การอนุรักษ์และพัฒนาคลังข้อมูลวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา ชลบุรี
Main Article Content
บทคัดย่อ
โครงการวิจัย เรื่อง การอนุรักษ์และพัฒนาคลังข้อมูลวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา ชลบุรี มีวัตถุประสงค์การวิจัยดังนี้ 1) ศึกษาปัจจัยที่ส่งผลต่อองค์ประกอบและคุณสมบัติคลังข้อมูลวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา 2) ออกแบบคลังข้อมูลวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา จังหวัดชลบุรีที่มีผลต่อการเรียนรู้วัฒนธรรม 3) พัฒนาคลังข้อมูลวัฒนธรรมของชุมชนเป็นแหล่งการเรียนรู้สาธารณะและการเข้าถึงอย่างเสมอภาค ขอบเขตการวิจัยเป็นการศึกษาภูมิปัญญาและวัฒนธรรมในเขตพื้นที่การปกครองส่วนท้องถิ่น เทศบาลเมืองอ่างศิลา จังหวัดชลบุรี ครอบคลุมพื้นที่ 4 ตำบล คือ ตำบลอ่างศิลา ตำบลบ้านปึก บางส่วนของตำบลห้วยกะปิ และบางส่วนของตำบลเสม็ด และมีเนื้อหาการพัฒนาคลังข้อมูลวัฒนธรรมที่มีผลต่อการเรียนรู้ชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา ได้แก่ 1) มรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องไม่ได้ (Intangible Cultural Heritage) และมรดกทางวัฒนธรรมที่จับต้องได้ (Tangible Cultural Heritage)
การดำเนินการวิจัยเป็นการนำวิธีการวิจัยผสานวิธี (Mixed methods research) มาใช้กำหนดวิธีการออกแบบการวิจัย ผู้วิจัยได้นำขั้นตอนการวิจัยและพัฒนา R4 & D3 Model มาประยุกต์ใช้เพื่อศึกษาการออกแบบและพัฒนารูปแบบคลังข้อมูลวัฒนธรรมที่มีผลต่อการเรียนรู้และการเข้าถึงอย่างเสมอภาค รวมถึงสร้างฐานเครือข่ายแหล่งเรียนรู้รูปแบบมีส่วนร่วม ผลการวิจัยพบว่า ปัจจัยที่ส่งผลต่อองค์ประกอบและคุณสมบัติคลังข้อมูลวัฒนธรรมที่สะท้อนถึงวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา ประกอบด้วย 3 องค์ประกอบ คือ 1) ปัจจัยด้านแหล่งรวมองค์ความรู้ทางภูมิปัญญาของชุมชน 2) ปัจจัยด้านกระบวนการจัดการองค์ความรู้ 3) ปัจจัยด้านการจัดเก็บและเผยแพร่ ผู้วิจัยได้นำปัจจัยมาพัฒนาเป็นแบบจำลองการพัฒนาคลังข้อมูลวัฒนธรรมที่มีผลต่อการเรียนรู้ และระบบฐานข้อมูลทางวัฒนธรรม เพื่อนำไปใช้ออกแบบคลังข้อมูลวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา จังหวัดชลบุรีที่มีผลต่อการเรียนรู้วัฒนธรรม พบว่ามีความเป็นไปได้มาก ส่วนการสะท้อนผลการพัฒนาคลังข้อมูลวัฒนธรรมของชุมชนตลาดเก่าอ่างศิลา จังหวัดชลบุรี เพื่อทดสอบและรับรองประสิทธิภาพที่มีผลต่อการเป็นแหล่งการเรียนรู้สาธารณะและการเข้าถึงอย่างเสมอภาค พบว่าระบบฐานข้อมูลรูปแบบคลังข้อมูลวัฒนธรรมที่มีผลต่อการเรียนรู้มีความเป็นไปได้ในระดับดีมาก
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright Transfer Statement
The copyright of this article is transferred to Journal of The Faculty of Architecture King Mongkut's Institute of Technology Ladkrabang with effect if and when the article is accepted for publication. The copyright transfer covers the exclusive right to reproduce and distribute the article, including reprints, translations, photographic reproductions, electronic form (offline, online) or any other reproductions of similar nature.
The author warrants that this contribution is original and that he/she has full power to make this grant. The author signs for and accepts responsibility for releasing this material on behalf of any and all co-authors.
เอกสารอ้างอิง
กรมส่งเสริมวัฒนธรรม. (2558). คู่มือการเสนอขอขึ้นทะเบียนมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของชาติ. กรุงเทพฯ: สำนักงานกิจการโรงพิมพ์ องค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึกในพระบรมราชูปถัมภ์.
โกวิทย์ ทะลิ. (2559). คู่มือแบบจำลองการนำเสนอสาระพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นตามแนวคิดปัจจุบันสู่อดีตผ่านเทคโนโลยีดิจิทัล: กรณี (ศึกษา) พิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นอ่างศิลา. นนทบุรี: องศาสบายดี.
จิรวัฒน์ พิระสันต์. (2557). ชุมชนปฏิบัติการด้านการเรียนรู้ทางด้านศิลปกรรม. พิษณุโลก: โรงพิมพ์ดาวเงิน.
จุลลดา มีจุล และคณะ. (2553). การวิจัยและพัฒนาพิพิธภัณฑ์ในมหาวิทยาลัย. วารสารสถาบันวัฒนธรรมและศิลปะมหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ. 12(1), 39-61.
ชัยยงค์ พรหมวงศ์. (2563). การวิจัยแบบวิจัยและพัฒนานวัตกรรมทางการศึกษา. เข้าถึงได้จาก: http://www.educ.su.ac.th/2013/images/stories/210655_01.pdf.
พระราชบัญญัติ ส่งเสริมและรักษามรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม พ.ศ. 2559. (2559, 1 มีนาคม). ราชกิจจานุเบกษา. เล่มที่ 133 ตอนที่ 19 ก. หน้า 1-9.
ภารดี มหาขันธ์. (2558). ประวัติศาสตร์สังคมภูมิปัญญาท้องถิ่นอ่างศิลา. นครปฐม: สินทวีกิจ.
ภารดี มหาขันธ์. (2560). ความหลากหลายทางนิเวศวัฒนธรรมบางปลาสร้อย: ฐานรากและภูมิพลัง จังหวัดชลบุรี. นนทบุรี: ปริ้นท์โอโซน.
ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร. (2540). เอกสารการสัมมนาทางวิชาการพิพิธภัณฑ์ท้องถิ่นในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร.
ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดชลบุรี โรงเรียนชลกันยานุกูล. (2541). อ่างศิลาวันวาน...ถึงวันนี้. ชลบุรี: ศูนย์วัฒนธรรมจังหวัดชลบุรี.
สถาบันวิจัยภาษาและวัฒนธรรมเอเชีย. (2563). การจัดทำคลังข้อมูลดิจิทัลด้านภาษาและวัฒนธรรมของกลุ่มชาติพันธุ์ในประเทศไทย. กรุงเทพฯ: จรัลสนิทวงศ์การพิมพ์.
สำนักจัดการสิ่งแวดล้อมธรรมชาติและศิลปกรรม. (2557). อนุสัญญาว่าด้วยการคุ้มครองมรดกโลกทางวัฒนธรรมและทางธรรมชาติ. กรุงเทพฯ: บริษัท โมโนกราฟ สตูดิโอ จำกัด.
George Siemens. (2005). Connectivism: A learning theory for the digital age. International journal of instructional technology and distance learning. Retrieved from: http://www.ingedewaard.net/papers/connectivism/2005_siemens_ALearningTheoryForTheDigitalAge.pdf.