). Available: https://www.criticalthinking.org/pages/definingcritical thinking/766 [2022, May 9].
Haber, J. (2020). Critical Thinking. Cambridge, MA: The MIT Press.
HREX.asia. (2019). ทักษะที่จำเป็นต่อการก้าวสู่ตลาดแรงงานสากลในยุคนี้ (Working Skills for Globalization Era) (ออนไลน์). เข้าถึงได้จาก: https://th.hrnote.asia/tips/190809-skills-for-globalization/ [2565, 25 พฤษภาคม].
Kaplan, Z. (2023). What Are Critical Thinking Skills? (Online). Available: https://www.theforage.com/blog/skills/critical-thinking-skills [2023, October 16].
Murawski, L. M. (2014). Critical thinking in the classroom… and beyond. Journal of Learning in Higher Education, 10(1), pp. 25-30.
Nelson, J. L., Palonsky, S. B., & McCarthy, M. R. (2017). Critical issues in education: Dialogues and dialectics (9th ed.). Long Grove, IL: Waveland Press.
Niedringhaus, L. K. (2001). Using student writing assignments to assess critical thinking skills: A holistic approach. Holistic Nursing Practice, 15(3), pp. 9-17.
Paul, R., & Elder, L. (2006). Critical Thinking: Learn the Tools the Best Thinkers Use. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.
Rasmussen University. (2018). 6 Critical Thinking Skills You Need to Master Now (Online). Available: https://www.rasmussen.edu/student-experience/college-life/critical-thinking-skills-to-master-now/ [2023, October 18].
Roth, M.S. (2010). Beyond Critical Thinking (Online). Available: http://chronicle.com/article/Beyond-CriticalThinking/63288/ [2022, May 3].
Ruggiero, V. R. (2012). The Art of Thinking: A Guide to Critical and Creative Thought (10th ed.). NY: Longman.
Ryan, E. (2022). What Is Critical Thinking? Definition & Examples (Online). Available: https://www.scribbr.com/working-with-sources/critical-thinking/ [2023, October 20].
Stanford Encyclopedia of Philosophy. (2022). Critical Thinking (Online). Available: https://plato.stanford.edu/entries/critical-thinking/#DefiCritThin [2023, October 20].
The Foundation for Critical Thinking. (2019). Defining critical thinking (Online). Available: https://www.criticalthinking.org/pages/defining-critical-thinking/766 [2023, October 18].
UNCTAD. (2020). Global trade impact of the Coronavirus (COVID-19) Epidemic (Online). Available: https://unctad.org/en/PublicationsLibrary/ditcinf 2020d1.pdf [2022, May 30].
University of Edinburgh. (2023). Critical thinking (Online). Available: https://www.ed.ac.uk/institute-academic-development/study-hub/learning-resources/critical [2023, October 10].
University of Galway. (2023). What is Critical Thinking? (Online). Available: https://www.universityofgalway.ie/academic-skills/criticalthinking/whatiscriticalthinking/[2023, October 18].
University of Leeds. (2023). Critical thinking: What is critical thinking? (Online). Available: https://library.leeds.ac.uk/info/1401/academic_skills/105/critical_ thinking [2023, October 13].
University of Louisville. (2023). What is Critical Thinking? (Online). Available:
https://louisville.edu/ideastoaction/about/criticalthinking/what [2023, October 10].
World Economic Forum. (2020). The Future of Jobs Report 2020 (Online). Available: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Future_of_Jobs_2020.pdf [2023, May 11].
World Economic Forum. (2021). Annual Report 2020-2021 (Online). Available: https://www3.weforum.org/docs/WEF_Annual_Report_2020_21.pdf [2023, May 10].