การพัฒนาทักษะการเรียนรู้สู่พลเมืองดิจิทัล
คำสำคัญ:
พลเมืองดิจิทัล, การเรียนรู้, การรู้เท่าทันดิจิทัล , ความฉลาดทางดิจิทัลบทคัดย่อ
ความฉลาดทางดิจิทัลเป็นหนึ่งในทักษะสำคัญในศตวรรษที่ 21 ที่จำเป็นต้องได้รับการพัฒนาเพื่อนำไปสู่ความเป็นพลเมืองดิจิทัลที่สามารถประกอบอาชีพและดำรงชีวิตได้อย่างมีคุณภาพ บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาทักษะการเรียนรู้นวัตกรรมและความสามารถของความฉลาดทางดิจิทัล ซึ่งเป็นพื้นฐานสู่การเป็นพลเมืองดิจิทัล เพื่อศึกษาบทบาทของ กสทช. และ สำนักงาน กสทช. ในการขับเคลื่อนพลเมืองดิจิทัลสู่การพัฒนาประเทศไทย พร้อมทั้งเสนอข้อเสนอแนะต่อการเสริมสร้างความเป็นพลเมืองดิจิทัลในประเทศไทย โดยศึกษาเอกสารทางวิชาการและรายงานวิจัยทั้งของประเทศไทยและต่างประเทศ ผลการศึกษาพบว่า การจะเป็นพลเมืองดิจิทัลที่สมบูรณ์ รู้เท่าทันสื่อ จะต้องมีทักษะการเรียนรู้นวัตกรรมและความสามารถของ
ความฉลาดทางดิจิทัล 8 ประการ ได้แก่ เอกลักษณ์พลเมืองดิจิทัล การบริหารจัดการเวลาบนโลกดิจิทัล การจัดการการระรานทางไซเบอร์ การจัดการความปลอดภัยบนระบบเครือข่าย การจัดการความเป็นส่วนตัว การคิดอย่างมีวิจารณญาณ รอยเท้าดิจิทัล และความเห็นอกเห็นใจและสร้างสัมพันธภาพที่ดีกับผู้อื่นทางดิจิทัล ซึ่ง กสทช. และสำนักงาน กสทช. มีบทบาทในการให้ความรู้ ออกนโยบายและแนวปฏิบัติเพื่อคุ้มครองผู้บริโภคอย่างต่อเนื่องในการขับเคลื่อนความเป็นพลเมืองดิจิทัลเพื่อนำไปสู่การพัฒนาประเทศไทย ทั้งนี้ หากมีการผสมผสานการใช้เทคโนโลยีดิจิทัลเพื่อการเรียนรู้อย่างเหมาะสม จะเป็นบรรทัดฐานในการใช้เทคโนโลยีในการสร้างสรรค์นวัตกรรมอย่างชาญฉลาดและปลอดภัย
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงยุติธรรม. (2563). อาชญากรรมทางไซเบอร์ ภัยคุกคามจากวิถีใหม่ยุคโควิด-19 ผู้เชี่ยวชาญแนะรัฐเร่งให้ความรู้. https://www.moj.go.th/view/45017
ฉัตรพงศ์ ชูแสงนิล. (2561). ยุคแห่งพลเมืองดิจิทัล. คลังความรู้ SciMath. https://www.scimath.org/article-technology/item/8659-2018-09-11-07-58-08
ฉัตรพงศ์ ชูแสงนิล. (2562). ความฉลาดทางดิจิทัล (Digital intelligence). คลังความรู้ SciMath. https://www.scimath.org/article-technology/item/10611-digital-intelligence
ฐิตินัน บุญภาพ คอมมอน. (2556). บทบาทของสื่อใหม่ในการสร้างค่านิยมทางสังคมและอัตลักษณ์ของเยาวชนในเขตกรุงเทพมหานคร. กรุงเทพฯ: คณะนิเทศศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
ธนวัฒน์ เจริญษา และสุภาณี เส็งศรี. (2563, กรกฎาคม–ธันวาคม). ความฉลาดทางดิจิทัลกับทักษะการเรียนรู้และนวัตกรรมในศตวรรษที่ 21. วารสารวิจัยและนวัตกรรม, 3(2). https://so06.tci-thaijo.org/index.php/ivebjournal/article/view/245251
บุญชนก ธรรมวงศา. (2561). 4CS : สี่ทักษะการเรียนรู้ที่ควรมี ฝึกกันได้ และไม่ต้องใช้พรสวรรค์. The Potential. https://thepotential.org/2018/10/19/4cs- for-21stcentury-learning/.
