การประยุกต์ใช้สัญญะรูปสัตว์มงคลจีนในการออกแบบเครื่องประดับ

Main Article Content

ปัทมาสน์ พิณนุกูล

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสัญลักษณ์มงคลของจีนประเภทสัตว์เพื่อนำไปประยุกต์ในการออกแบบเครื่องประดับตามวัสดุ รูปแบบ และลวดลายศิลปกรรมของศาลเจ้าจีนในจังหวัดภูเก็ต โดยเลือกกลุ่มตัวอย่างด้วยวิธีการสุ่มแบบเจาะจงในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดภูเก็ต ได้แก่ กลุ่มผู้รู้ ผู้ที่มีความเกี่ยวข้องกับวัฒนธรรมจีน กลุ่มผู้บริโภค/ผู้สวมใส่ซึ่งเป็นบุคคลทั่วไปในหน่วยงานภาครัฐ เอกชน และผู้ประกอบธุรกิจส่วนตัว จำนวน 100 คน กลุ่มผู้ออกแบบ ผู้เชี่ยวชาญด้านการออกแบบเครื่องประดับ จำนวน 3 คน และผู้ประกอบกิจการหรือตัวแทนร้านจำหน่ายเครื่องประดับ จำนวน 3 คน วิเคราะห์ข้อมูลประกอบการอธิบายผลความพึงพอใจในการออกแบบภาพร่างเครื่องประดับเพื่อนำไปสู่การผลิตชิ้นผลงาน


ผลการวิจัยพบว่า 1) สัญญะรูปสัตว์มงคลจีนที่สื่อสารผ่านศิลปกรรมในศาลเจ้าจังหวัดภูเก็ตมีความหมายทางคติ      ความเชื่อ และความเป็นมงคล นำไปสู่การออกแบบเครื่องประดับสวมใส่บนร่างกายให้เกิดมิติ รูปแบบใหม่ ๆ เพื่อเสริมสร้าง   ความเป็นสิริมงคลที่เป็นอัตลักษณ์ทางความหมาย และ 2) การประยุกต์ใช้สัญญะรูปสัตว์มงคลจีนเพื่อการออกแบบเครื่องประดับโดยนำแนวคิดและรูปแบบจากสัตว์มงคลจีนที่มีลักษณะสอดคล้องสัมพันธ์กับความหมายทางรูปลักษณ์อุดมคติ ความเชื่อ เพื่อเป็นภาพแทนทางความหมายของความเป็นสิริมงคล ที่นำมาสู่การออกแบบผ่านกระบวนการสร้างรหัสหมายในการผลิตเครื่องประดับตกแต่งเรือนกาย โดยมีผลการประเมินความพึงพอใจต่อการออกแบบภาพร่างเครื่องประดับอยู่ในระดับมาก ที่ค่าเฉลี่ย (gif.latex?\bar{x}) = 4.35 ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน (S.D = 0.60)  

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
พิณนุกูล ป. . (2021). การประยุกต์ใช้สัญญะรูปสัตว์มงคลจีนในการออกแบบเครื่องประดับ. Asian Creative Architecture, Art and Design, 33(2), 145–158. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/archkmitl/article/view/252857
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กนกพร ศรีญาณลักษณ์. (2558). การสื่อความหมายของภาพมงคลจีน. วารสารจีนศึกษา. 4(4), 22-43.

จารุทัศน์ กาญจนอักษร และวรรณวิภา สุเนต์ตา. (2562). โครงการออกแบบเครื่องประดับอวยพรจากสัญลักษณ์มงคลแบบจีน. วารสารมหาวิทยาลัยศิลปากร. 12(4), 1206-1226.

ชลูด นิ่มเสมอ. (2559). องค์ประกอบของศิลปะ. กรุงเทพฯ: อมรินทร์.

ชาติ ภาสวร. (2556). การศึกษาวิวัฒนาการเชิงสัญลักษณ์และความหมายของลวดลายประดับจีนตามขนบ. (รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์ คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์, สถาบันเทคโนโลยีพระจอมเกล้าเจ้าคุณทหารลาดกระบัง).

