การประยุกต์แนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงและการจัดการความรู้โดยชุมชนมีส่วนร่วมเพื่อสร้างนวัตกรรมแห่งการเรียนรู้ประวัติศาสตร์เครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไห (ตาปะขาวหาย)

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มีจุดประสงค์ 1) เพื่อศึกษาบริบทชุมชนและการจัดการความรู้ประวัติศาสตร์เครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไห (ตาปะขาวหาย) จังหวัดพิษณุโลก 2) เพื่อศึกษากระบวนการจัดการความรู้ตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงโดยชุมชนมีส่วนร่วม 3) เพื่อศึกษาแนวทางการประยุกต์และแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียงสู่การจัดการความรู้เพื่อสร้างนวัตกรรมชุมชน การวิจัยในครั้งนี้เป็นการวิจัยเชิงปริมาณ กลุ่มตัวอย่าง จำนวน 320 คน และการวิจัยเชิงคุณภาพ จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้สำหรับการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบสอบถามและแบบสัมภาษณ์ วิเคราะห์ข้อมูลโดยใช้สถิติแจกแจงความถี่ หาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย และค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน รวมถึงการทดสอบค่าสถิติ t-test และการวิเคราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (one-Way ANOVA) จากการทดสอบเป็นรายคู่ใช้วิธี LSD และข้อมูลเชิงคุณภาพ โดยการวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัยพบว่า 1) สภาพการดำเนินงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไห โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่า การวางแผนการดำเนินงานวิสาหกิจชุมชนมีค่าเฉลี่ยสูงสุด รองลงมาตามลำดับ คือ ด้านผู้นำและการบริหารวิสาหกิจชุมชนด้านการจัดการเรียนรู้ด้านการบริหารสมาชิกวิสาหกิจชุมชนด้านการบริหารการตลาด และด้านกระบวนการจัดการความรู้ตามแนวคิดเศรษฐกิจพอเพียง 2) การเปรียบเทียบผลการดำเนินงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไหปัจจัยส่วนบุคคล ได้แก่ เพศ สถานภาพการสมรส ระดับการศึกษา รายได้จากอาชีพหลักและระยะเวลาการเป็นสมาชิก มีความแตกต่างกันอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 3) แนวทางการพัฒนาการดำเนินงานของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนเครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไห พบว่า ควรมีการจัดสถานที่แสดงสินค้าถาวร โดยไม่มีค่าใช้จ่ายใด ๆ การประชาสัมพันธ์ให้หน่วยงานภายนอกได้รู้ถึงคุณลักษณะพิเศษของอัตลักษณ์บนเครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไห (ลายอุ) ที่แตกต่างจากแหล่ง อื่น ๆ และทางหน่วยงานภาครัฐควรมีการจัดฝึกอบรมให้กับสมาชิกเกี่ยวกับการจัดทำบัญชี รายรับ - รายจ่าย การคำนวณต้นทุนการผลิต กลุ่มวิสาหกิจชุมนเครื่องปั้นดินเผาบ้านเตาไหควรได้รับการพัฒนาและการศึกษาดูงานจากสถานที่จริง