พักตร์วิภา โพธิ์ศรี. (2561). บทบาทการศึกษาต่อการพัฒนาความเป็นพลเมืองดิจิทัล. วารสารการศึกษาและการพัฒนาสังคม, 14(1), https://edu.buu.ac.th/vesd/a2561-1.pdf
ยืน ภู่วรวรรณ. (2564). ความฉลาดรู้ดิจิทัล (DQ Digital- Quotient). ชีวิตวิถีใหม่และความฉลาดทางดิจิทัล. https://learningdq-dc.ku.ac.th/course/?c=5&l=5
ศุภณัฐ เพิ่มพูนวิวัฒน์, ศรัณยุ หมั้นทรัพย์, และจารุวรรณ แก้วมะโน. (2564). ความเป็นพลเมือง : บทสำรวจสถานะความเป็นพลเมืองกับการรู้ดิจิทัล. สำนักส่งเสริมการเมืองภาคพลเมือง สถาบันพระปกเกล้า. https://www.kpi.ac.th/knowledge/research/data/1194?page=3
สรานนท์ อินทนนท์. (2563). ความฉลาดทางดิจิทัล (DQ Digital Intelligence). มูลนิธิส่งเสริมสื่อเด็กและเยาวชน (สสย.). http://cclickthailand.com/fact-sheet-ความฉลาดทางดิจิทัล-dq-digital-intelligenc/
สุภิญญา กลางณรงค์ และณภัทร เรืองนภากุล. (2564). ความเป็นพลเมืองยุคดิจิทัลกับการรับมือด้านมืดออนไลน์ในวิถีปรกติใหม่. ห้องสมุดงานวิจัยมหาวิทยาลัยแม่โจ้. https://librae.mju.ac.th/acticleDetail.aspx?qid=1198
สุวรรณี ไวท์, สุวัฒสัน รักขันโท, และสิริวัฒน์ ศรีเครือดง. (2564). มนุษย์กับความเป็นพลเมืองดิจิทัล Human : Digital Citizenship. วารสาร มจร มนุษยศาสตร์ปริทรรศน์, 7(2), https://so03.tci-thaijo.org/index.php/human/article/download/252744/171896/942885
Buchanan, R. (2018). How to help children build a positive presence online. World Economic Forum. https://www.weforum.org/agenda/2018/01/why-children-should-be-taught-to-build-a-positive-online-presence
DQ Institute. (2017). Digital Intelligence (DQ): A Conceptual Framework & Methodology for Teaching and Measuring Digital Citizenship. https://www.dqinstitute.org/wp-content/uploads/2017/08/DQ-Framework-White-Paper-Ver1-31Aug17.pdf
ดาวน์โหลด
เผยแพร่แล้ว
รูปแบบการอ้างอิง
ฉบับ
ประเภทบทความ
สัญญาอนุญาต
ลิขสิทธิ์ (c) 2022 วารสารวิชาการ กสทช.

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
บทความที่ปรากฏในวารสารกิจการสื่อสารดิจิทัล เป็นลิขสิทธิ์ของสำนักงาน กสทช. ซึ่งสำนักงาน กสทช. เปิดโอกาสให้สาธารณะหรือบุคคลทั่วไปสามารถนำผลงานไปเผยแพร่ คัดลอก หรือตีพิมพ์ซ้ำได้ ภายใต้สัญญาอนุญาตแบบเปิด (Creative Commons: CC) โดยมีเงื่อนไขสำหรับผู้ที่นำผลงานไปใช้ต้องระบุอ้างอิงแหล่งที่มา (Attribution: BY) ห้ามดัดแปลง (NoDerivatives: ND) และต้องไม่ใช้เพื่อการค้า (NonCommercial: NC) เว้นแต่ได้รับอนุญาตเป็นลายลักษณ์อักษรจากสำนักงาน กสทช.
อนึ่ง ข้อความ ตาราง และภาพที่ปรากฏในบทความซึ่งได้รับการตอบรับให้ตีพิมพ์และเผยแพร่ในวารสารนี้เป็นความคิดเห็นของผู้นิพนธ์ โดยไม่ผูกพันต่อ กสทช. และสำนักงาน กสทช. หากมีความผิดพลาดใด ๆ ผู้นิพนธ์แต่ละท่านต้องรับผิดชอบบทความของตนเองแต่เพียงผู้เดียว ไม่เกี่ยวข้องกับ กสทช. และสำนักงาน กสทช. แต่ประการใด