Thai Orientational Conceptual Metaphors: A Survey in Conceptual Metaphor Research Reports
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Orientational conceptual metaphors in Thai research papers seem to be reported less when compared with structural and ontological conceptual metaphors. In addition, the presentation of certain source domains appears to overlap with those of structural and ontological conceptual metaphors. Thus, this research aimed to survey orientational conceptual metaphors reported in 81 research papers in Thai in the area of conceptual metaphor analysis in order to explore Thai orientational conceptual metaphors in terms of their numbers, types of abstract domains arising from orientational conceptualization, how their source domains were presented, and possible factors contributing to their minimal reporting in Thai research papers. According to the findings, only 12 orientational conceptual metaphors in Thai were reported in 7 research papers surveyed. These reported conceptual metaphors belonged to 6 abstract concepts. Four of these concepts were antonyms: happiness-sadness and life-death. The remaining two other concepts found in this survey were the heart/mind and time concepts. Their source domains were mainly stated using direction, position, and space terms. Vertical direction and position terms - up/down, upon/below and high/low - were used most frequently. In addition, words meaning ‘moving towards’ and others were also used together with certain direction and position terms. It was also found that the types of abstract concepts under investigation, how linguistic metaphors were grouped into a systematic set and analysis of conceptual metaphors, and sources of language data are some possible factors contributing to the minimal reporting of Thai orientational conceptual metaphors. On some levels, the results of this survey could potentially provide beneficial guidelines for the analysis and identification of orientational and conceptual metaphors in Thai and the selection of appropriate concepts and language data sources for researchers and scholars in the areas of conceptual metaphor analysis as well as language and cognition.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
References
กมลทิพย์ สมบูรณ์พงษ์, และเชิดชัย อุดมพันธ์. (2563). อุปลักษณ์มโนทัศน์ความขัดแย้งทางการเมืองไทย: การศึกษาเชิงอรรถศาสตร์ปริชานในข่าวหนังสือพิมพ์. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตเอเชีย, 10(4), 129-135.
กรกต กลิ่นเดช, และณรงค์กรรณ รอดทรัพย์. (2562). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับความรักในบทเพลงที่ประพันธ์โดยแก้ว อัจฉริยะกุล. วารสารมังรายสาร, 7(2), 33-44.
กรกนก รัมมะอัตถ์. (2556). การเปรียบเทียบอุปลักษณ์ความรักในเพลงลูกทุ่งกับเพลงไทยสากล (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพฯ.
คยอง อึน ปาร์ค. (2558). มโนทัศน์ของคำว่า ใจ ในภาษาไทยเปรียบเทียบกับภาษาเกาหลี. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 15(2), 199-212.
คลังข้อมูลภาษาไทยแห่งชาติ คณะอักษรศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย. (ม.ป.ป.). สืบค้นจาก http://www.arts.chula.ac.th/~ling/tnc3/.
ชัชวดี ศรลัมพ์. (2561). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ “เวลาเป็นพื้นที่”: การศึกษาตามแนวทางภาษาศาสตร์ปริชาน คำว่า “หน้า” และ “หลัง” ในภาษาไทย. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยรังสิต, 13(2), 1-22.
ซูเจิน หนง. (2553). การเปรียบเทียบอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ในข่าวเศรษฐกิจภาษาไทยและภาษาจีน (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ณรงค์กรรณ รอดทรัพย์. (2558). อุปลักษณ์เกี่ยวกับอารมณ์กลัวในภาษาไทย. วารสารมหาวิทยาลัยหัวเฉียวเฉลิมพระเกียรติวิชาการ, 18(36), 65-80.
ณรงค์กรรณ รอดทรัพย์. (2561). มโนอุปลักษณ์แสดงอารมณ์โศกเศร้าในนวนิยายไทย. วารสารวิชาการคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏลำปาง, 6(2), 55-76.
ณรงค์กรรณ รอดทรัพย์. (2562). มโนอุปลักษณ์แสดงภูตผีปีศาจหรือวิญญาณในภาษาไทย. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Humanities, Social Sciences and Arts), 12(6), 209-233
ณรงค์กรรณ รอดทรัพย์, อัญชลี วงศ์วัฒนา, และพัชรินทร์ อนันต์ศิริวัฒน์. (2560). อุปลักษณ์เกี่ยวกับอารมณ์กลัวในรวมเรื่องสั้นและรายการโทรทัศน์ภาษาไทย. วารสารอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน, 8(2), 85-107.
ธนณ์พรรศดิ์ แก้วประดิษฐ์พร. (2563). มโนอุปลักษณ์ในข่าวบันเทิงบนเว็บไซต์หนังสือพิมพ์ออนไลน์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ.
ธนพล เอกพจน์. (2561). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ความจนในภาษาไทย: กรณีศึกษาการใช้ภาษาไทยบนเว็บไซต์ของพันทิปดอทคอม. รมยสาร, 16(1), 377-400.
