วิถีท้องถิ่นและผังกายภาพของตลาดชุมชนริมบริเวณริมแม่น้ำท่าจีน กรณีศึกษา จังหวัดสุพรรณบุรีและจังหวัดนครปฐม, Local Ways and Physical Plan of Waterfront Community Markets along Tha Chin River: A Case Study of Suphan Buri and Nakhon Pathom Provinces
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทคัดย่อ
งานวิจัยนี้เป็นงานวิจัยเชิงคุณภาพ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างผังกายภาพ วิถีชีวิตแบบท้องถิ่น รูปแบบสถาปัตยกรรม และระบบกิจกรรมของตลาดชุมชนริมน้ำบริเวณริมแม่น้ำท่าจีน โดยการศึกษาประวัติศาสตร์ความ
เป็นมาของการตั้งถิ่นฐาน การเปลี่ยนแปลงของสภาพทางกายภาพและโครงสร้างทางสังคมของตลาดชุมชนริมน้ำบริเวณริมแม่น้ำท่าจีน เพื่อนำไปสู่การคาดการณ์สภาพของตลาดชุมชนริมน้ำที่สัมพันธ์กับการพัฒนาโดยรวมของพื้นที่ งานวิจัยนี้สร้าง
ความรู้และความเข้าใจต่อตลาดชุมชนริมน้ำบริเวณริมแม่น้ำท่าจีน ประกอบกับการนำข้อมูลดังกล่าวไปพัฒนาต่อยอดองค์ความรู้เพื่อการอนุรักษ์และการพัฒนาตลาดชุมชนริมน้ำในรูปแบบต่างๆ ตามความเหมาะสมของพื้นที่ ด้วยการใช้แบบสำรวจ
พื้นที่ภาคสนามและการสัมภาษณ์บุคคลสำคัญ ทั้งหมด 24 ตลาด ตามการพิจารณาคัดเลือกตามเกณฑ์การคัดเลือกอาสาสมัคร ผลการศึกษาพบว่า วิถีท้องถิ่นและผังกายภาพของตลาดชุมชนริมน้ำบริเวณริมแม่น้ำท่าจีนในจังหวัดสุพรรณบุรีและ
นครปฐม มีความแตกต่างของแต่ละพื้นที่ทั้งทางด้านภูมิศาสตร์ สิ่งแวดล้อม วิถีชีวิต ประเพณี ขนบธรรมเนียมและวัฒนธรรมตัวแปรสำคัญของความสัมพันธ์ระหว่าง 1) บริบทที่ตั้งและรูปแบบการตั้งถิ่นฐาน 2) วิถีชีวิต ความเชื่อ และการใช้พื้นที่ และ
3) สถาปัตยกรรมและภูมิปัญญาท้องถิ่น ล้วนมีความเกี่ยวข้องเชื่อมโยงกันและหลอมรวมกันออกมาเป็นวิถีท้องถิ่นและผังกายภาพของตลาดชุมชนริมน้ำกรณีศึกษาที่สะท้อนถึงลักษณะที่เป็นอัตลักษณ์ ดังนั้นการฟื้นฟูและการอนุรักษ์ตลาดชุมชน
ริมน้ำจึงเป็นสิ่งสำคัญและจำเป็นต้องคำนึงถึงสภาพภูมิศาสตร์และสังคมศาสตร์ตามแนวคิดหลักเศรษฐกิจพอเพียงที่ยึดหลักภูมิสังคมที่มีวิธีคิดอย่างองค์รวม
คำสำคัญ: ตลาดชุมชนริมน้ำ ผังกายภาพ วิถีท้องถิ่น แม่น้ำท่าจีน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright Transfer Statement
The copyright of this article is transferred to Journal of The Faculty of Architecture King Mongkut's Institute of Technology Ladkrabang with effect if and when the article is accepted for publication. The copyright transfer covers the exclusive right to reproduce and distribute the article, including reprints, translations, photographic reproductions, electronic form (offline, online) or any other reproductions of similar nature.
The author warrants that this contribution is original and that he/she has full power to make this grant. The author signs for and accepts responsibility for releasing this material on behalf of any and all co-authors.
