หลักสติปัฏฐาน 4 กับการแก้ไขปัญหาความขัดแย้งในสังคมไทย

บทคัดย่อ

บทความนี้มุ่งนำเสนอการนำหลักวิปัสสนาภาวนาตามแนวสติปัฏฐาน 4 พัฒนาจิตใจให้เกิดสัมมาปัญญา รู้แจ้งเห็นจริงในใช้สติสัมปชัญญะ ชำระจิตให้เข้าถึงความสะอาด สว่าง สงบ พ้นทุกข์ เป็นอิสระ เพื่อลดปัญหาความขัดแย้งในสังคมไทย อันเกิดจากปัญหาทางการเมือง การบริหารของชนชั้นนำ ความแตกต่างในอุดมการณ์ของพลเมือง  ที่มีความแตกต่างกันในการดำรงวิถีชีวิต ทั้งด้านเศรษฐกิจ การเมือง ผลประโยชน์ การบริการ ความเชื่อ อคติ เชื้อชาติและภาษา จึงเกิดการเอารัดเอาเปรียบกัน จึงเกิดผลกระทบเป็นวงกว้างตามมาทั้งด้านร่างกาย จิตใจ และสังคม ขาดความไว้วางใจกัน สัมพันธภาพทางมิตรภาพสิ้นสุดลง ไม่มีความเชื่อใจกัน เกิดการต่อต้าน มีความเห็นต่าง ความเครียดชังกัน ในสังคม ไม่มีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ในทางทัศนคติที่ดีต่อกัน จึงเป็นเหตุแห่งความขัดแย้งขึ้น การเกิดความขัดแย้งล้วนมาจากจิตใจที่หลงไปตามกระแสแห่งอกุศลกรรมที่แสดงออกทางพฤติกรรมทางกาย วาจา ใจ เป็นต้น หลักสติปัฏฐาน 4 เป็นหลักปฏิบัติเพื่อยึดเหนี่ยวจิตใจเพื่อให้รู้แจ้งเห็นตามความเป็นจริง สามารถพัฒนาจิตใจให้อยู่ร่วมกันในสังคมอย่างสงบสุขดังนี้คือ กาย ให้เกิดสุขภาพแข็งแรงสมบูรณ์ เวทนา สภาพจิตใจรับรู้อารมณ์ จิต รู้สภาวอารมณ์ที่แปรปรวนไปตามกระแสแห่งตัณหา ธรรม พิจารณาเห็นว่านิวรณ์ธรรม เป็นเครื่องกีดกันทางความคิดที่ถูกต้อง เป็นอุปาทานคือการเข้าไปยึดถือ เป็นต้น