เธียรชัย เอี่ยมวรเมธ. (2536). พจนานุกรมอังกฤษ-ไทย ฉบับใหม่. กรุงเทพฯ: รวมสาส์น.
นพรัตน์ น้อยเจริญ. (2558). ครูคือใคร: มโนอุปลักษณ์ครูในบทเพลงไทย. ใน เอกสารการประชุมทางวิชาการของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ครั้งที่ 53 สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ (น. 933-941). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
นพวรรณ เมืองแก้ว, และอธิปัตย์ นิตย์นรา. (2564). อุปลักษณ์ความรักในบทเพลงของธงไชย แมคอินไตย์. วารสารมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยพะเยา, 9(1), 108-124.
นรินทร์ บัวนาค. (2559). มโนอุปลักษณ์กีฬาฟุตบอลในหนังสือพิมพ์ไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ, กรุงเทพฯ.
นันท์นภัส อยู่ประยงค์. (2553). การศึกษาเปรียบเทียบอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของความสุข ความโกรธและความเศร้าในภาษาไทยและภาษาอังกฤษ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, อุบลราชธานี.
น้ำเพชร จินเลิศ. (2551). การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับผู้หญิงในวรรณกรรมนิราศ. วารสารศิลปศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, 10(1), 157-190.
นิภาดา โพธิ์เรือง. (2559). การศึกษาอุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์นางร้ายในนิยายพาฝัน (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์, กรุงเทพฯ.
บุณย์เสนอ ตรีวิเศษ. (2560). มโนอุปลักษณ์การเมืองในบทกวีรางวัลพานแว่นฟ้า. รมยสาร, 15(1), 73-91.
ปาลิตา ผลประดับเพ็ชร. (2560). อุปลักษณ์แสดงอารมณ์ในภาษาไทย. วิวิธวรรณสาร, 1(1), 63-86.
ปิ่นอนงค์ อำปะละ. (2559). ระบบมโนทัศน์ “เวลา” ของผู้พูดภาษาไทยถิ่นเหนือ (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ปิ่นอนงค์ อำปะละ. (2563). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เวลาเป็นการเคลื่อนที่ “ลง” ในภาษาไทยถิ่นเหนือ. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 7(1), 45-59.
ปิยภรณ์ อบแพทย์. (2552). อุปลักษณ์เกี่ยวกับชีวิตในหนังสือธรรมะ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
พงษ์ศักดิ์ รัตนวงศ์. (2549). เมื่อการเมืองเป็นเรื่องหมัดมวย. มนุษยศาสตร์สาร, 7(2), 1-10.
พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน. (2554). สืบค้นจาก https://dictionary.orst.go.th/.
ภัทราภรณ์ ละมุล. (2560). อุปลักษณ์ชีวิตในบทบันทึกชีวิตของเสกสรรค์ ประเสริฐกุล. วิวิธวรรณสาร, 1(2), 37-60.
ภาณุพงษ์ อินต๊ะวงค์, และอนุสรา ศิริมงคล. (2562). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แห่งสงครามของการเลือกตั้ง 62 ในข่าวออนไลน์. พิฆเนศวร์สาร, 15(2), 33-44.
มิรินด้า บูรรุ่งโรจน์. (2548). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับผู้หญิงในบทเพลงลูกทุ่งไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
ยมลภัทร ภัทรคุปต์. (2553). อุปลักษณ์ความตายในหนังสือธรรมะ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
รัชนีย์ญา กลิ่นน้ำหอม. (2551). อุปลักษณ์ที่นักการเมืองไทยใช้: การศึกษาตามแนวอรรถศาสตร์ปริชานและวัจนปฏิบัติศาสตร์ (วิทยานิพนธ์ดุษฎีบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
รัชนีย์ญา กลิ่นน้ำหอม, และมนตรี เจียมจรุงยงศ์. (2556). ชีวิตคืออะไร: มโนทัศน์ชีวิตในเว็บบล็อกของไทยและจีน. วารสารวจนะ, 1(2), 43-60.
ฤทัย พานิช. (2557). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับข้าวในสังคมไทย. วารสารอารยธรรมศึกษา โขง-สาละวิน, 5(2), 161-190.
วิลาวัณย์ วิษณุเวคิน. (2550). อุปลักษณ์ในหนังสือเรียนวิทยาศาสตร์ไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
ศรณ์ชนก ศรแก้ว. (2560). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์เกี่ยวกับบุคคลที่สามของความรักในเพลงไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยศิลปากร, กรุงเทพฯ.
ศิระวัสฐ์ กาวิละนันท์, และวุฒินันท์ แก้วจันทร์เกตุ. (2562). เวลาคือพื้นที่ปิดล้อม: อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงเวลาตามปฏิทินในภาษาไทยถิ่นลำปาง. วรรณวิทัศน์, 19(1), 136-159.
ศุภชัย ต๊ะวิชัย. (2550). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์แสดงอารมณ์โกรธในภาษาไทย. วารสารอักษรศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, 29(ฉบับพิเศษ), 209-232.
