Lamtakong Water Wheels and Sikhio Weir Irrigation: The Wisdom of Water Resource Management of Agricultural Communities in Lamtakong Basin, Nakhon Ratchasima
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
The local wisdom of water resource management in Lamtakong Basin is now at risk and not protected. This article aims to present the findings of the study about water wheels and weir irrigation system to confirm their value as cultural wisdom heritage. This study is based on a review of literature and surveys, along with research network development with local people to push forward the surveying process, knowledge extraction, and an extension of the results for passing on the value to the public. The data was collected in Pakchong District, Sikhio District, and Sung Noen District in Nakhon Ratchasima Province from 2014 to 2017 under the collaboration among the communities and stakeholders in the study areas. The findings revealed that the knowledge of water wheels and the weir irrigation system have been passed on the communities of Thai-Korat, Tai-Yuan, and Tai-Lao. These are the local wisdom for water management and an expansion of irrigated areas for agricultural purpose which is an important factor contributing to agrarian settlements in the top and central parts of the Lamtakong Basin; due to slope areas and physical constraints. This is related to the ancient culture of rice farming with diverted water which belongs to Ethnic groups of Tai-Kadai language family who originated reside in the mountainous areas in the northern parts of continental Southeast Asia. The results show that the water wheels are the most found in the Lamtakong Basin. Throughout the basin, there are 187 registered water wheels, 25 registered local water wheel technicians, and 14 registered ancient weirs in Sikhio district. From the findings of this study, it could highlight values and importance of the cultural heritages. Lastly, the results could be used to create database and drive the process of water wheels and Sikhio weir irrigation’s presentation to become Thailand’s cultural heritage in the future.
Keywords: Cultural Heritage, Built Vernacular Heritage, Water Wheel, Weir Irrigation, Lamtakong
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright Transfer Statement
The copyright of this article is transferred to Journal of The Faculty of Architecture King Mongkut's Institute of Technology Ladkrabang with effect if and when the article is accepted for publication. The copyright transfer covers the exclusive right to reproduce and distribute the article, including reprints, translations, photographic reproductions, electronic form (offline, online) or any other reproductions of similar nature.
The author warrants that this contribution is original and that he/she has full power to make this grant. The author signs for and accepts responsibility for releasing this material on behalf of any and all co-authors.
References
ขำ บุนนาค, เจ้าพระยาทิพากรวงศ์; ดำรงราชานุภาพ, สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา (ตรวจชำระและนิพนธ์อธิบาย). (2531). พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๑. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพฯ: กองวรรณคดีและประวัติศาสตร์ กรมศิลปากร.
คำแปง ยาวจันทึก, อายุ 69 ปี. (27 พฤศจิกายน 2559). สัมภาษณ์โดย นราธิป ทับทัน. ระบบเหมืองฝายของบ้านโนนกุ่ม. บ้านโนนกุ่ม ตำบลมิตรภาพ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา
ประเสริฐ ณ นคร (ปริวรรติ). (2521). มังรายศาสตร์. กรุงเทพฯ: ภาควิชาประวัติศาสตร์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ ประสานมิตร.
ปราโมทย์ ไม้กลัด. (2525). การชลประทาน. สารานุกรมไทยสำหรับเยาวชน โดยพระราชประสงค์ในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว (เล่มที่ 7, หน้า 178-213). กรุงเทพฯ: โครงการสารานุกรมไทยสำหรับเยาวชนฯ.
แปลก ปาลกะวงศ์ (ม.ล., อำมาตย์โท พระยาสากลกิจปรมวญ). (2473). ประชุมจดหมายเหตุเรื่องปราบกบฎเวียงจันทน์. พระนคร: โสภณพิพรรฒธนากร.
เพี้ยน ทีจันทึก, อายุ 81 ปี. (24 ธันวาคม 2559). สัมภาษณ์โดย นราธิป ทับทัน. ระบบเหมืองฝายของบ้านโนนกุ่ม. บ้านโนนกุ่ม ตำบลมิตรภาพ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา
มูลนิธิชัยพัฒนา. (ม.ป.ป.). กังหันน้ำชัยพัฒนา RX-2. เข้าถึงได้จาก: https://www.chaipat.or.th/chaipattana-water-turbine/chaipattana-water-turbine-rx2.html.
ย้อย คัมภิรานนท์. (ม.ป.ป.). ชีวประวัติพ่อเฒ่าคัมภีระ. กรุงเทพฯ: เอราวัณการพิมพ์.
สุรพันธ์ อินทรา และคณะ. (2558). รายงานผลการสำรวจลำน้ำลำตะคอง (จากศาลเจ้าพ่อเขาใหญ่ถึงเขื่อนลำตะคอง) ในเขตอำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา. โครงการส่งน้ำและบำรุงรักษาลำตะคอง สำนักชลประทานที่ 8 กรมชลประทาน.
สุริยา สมุทคุปติ์, พัฒนา กิติอาษา และ จินตนา แกล้วกล้า. (2547). ระหัดวิดน้ำลำตะคอง : สัญศาสตร์ของเทคโนโลยีพลังน้ำพื้นบ้าน. นครราชสีมา: สาขาวิชาศึกษาทั่วไป สำนักวิชาเทคโนโลยีสังคม มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.
หลอด อ้ายจันทึก, อายุ 86 ปี. (วันที่ 3 มิถุนายน 2560). สัมภาษณ์โดย นราธิป ทับทัน. ระบบเหมืองฝายของบ้านโนนกุ่ม. บ้านเหนือ ตำบลสีคิ้ว อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา
อินทร์ เหมจันทึก, อายุ 72 ปี. (26 เมษายน 2560). สัมภาษณ์โดย นราธิป ทับทัน. ระบบเหมืองฝายของบ้านโนนกุ่ม. บ้านโนนกุ่ม ตำบลมิตรภาพ อำเภอสีคิ้ว จังหวัดนครราชสีมา
“ประวัติพญาภักดีชุมพล” (2511) ศาลเจ้าพ่อพระยาแล จังหวัดชัยภูมิ.
Australia ICOMOS. (2013). the Burra Charter. Retrieved from: http://australia.icomos.org/wp-content/uploads/The-Burra-Charter-2013-Adopted-31.10.2013.pdf
Watabe, T. Akihama, T. and Kinoshita, O. (1970). The Alteration of Cultivated Rice in Thailand and Cambodia. Tonan Ajia Kenkyu (The Southeast Asian Studies). Vol.8, No.1 June, 36-45.