จริต อิสตรี: คุณค่า สัญญะ ในงานศิลปะเส้นผม (Demeanor, Woman: Value, Sign in the Art of Hair)

Abstract

บทคัดย่อ

        การศึกษาวิจัยนี้เป็นการวิจัยเน้นการสร้างสรรค์อย่างเป็นขั้นตอน (Practice-Based Research) ศึกษาค้นคว้าข้อมูลภาคเอกสาร และศึกษาผลงานศิลปิน ภาคสนาม มุ่งเน้นทำการวิเคราะห์ผลงานศิลปะของศิลปินหญิงร่วมสมัยที่ใช้เส้นผมเป็นสื่อทางศิลปะโดยใช้แนวความคิดของการสูญเสียความงามจากเส้นผม มีการสอดแทรกเชื่อมโยง แนวความคิด รูปแบบ รูปทรงทางสัญลักษณ์ทางสัญญะความหมายในงานศิลปะ โดยนำองค์ความรู้จากการศึกษา วิเคราะห์ผลงานของ อิ่มหทัย สุวัฒนศิลป์ทำให้ทราบถึงโครงสร้างและแนวความคิดขบวนการสร้างสรรค์ ความหมายจากการถอดรหัส ความหมาย และทฤษฎีอย่างมีเหตุผล จริตจึงเปรียบได้ดังรูปแบบทางความคิด บุคลิกพฤติกรรมที่ออกมาจากความเป็นตัวตนของศิลปินนำเข้าสู่ผลงานศิลปะการใช้เส้นผมเป็นสื่อวัตถุ เพราะเส้นผมอาจมีส่วนสัมพันธ์ที่ซ่อนเร้นกับความหมายของความเป็นผู้หญิง ศิลปินจึงมักนำเอาเส้นผมมาเป็นวัสดุจำเพาะในการสร้างสรรค์ การรับรู้ทางอารมณ์ ความรู้สึก ผ่านในรูปแบบ รูปทรง แนวความคิดในงานศิลปะร่วมสมัย โดยการใช้เครื่องมือที่ผู้วิจัยใช้ในการเก็บข้อมูล สัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้างและการใช้ทฤษฎีรูปทรง ทฤษฎีสัญญะวิทยา ทฤษฎีบุคลิกภาพ เข้ามาวิเคราะห์ผลงานสร้างสรรค์ภายใต้แนวคิด การสูญเสียความงามจากเส้นผม ผู้วิจัยได้นำการสูญเสียเส้นผมนำมาสร้างสรรค์ผลงานโดย นำประสบการณ์ และสิ่งที่สะเทือนใจจากการสูญเสียความงามจากเส้นผมถ่ายทอดพลังอันซ่อนเร้นในจิตใจอันลึกซึ้ง

        ผลของการศึกษาข้อมูล และการทดลองสร้างสรรค์สรุปได้ว่า ค่าความจำเพาะของการสร้างสรรค์ผลงานศิลปะอย่างมีปัจเจกลักษณ์ ทำให้วิเคราะห์ถึงขบวนการความคิด อันมีความละเอียดอ่อนทางด้านอารมณ์เข้ามาเชื่อมโยงด้านแนวความคิดเนื้อหาและวัสดุ ซึ่งถูกถ่ายทอดผ่านการกลั่นกรองทางความคิดของศิลปิน โดยแสดงรูปทรงที่นำเส้นผมมาสื่อสารในรูปแบบทางสัญญะ ผ่านขบวนการทางเทคนิคที่แตกต่างกันไป จึงทำให้เกิดความหมายทาง สัญญะ การตีความในงานสร้างสรรค์จากเส้นผมในมิติต่างๆ ถึงแม้ว่ารูปแบบผลงาน เนื้อหาแนวคิดมีความคล้ายคลึงกัน แต่ความหมายแอบแฝงภายในผลงานอย่างมีนัยยะ ประกอบเป็นชุดการสันนิฐานการสร้างสรรค์ คือ 1. การตีความหมายรูปทรงกับแนวคิด 2. โครงสร้างส่วนประกอบทางแนวคิด 3. การถอดรหัสความหมายทางสัญญะในงานศิลปะเส้นผม

คำสำคัญ : จริต คุณค่า สัญญะ การสูญเสีย เส้นผม ศิลปะ

Abstract

        This study employed the approach of Practice - based Research, aiming to analyze the artworks of contemporary female artists who used hair as the medium of the arts inspired by the loss of the beauty of hair. The works have implied the concepts, patterns, symbolic forms in meaning of the artworks. The knowledge acquired from the studies and analysis of the artworks of Imhathai Suwathansilp had helped understand the structure and concept of the creative process, decoded meaning, precise meaning as well as theories rationally.
Demeanor was considered as pattern of thoughts, personal characteristics and behaviors conveyed through the artworks. Hair was used as a material which could relate secretly to the meaning of feminine. The artist often made use of hair as the medium for creativity, emotional perception and feeling through patterns, forms,and concepts in contemporary art. The instruments for collecting data of this study were semi-structured interviews, theory of Formalist, Semiotics, and Personality as the framework for analyzing the artworks under
the concept of the loss of the hair beauty. Researcher utilized the loss of hair to create artworks through the concept experiencing the loss of the hair beauty to express the hidden power in the deepened mind.

         The results of the studies and trial creations found that the creativity of artworks were performed individually. Such individuality described the creativity process which was vulnerable to connect with its concepts, subjectivity and materials. It was demonstrated from the artist’s considerate thinking by displaying forms that presented the hair to communicate semiotically via different techniques. Consequently, the meaning, symbol, and interpretation in the artworks took place in several dimensions. Although the pattern of artwork, the concept
and the meaning were similar, there were hidden meanings within the artworks significantly which consisted of 3 assumptions: 1. Interpretation of forms and the concept 2. The structure of concept’s component 3. Decoding the symbols of hair artworks.

Keywords : Demeanor Value Symbol Loss Hair Art