เอกสารอ้างอิง
(วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต ภาควิชาการวางแผนภาคและเมือง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์
มหาวิทยาลัย).
____ (2558). การเปลี่ยนแปลงเพื่อการคงอยู่ของตลาดชุมชนริมน้ำบริเวณริมแม่น้ำท่าจีน กรณีศึกษา จังหวัดสุพรรณบุรี
นครปฐม และสมุทรสาคร. วารสารวิชาการคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สจล. 21(2), 28-42.
____. (2560). เอกลักษณ์ทางกายภาพของตลาดชุมชนริมน้ำบริเวณริมแม่น้ำท่าจีน กรณีศึกษา จังหวัดสุพรรณบุรีและ
นครปฐม. วารสารวิชาการคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ สจล. 24(2). 37-50.กรมแผนที่ทหาร. (2491). เดิมบางนางบวช.
แผนที่โบราณแสดงชัยนาท-สุพรรณบุรี, อัดสำเนา.
____. (2466. นครไชยศรี. แผนที่โบราณแสดงนครปฐม-ธนบุรี-สมุทรสาคร-นนทบุรี, อัดสำเนา.
____. (2469). นครไชยศรี. แผนที่โบราณแสดงบ้านสองพี่น้อง, อัดสำเนา.
____. (2474). นครไชยศรี. แผนที่โบราณแสดงบ้านบางหลวง, อัดสำเนา.
____. (2462). นครไชยศรี-อยุธยา. แผนที่โบราณแสดงบ้านลาดชะโด, อัดสำเนา.
____. (2459). บางเลน. แผนที่โบราณแสดงนครปฐม-นนทบุรี-สุพรรณบุรี-พระนครศรีอยุธยา, อัดสำเนา.
____. (2488). บ้านบางระกำ. แผนที่โบราณแสดงนครปฐม-นนทบุรี, อัดสำเนา.
____. (2468). ศรีประจันต์. แผนที่โบราณแสดงสุพรรณบุรี, อัดสำเนา.
____. (2561). สามชุก. แผนที่โบราณแสดงสุพรรณบุรี-อ่างทอง, อัดสำเนา.
____. (2482). สุพรรณบุรี. แผนที่โบราณแสดงสุพรรณบุรี, อัดสำเนา.
คณะอนุกรรมการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียง. (2550). หลักการทรงงานในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. กรุงเทพมหานคร:
สำนักงานคณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ.
ฉัตรชัย พงศ์ประยูร . (2536). การตั้งถิ่นฐาน: ทฤษฎีและแนวปฏิบัติ. กรุงเทพมหานคร: ภาควิชาภูมิศาสตร์ คณะอักษรศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.
เติมศักดิ์ ภาณุวรรณ. (2543). ปัจจัยการเปลี่ยนแปลงของชุมชนริมน้ำในคลองบางกอกน้อย. (วิทยานิพนธ์ปริญญา
มหาบัณฑิต ภาควิชาการวางแผนภาคและเมือง คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย).
ศรีศักร วัลลิโภดม. (2000). “สังคมลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา: พัฒนาการและการเปลี่ยนแปลง” ใน The Chao Praya Delta:
Historical Development Dynamic and Challenges of Thailand Rice Bowl. (หน้า 7-29) Kasetsart
University, Bangkok. 12-15 December 2000.
เสาวภา พรสิริพงษ์ และคณะ. (2551). พลวัตของชุมชนลุ่มน้ำนครชัยศรี มิติทางนิเวศวัฒนธรรม. กรุงเทพมหานคร:
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการวิจัย.
อรศิริ ปาณินท์ และ สมคิด จิระทัศนกุล. (2544). เรือนค้าขายพื้นถิ่นในชุมชนเมือง. กรุงเทพมหานคร: เจ พริ้น.
Doxiadis, C.A. (1974). Anthropolic: City for human development. Ney York: Norton.
Jones, E. (1964). Human Geography: An introduction to man and his world. New York: Chatto & Windus.
Rapoport, A. (1990). Systems of Activities and Systems of Settings. In S. Kent (Ed.), Domestic Architecture
and the Use of Space. Cambridge: Cambridge University Press.
Vago, S. (1990). Social Change. New York : Holt, Rinehart, and Winston.
