ภูมิทัศน์ความรุนแรงและการกลั่นแกล้งในสื่อออนไลน์
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความวิชาการนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความรุนแรงจากการกลั่นแกล้งในสื่อออนไลน์ และการรับมือให้เท่าทันต่อการเปลี่ยนแปลงของสื่อออนไลน์ในฐานะพื้นที่สาธารณะออนไลน์ จากการพัฒนาอย่างมากของสื่อออนไลน์จนเข้ามามีอิทธิพลและเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตคนไทย พื้นที่สาธารณะออนไลน์เอื้อให้เกิดการเข้ามาใช้พื้นที่เพื่อดำเนินกิจกรรมทางสังคม เสมือนเป็นการยกโลกแห่งความจริงเข้าสู่ระบบอินเทอร์เน็ตที่ช่วยแก้ไขปัญหาข้อจำกัดในเรื่องของเวลา ระยะทางในการสื่อสาร และยังเป็นพื้นที่ซึ่งผู้คนได้มีส่วนร่วมแบบสองทางเป็นทั้งผู้รับสารและผู้ส่งสารได้ พื้นที่สาธารณะออนไลน์มีความเป็นอิสระทางการสื่อสารและความนิรนามในตัวตนผู้ใช้งาน นำไปสู่อิสระทางการแสดงความคิดเห็นที่เกิดขึ้นทั้งตั้งใจกระทำและไม่ได้ตั้งใจกระทำ ซึ่งความคิดเห็นเหล่านั้นได้เข้าไปทำลายความสัมพันธ์ของผู้ใช้งานในพื้นที่เดียวกัน มีทั้งความขัดแย้งตัวต่อตัวและแบบกลุ่ม เป็นความรุนแรงในรูปแบบใหม่ ที่ผลลัพธ์เกิดขึ้นกับสภาพจิตใจภายในมากกว่าการทำร้ายร่างกายภายนอก เพราะไม่ต้องมีการเผชิญหน้ากันแบบตัวต่อตัวในพื้นที่สาธารณะออนไลน์นี้ ผลการศึกษาความรุนแรงและการกลั่นแกล้งในโลกออนไลน์ เกิดจากผู้ใช้งานไม่คำนึงถึงจริยธรรม ความถูกต้อง ความหลากหลายของสารที่สื่อออกไปในพื้นที่สาธารณะออนไลน์ รวมทั้งคุณสมบัติความเป็นอิสระและความนิรนามของตัวตน การสื่อสารจึงนำไปสู่อิสระทางการแสดงความคิดเห็นที่เกินความมุ่งหมายแรกของการเกิดพื้นที่สาธารณะออนไลน์ การแสดงความคิดเห็นเกิดเป็นความขัดแย้ง หรือเกิดการกลั่นแกล้งในโลกออนไลน์ขึ้น เป็นประเด็นทางสังคมและถูกกล่าวถึงในวงกว้างเมื่ออยู่ในโลกออนไลน์ จะมีผลกระทบทั้งผู้กระทำ ผู้ถูกกระทำ รวมทั้งผู้ที่อยู่รอบตัว ผู้ใช้งานจึงต้องมีสิ่งที่ควรคำนึงถึงคือ 1. เรียนรู้และรู้เท่าทันโลกออนไลน์ 2. เข้าใจในความแตกต่างของผู้คนในโลกออนไลน์ 3. ใช้งานเท่าที่จำเป็น แบ่งเวลาในโลกออนไลน์และโลกความจริงให้เหมาะสม 4. ให้ความสำคัญกับสารที่ต้องการสื่อออกไป โดยพื้นที่สาธารณะออนไลน์เป็นพื้นที่ที่แสดงถึงความคิดของผู้คนในสังคม สะท้อนสังคมที่มีเทคโนโลยี สื่อสังคมออนไลน์เป็นส่วนหนึ่งของชีวิตเมื่อเกิดเหตุการณ์ใดในพื้นที่สื่อออนไลน์จึงถือว่าเป็นบทเรียนทั้งด้านดีและไม่ดี
Article Details
บทความที่ได้รับการตีพิมพ์เป็นลิขสิทธิ์ของวารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ นายเรืออากาศ
ข้อความที่ปรากฎในบทความแต่ละเรื่องในวารสารวิชาการเล่มนี้ เป็นความคิดเห็นส่วนตัวของผู้เขียนแต่ละท่าน ไม่เกี่ยวข้องกับโรงเรียนนายเรืออากาศฯ และคณาจารย์ท่านอื่น ๆในโรงเรียนนายเรืออากาศฯ แต่อย่างใด ความรับผิดชอบขององค์ประกอบทั้งหมดของบทความแต่ละเรื่องเป็นของผู้เขียนแต่ละท่าน หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้เขียนแต่ละท่านจะรับผิดชอบบทความของตนเองแต่เพียงผู้เดียว
เอกสารอ้างอิง
พรภัทรา ภาณุนันทน์, “สื่อสังคมออนไลน์กับการเป็นพื้นที่สาธารณะในสังคมไทย”, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาเศรษฐศาสตร์การเมือง, คณะเศรษฐศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2561.
