อักษรและรัฐ การศึกษาเปรียบเทียบการปฏิรูปอักขรวิธีระหว่างจีนกับไทย ในทศวรรษที่ 1930-1940

Main Article Content

กรพนัช ตั้งเขื่อนขันธ์

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาเปรียบเทียบการปฏิรูปภาษา อักษรและอักขรวิธีระหว่างจีนกับไทยช่วงทศวรรษ 1930-1940 ภายใต้บริบททางการเมือง สังคม วัฒนธรรมและความคิด ตลอดจนเงื่อนไขจากปัจจัยภายนอกที่มีปฏิสัมพันธ์กับการปฏิรูปภาษาและอักขรวิธี วิธีการวิจัยเป็นการวิจัยเอกสาร โดยมีกรอบการศึกษาในแนวทางประวัติศาสตร์เปรียบเทียบ ผลการศึกษาพบว่า การสร้างรัฐชาติสมัยใหม่ การคุกคามจากจักรวรรดินิยม จินตนาการของชนชั้นนำและปัญญาชน และเทคโนโลยีการพิมพ์ล้วนส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงอักขรวิธีในภาษาไทยและภาษาจีน ซึ่งมีทั้งส่วนที่เหมือนกันและต่างกัน

Article Details

ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

จิรพร วิทยศักดิ์พันธุ์. (2544). นโยบายวัฒนธรรมของจอมพล ป. พิบูลสงคราม: ลัทธิชาตินิยมกับผลกระทบทางสุนทรียทัศน์. ใน ชาญวิทย์ เกษตรศิริ ธำรงศักดิ์ เพชรเลิศอนันต์ และวิกัลย์ พงศ์พนิตานนท์ (บ.ก.), จอมพล ป. พิบูลสงครามกับการเมืองไทยสมัยใหม่ (พิมพ์ครั้งที่ 2) (น. 229-302). กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

เดวิด เค. วัยอาจ. (2556). ประวัติศาสตร์ไทยฉบับสังเขป (ชาญวิทย์ เกษตรศิริ และคณะ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: มูลนิธิโครงการตำราสังคมศาสตร์และมนุษยศาสตร์.

เดอ แบรี่, วิลเลี่ยม ทีโอดอร์. (2548). บ่อเกิดลัทธิประเพณีจีน เล่ม 4 (จำนงค์ ทองประเสริฐ, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน.

ธวัช ปุณโณทก. (2545). วิวัฒนาการภาษาไทย (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพฯ: ไทยวัฒนาพานิช.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2528). ภาษามาตรฐานกับการเมือง. ภาษาและหนังสือ, 17(2). 11–37.

นิธิ เอียวศรีวงศ์. (2554). ปฏิรูปอักขรวิธีไทย. มติชนสุดสัปดำห์, 31(1620), 29.

นพพร ประชากุล. (2552). ยอกอักษร ย้อนควำมคิด เล่มหนึ่ง . กรุงเทพ: อ่าน.

บุปผา ทิพย์สภาพกุล. (2529). ทัศนะของสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรต่อนโยบายวัฒนธรรมของจอมพล ป. พิบูลสงคราม (พ.ศ.2481-2487) (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาประวัติศาสตร์). จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, กรุงเทพฯ.

มงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว, พระบาทสมเด็จพระ. (2493). พระบรมราชาธิบายพระบาทสมเด็จ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว วิธีใหม่สำหรับใช้สระและเขียนหนังสือไทย ที่ระลึกงานพระราชทานเพลิงศพ พระยาคชนันทน์นิพัทธพงศ์ (ล้วน คชนันทน์) ณ วัดมกุฏกษัตริยาราม 18 พฤษภาคม 2493. กรุงเทพฯ: ไทยเขษม.

ลาวัณย์ โชตามระ. (2527). ชีวิตชาวกรุงเมื่อค่อนศตวรรษมาแล้วและชีวิตชาวกรุง สมัยสงคราม. กรุงเทพฯ: แพร่พิทยา.

วราภรณ์ เผือกเล็ก. (2547). การสร้างวีรสตรีสามัญชนในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม ช่วงแรก (พ.ศ.2481-2487) (วิทยานิพนธ์มหาบัณฑิต สาขาการปกครอง). มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, กรุงเทพฯ.

อาทร ฟุ้งธรรมสาร. (2542). อารยธรรมตะวันออก. กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

Chow, T. (1967). The May 4th Movement: Intellectual Revolution in Modern China. California: Stanford University Press.

DeFrancis, J. (1972). Nationalism and Language Reform in China. New York: Octagon Books.

DeFrancis, J. (1984). The Chinese Language: Fact and Fantasy. Honolulu: University of Hawaii Press.

Diller, A. (1991). What Makes Central Thai a National Language?. In Craig J. Reynolds (Ed.), National Identity and Its Defenders Thailand. (pp. 90-96). Clayton: Centre of Southeast Asian Studies Monash University.

Hudak, T. J. (1986). Spelling reform of Field Marshall Pibulsonglram. An Interdisciplinary Journal of Southeast Asian Studies, 3(1), 123-133.

Kobua, S. (1995). Thailand’s Durable Premier: Phibul through Three Decades 1932-1957. Kuala Lumpur: Oxford University Press.

Rawski, E. (1979). Education and Popular Literacy in Ch’ing China. Ann Arbor: University of Michigan Press.

Tsu, J. (2010). Sound and Script in Chinese Diaspora. Cambridge: Harvard University Press.

崔明海 (Cui Minghai). (2008). 《语言观念的变迁:北京语音如何成为近代国语标准音》, 载《北京社会科学》,2 期。

崔明海 (Cui Minghai). (2010). 《国语运动与近代中国》,南京大学历史系博士论文。

黎锦锡 (Li Jinxi). (1963). 《汉语规范论丛》,北京:文字改革出版社。

黎锦锡 (Li Jinxi). (2011). 《国语运动史纲》,北京:商务印书馆。

吕思勉 (LÜ Simian). (1985). 《文字學四種》,上海:上海古籍出版社。

罗志田 (Luo Zhitian). (2003). 《国家与学术:清季民初关于“国学”的思想争论》。北京:三联书店。

倪海曙 (Ni Haishu). (1948). 《中国拼音文字运动史》,上海:时代书报出版社。

王爱云 (Wang Aiyun). (2010). 《毛泽东与中国共产党领导的文字改革》,载《环球视野》 6月21日,297期。