ไชยรัตน์ เจริญสินโอฬาร. (2555). สัญวิทยา โครงสร้างนิยม หลังโครงสร้างนิยมกับการศึกษารัฐศาสตร์. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ: วิภาษา.

นพดล สมฤกษ์ผล. (2552). ความเชื่อและพฤติกรรมการเลือกซื้อเครื่องประดับอัญมณีที่ตรงกับราศีเกิดของประชาชนในจังหวัดกรุงเทพมหานคร. (วิทยานิพนธ์บริหารธุรกิจบัณฑิต สาขาบริหารธุรกิจ บัณฑิตวิทยาลัย, มหาวิทยาลัยกรุงเทพ).

นพพร ประชากุล และวรรณพิมล อังคศศิริสรรพ, ผู้แปล. (2551). มายาคติ [Myth]. กรุงเทพฯ: คบไฟ.

ประทุม ชุ่มเพ็งพันธ์. (2544). สัตว์มงคลจีน. กรุงเทพฯ: ชมรมเด็ก.

พรพรรณ จันทโรนานนท์. (2546). วิถีจีน. กรุงเทพฯ: ประพันธ์สาส์น.

พรพรรณ จันทโรนานนท์. (2530). ฮกลกซิ่ว : โชค ลาภ อายุยืน. กรุงเทพฯ: มติชน.

ฟริตจอฟ คาปรา. (2537). เต๋าแห่งฟิสิกส์ [The Tao of Physics]. (วเนช, ผู้แปล). กรุงเทพฯ: ดอกหญ้า.

มัณฑนา ทองสุพล และกนกเนตร พินิจด่านกลาง. (2560). การศึกษาเอกลักษณ์เครื่องประดับไทย 4 ภาค เพื่อประยุกต์ใช้ในการออกแบบเครื่องประดับเงินที่สอดคล้องกับความต้องการของกลุ่มผู้ใช้เครื่องประดับร่วมสมัย. วารสารวิถีสังคมมนุษย์. 5(1), 135-165.

วรางคนางค์ วรรณตุง และนิรัช สุดสังข์. (2553-2554). การพัฒนารูปแบบเครื่องประดับเงินจากอัตลักษณ์ชาวเขาเผ่าลีซอ (ลีซู) หมู่บ้านศรีดงเย็น อําเภอแม่แตง จังหวัดเชียงใหม่. วารสารวิชาการ ศิลปะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร. 1(2), 69-80.

ศูนย์ข้อมูลอัญมณีและเครื่องประดับ. (2561). เจาะตลาดจีนด้วยเครื่องประดับแนวความเชื่อและโชคลาง. สถาบันวิจัยและพัฒนาอัญมณีและเครื่องประดับแห่งชาติ (องค์การมหาชน). เข้าถึงได้จาก https://www.thaitextile.org/th/insign/detail.286.1.0.html

สุภางค์ จันทวานิช. (2558). ทฤษฎีสังคมวิทยา. กรุงเทพฯ: วี.พริ้นท์ (1991).

อรศิริ ปาณินท์. (2530). รูปสัญลักษณ์แทนความหมายต่าง ๆ ในวัดจีน. วารสารหน้าจั่วว่าด้วยสถาปัตยกรรม การออกแบบและสภาพแวดล้อม. (7), 80-104.

อุษา อินทร์ประสิทธิ์. (2561). ความพึงพอใจการพัฒนารูปแบบเครื่องประดับเงินโบราณอำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย. วารสารปาริชาต. 31(3), 225-236.

Saussure, F.D., (1959). Course in General Linguistics. Edited by Charles Bally and Albert Sechehaye in Collaboration with Albert Riedlinger. Translated, with an Introduction and notes by Wade Baskin. New York: McGraw-Hill.

Liu, Laurence. (1989). Chinese architecture. London: Academy Editions.

Curtin, B.A., (2008). semiotics and visual representation. Academic Journal of Architecture, (1), pp. 51-62.