สรียา ทับทัน. (2549). อุปลักษณ์ชีวิต: ระบบฌานทัศน์ของคนไทยเกี่ยวกับศีลธรรม. วารสารกระแสวัฒนธรรม, 7(12), 40-44.
สินีนาฏ วัฒนสุข. (2549). อุปลักษณ์แสดงอารมณ์รักในเพลงไทยสากลสำหรับวัยรุ่นไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สิริศิระ โชคทวีกิจ. (2564). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ความกลัวในวรรณกรรม: กรณีศึกษาเรื่องสั้น “สงบงงในดงงู”. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 28(1), 116-153.
สุกัญญา รุ่งแจ้ง. (2548). อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ของการใช้คำว่า “ใจ” ในภาษาไทย (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
สุรเชษฐ์ พิชิตพงศ์เผ่า. (2553). อุปลักษณ์ชีวิตในหนังสือแนะนำการดำเนินชีวิต: การศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างภาษากับมโนทัศน์ (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.
เหยา ซือฉี. (2563). อุปลักษณ์มโนทัศน์ “ใจเป็นพื้นที่” ในภาษาไทยเปรียบเทียบกับภาษาจีน. วารสารมนุษยศาสตร์วิชาการ, 27(2), 215-239.
อาทิมา วรินทร์อุดมสุข, และชัชวดี ศรลัมพ์. (2562). อุปลักษณ์ที่แสดงมโนทัศน์น้ำท่วมในข่าวภาษาไทยและภาษาฝรั่งเศส. Veridian E-Journal, Silpakorn University (Hamanities, Social Sciences and Arts), 12(3), 872-897.
อำนาจ ปักษาสุข. (2559). มโนอุปลักษณ์เกี่ยวกับบุญในภาษาไทย: กรณีศึกษากลุ่มสาธารณะในเฟซบุ๊ก. ใน ภาษาและวรรณกรรมเอกสารรวบรวมบทความการประชุมวิชาการระดับชาติ SMARTS ครั้งที่ 6 เรื่องอัตลักษณ์แห่งเอเชีย (น. 47-57). กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยศิลปากร. อุษา พฤฒิชัยวิบูลย์. (2544). การศึกษาอุปลักษณ์เรื่องการเมืองในภาษาไทยตามแนวอรรถศาสตร์ปริชาน (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.
เอกพล ดวงศรี. (2561). กรรม: อุปลักษณ์เชิงมโนทัศน์ที่สะท้อนความเชื่อในสังคมไทย. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏสวนสุนันทา, 10(1), 86-102.
Al-Saleh, T., Al-Shuaibi, J., Sharab M., & Almomani, R. (2020). A cognitive analysis of head and heart metaphors in English and Spanish. International Journal of Arabic-English Studies (IJAES), 20(2), 115-132.
Bultinck, B. (1998). Metaphors we die by: Conceptualization of death in English and their implications for the theory of metaphor. Antwerp: Antwerp papers in Linguistics 94.
Chen, C. (2014). A contrastive study of time as space metaphor in English and Chinese. Theory and Practice in Language Studies, 4(1), 129-136.
Hamdi, S. (2015). A cognitive study of happiness metaphors in English, Tunisian Arabic and Spanish, Arab World English Journal, 6(1), 132-143.
Kövecses, Z. (2002). Metaphor: A practical introduction (2nd ed.). New York: Oxford University Press.
Kövecses, Z. (2010). Metaphor: A practical introduction (2nd ed.). New York: Oxford University Press.
Kuczok, M. (2018). The biblical metaphors of sin: A cognitive-semantic perspective on the English version of the Bible. Linguistica Silesiana, 39, 171-186.
Lakoff, G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago: University of Chicago press.
Liu, X., & Zhao, G. (2013). A comparative study of emotion metaphors between English and Chinese. Theory and Practice in Language Studies, 3(1), 155-162.
Petchkij, W. (2008). Conception of men with negative behaviors in Thai metaphors. Windows to reality: Investigating representations and meanings in discourses. Malaysia: Pearson.
Radden, G. (2011). Spatial time in the West and the East. In M. Brdar, M. Omazic, V. P. Takac, T. Gradecak-Erdeljic, & G. Buljan (Eds). Space and time in language (pp. 1-40). Frankfurt et al.: Peter Lang.
Stefanowitsch, A. (2006). Words and their metaphors: A corpus-based approach. In S. T. Gries, & A. Stefanowitsch (Eds.), Corpus-Based approaches to metaphor and metonymy (Trends in Linguistics 171) (pp. 61-105). Berlin and New York: Mouton de Gruyter.
Tian, C. (2014). A contrastive study of death metaphors in English and Chinese. International Journal of English Linguistics, 4(6), 134-142.
Trào, Ng. V. (2014). A cross-cultural analysis of the metaphorical conceptualization of sadness in modern English and Vietnamese. VNU Journal of Science: Foreign Studies, 30(2), 33-47.