Buddhist Integration to Oral Health Promotion for Sangha in Chiang Mai Province: A Case Study of CMMCU Monk Students
Main Article Content
Abstract
The objectives of this research were 1) to analyze the oral health promotion for Sangha according to the principles of dentistry and Buddhism, 2) to propose the Buddhist integration of oral health promotion for Sangha in Chiang Mai province. This study was mixed methods. The quantitative research has the population including 179 Bachelor's degree monk students of Mahachulalongkornrajavidyalaya University Chiang Mai Campus by Taro Yamane’s the calculation formula. The tools used include a questionnaire with a validity value of an average 0.7 and a reliability value of an average 0.8. Analyzes were performed using the chi-square statistical test. The qualitative has important informants, including 6 monks and experts. The tools used include an interview group with an open-ended questionnaire that was verified by a consultant. Data were analyzed using content analysis principles
The results of the study found that
1) Analysis of the oral health behavior of Sangha, and principles of Buddhism according to the 5 principles of Àyussadhammas. The relationship between the general information, the monks' health information, the leading factors, the conducive factors and reinforcing factors, the oral health behavior of Sangha, and according to the 5 principles of Àyussadhammas were as follows. The general information was only the risk of developing oral health diseases. The leading factors were the attitudes to oral health care and the food consumption values. The conducive factors and reinforcing factors were correlated with the oral health behavior of Sangha, according to the 5 principles of Àyussadhammas. Then, the oral health behavior of Sangha was correlated with the 5 principles of Àyussadhammas. The data was statistically significant at 0.05.
2) The guidelines for applying Buddhist integration to oral health promotion for Sangha showed that the application of the 5 principles of Àyussadhammas is active to the oral health behavior of Sangha by in CIPP Model. It is a management and decision-making tool in 4 aspects: context, input factor, process, and results.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กิตติคุณ บัวบาน. (2561). “การประเมินผลโครงการส่งเสริมสุขภาพช่องปากในเครือข่ายโรงเรียนเด็กไทยฟันดี ตำบลขะเนจื้อ อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก”. วารสารทันตสาธารณสุข. 23(1). 12-25.
คณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติ. (2562). รายงานการประชุมคณะกรรมการสุขภาพแห่งชาติครั้งที่ 4/2562 [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://www.nationalhealth.or.th/sites/default/files
/upload_files/report62_04.pdf [11 มีนาคม 2566].
ธิดาพร บุษบงค์. (2563) “ทัศนคติ การรับรู้ความสามารถของตนเองและพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของพระภิกษุสงฆ์ในเขตอำเภอภูเวียง จังหวัดขอนแก่น”. วารสารทันตาภิบาล. 31(2). 77-89.
พิสณุ ฟองศรี. (2553). เทคนิควิธีการประเมินโครงการ. กรุงเทพมหานคร : พรอพเบอร์ตี้พริ้นต์.
พระครูพิพิธสุตาทร (บุญช่วย สิรินธโร). (2560). ธรรมนูญสุขภาพพระสงฆ์แห่งชาติ พุทธศักราช 2560. นนทบุรี : บริษัท โอ.เอส. พริ้นติ้ง เฮ้าส์ จํากัด.
พระคมสัน เจริญวงค์. (2564). “รูปแบบการเสริมสร้างสุขภาวะเชิงพุทธของหน่วยอบรมประชาชนประจำตำบล (อ.ป.ต.) ในภาคใต้”. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์. 4(1). 1-11.
พระมหานิพนธ์ มหาธมฺมรกฺขิโต. (2561). “อายุสสธรรม : หลักธรรมเพื่อการดำเนินชีวิตของผู้สูงอายุ”. วารสารบัณฑิตศึกษามหาจุฬาขอนแก่น. 5(1). 63-66.
พระมหาวิชิต อคฺคชิโต. (2564). “หลักอายุสสธรรมเพื่อส่งเสริมสุขภาพชีวิต”. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเอเชียอาคเนย์. 5(2). 277-289.
เยาวเรศ วงศาสุลักษณ์. (2566). “ประเมินผลกระบวนการพัฒนาศักยภาพพระคิลานุปัฏฐากพื้นที่กรุงเทพมหานครด้านการดูแลสุขภาพช่องปาก”. วารสารวิชาการสาธารณสุข. 32(2). 227-239.
ศิริพร คุยเพียภูมิ. (2555). “ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมส่งเสริมสุขภาพช่องปากของนักเรียนมัธยมศึกษา โรงเรียนนครวิทยาคม ตำบลสันมะเค็ด อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย”. การศึกษาค้นคว้าด้วยตนเองสาธารณสุขศาสตรมหาบัณฑิต. คณะสาธารณสุขศาสตร์ : มหาวิทยาลัยพะเยา.
สมเด็จพระพุทธโมษาจารย์ (ป.อ.ปยุตฺโต). (2561). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 31. กรุงเทพมหานคร : บริษัท สหธรรมิก จำกัด.
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2563). ข้อมูลพื้นฐานทางพระพุทธศาสนา ประจำปี 2561 – 2563. กรุงเทพมหานคร : สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ.
สำนักงานพระพุทธศาสนาจังหวัดเชียงใหม่. (2565) จำนวนพระภิกษุ-สามเณร จังหวัดเชียงใหม่. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://cmi.onab.go.th/th/content/category/detail/id/ 17/iid/24959 [11 มีนาคม 2566].
สำนักทันตสาธารณสุข. (2564). แนวทางการจัดบริการดูแลและป้องกันสุขภาพช่องปากในผู้สูงอายุ สำหรับทันตบุคลากร. กรุงเทพมหานคร : บริษัท สามเจริญพาณิชย์ (กรุงเทพ) จำกัด.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ. (2566) พระสงฆ์ไทยฟันผุสูงและ ๖ วิธีดูแล. [ออนไลน์]. แหล่งที่มา : https://www.thaihealth.or.th/content/35513-พระสงฆ์ไทยฟันผุสูง%20แนะ%206%20วิธีดูแล.html [14 กุมภาพันธ์ 2566].
สุภาพร ผุดผ่อง. (2563). “ปัจจัยที่มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการดูแลสุขภาพช่องปากของผู้สูงอายุ อำเภอม่วงสามสิบ จังหวัดอุบลราชธานี”. วารสารวิทยาศาสตร์สุขภาพ วิทยาลัยพยาบาลบรมราชชนนีสรรพสิทธิประสงค์. 4(1). 101-119.