We are social, “Digital2020Thailand (january2020),” [Online]. Available: https://www.slideshare.net/ DataReportal/digital-2020-thailand-january-2020-v01. [Accessed: December 22, 2020].
ชนิษฏา กลีบยี่สุ่น, “พฤติกรรมการใช้สื่อออนไลน์ในการเข้าถึงข้อมูลด้านศัลยกรรมความงามของผู้บริโภค”, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขานโยบายและการบริหารเทคโนโลยีสารสนเทศ, วิทยาลัยนวัตกรรม, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2561.
ไอลอว์ I Law Freedom, “เสรีภาพการแสดงออก เสรีภาพของทุกคน,” [Online]. Available: https://freedom.ilaw.or.th/freedom-of-expression-101/concept-and-history, [Accessed: 21 ธันวาคม 2563].
ภาสกร จิตรใคร่ครวญ, “เทคโนโลยีของสื่อใหม่และการนำเสนอตัวตนต่อสังคมกับพฤติกรรมการสื่อสารบนเครือข่ายสังคมออนไลน์”, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาการประชาสัมพันธ์, คณะนิเทศศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2553.
ดีเทค Dtac, “คำด่าไหนฝังใจที่สุด,” [Online]. Available: https://www.iphone-droid.net/dtac-stop-cyber-bullying-day/. [Accessed: 21 ธันวาคม 2563].
Droidsans, “ผลวิจัยคนไทยมักล้อเลียนเรื่องรูปลักษณ์และเพศในโลกออนไลน์,” [Online]. Available: https://droidsans.com/stop-cyber-bullying-campaign/. [Accessed: 21 ธันวาคม 2020].
สุภาวดี เจริญวานิช, “การรังแกกันผ่านพื้นที่ไซเบอร์: ผลกระทบและการป้องกันในวัยรุ่น,” วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ปีที่ 25, ฉบับที่ 4, กรกฎาคม-สิงหาคม 2560, หน้า 639-648, [Online]. Available: https://li01.tci-thaijo.org/index.php/tstj/article/view/75170. [Accessed: 20 ธันวาคม 2563].
ณัฐรัชต์ สาเมาะและคณะ, “การรับรู้ของเยาวชนต่อการรังแกในพื้นที่ไซเบอร์,” วารสารพฤติกรรมศาสตร์เพื่อการพัฒนา, ปีที่ 6, ฉบับที่ 1, มกราคม 2557, หน้า 351-363, [Online]. Available: https://so02.tci- thaijo.org/index.php/JBSD/article/view/16008/14578. [Accessed: 20 ธันวาคม 2563].
ภาณุรัตน์ มาจันทร์, “กระบวนการตรวจสอบพิจารณาตนเอง (Self-censorship) เกี่ยวกับความรุนแรงของผู้ผลิตละครโทรทัศน์ไทย”, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาสื่อสารมวลชน, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2556.
พรชนก ดาวประดับ, “รูปแบบและลักษณะการมีส่วนร่วมในการกลั่นแกล้งบนพื้นที่สาธารณะออนไลน์”, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขาสื่อสารมวลชน, คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน, มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 2560.
ธณัศมนต์ จั้นอรัญ, “การรับรองและคุ้มครองสิทธิในความเป็นอยู่ส่วนตัวของผู้ข่มเหงรังแกบนไซเบอร์”, วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต, สาขานิติศาสตร์, คณะนิติศาสตร์, จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2560.
ไทยรัฐออนไลน์, “โซเชียลรุมบูลลี่ซ้ำหลังหญิงสาวเปิดเผยเหตุละเมิดทางเพศในโรงเรียนระบุแค่อยากเห็นเด็กปลอดภัย,” [Online]. Available: https://www.thairath.co.th/news/local/bangkok/1981427. [Accessed: 21 ธันวาคม 2563].
บางกอกอินไซด์, “3ดาราสาวแจ้งจับโรคจิตทักแชท,” [Online]. Available: https://today.line.me/ th/v2/article/97n5Zx. [Accessed: 21 ธันวาคม 2563].
เรื่องเล่าเช้านี้, “สาวทอมเครียดถูกบูลลี่ทางโซเชียลยิงตัวตายเสียชีวิต” [Online]. Available: https://teroasia.com/news/152034?ref=news. 2562. [Accessed: 21 ธันวาคม 2563].
Droidsans, “ต้องทำอย่างไรเมื่อโดนคอมเมนต์แย่ๆหรือโดนบูลลี่ในโซเชียล,” [Online]. Available: https://droidsans.com/howto-handle-cyber-bullying/. [Accessed: 21 ธันวาคม 2020].