การศึกษารูปแบบการก่อสร้างยืดหยุ่นสำหรับการอยู่อาศัยบนหลักการของโยนา ฟรีดแมน

Main Article Content

พิมภัคคนิจ ปริสัญญุตานนท์
เจนยุทธ ล่อใจ
จีรศักดิ์ เกื้อสมบัติ

บทคัดย่อ

รูปแบบที่อยู่อาศัยในปัจจุบัน ถูกพัฒนาให้มีความหลากหลาย ทั้งในแง่ของรูปลักษณ์ โครงสร้าง วัสดุ และการก่อสร้าง แต่หากปราศจากการทำความเข้าใจความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์และการอยู่อาศัยในสถาปัตยกรรม ผลลัพธ์ของการก่อสร้างก็มิอาจใช้เป็นรูปแบบที่เหมาะสมกับการอยู่อาศัยได้ แม้ว่ารูปแบบของการก่อสร้างนั้น จะสามารถทำหน้าที่พื้นฐานในการปกป้องมนุษย์จากอันตรายและสภาพดินฟ้าอากาศ ด้วยเหตุนี้ ผู้เขียนจึงสนใจในการศึกษารูปแบบการก่อสร้างที่มีคุณสมบัติในการตอบสนองพฤติกรรมและกิจกรรมอันหลากหลายของมนุษย์ ตลอดจนส่งเสริมการแก้ปัญหาการอยู่อาศัยอันเนื่องมาจากสภาวการณ์วิกฤติ ซึ่งจำเป็นต้องใช้ความเข้าใจการอยู่อาศัยในเชิงการมีปฏิสัมพันธ์ การรับรู้ถึงตัวตนรวมถึงการส่งเสริมความเป็นถิ่นที่ ฉะนั้น ในการค้นคว้าเพื่อการเขียนบทความวิชาการนี้ ผู้เขียนจึงได้เลือกศึกษาแนวคิดของโยนา ฟรีดแมน สถาปนิกผู้เชื่อในการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของมนุษย์ซึ่งส่งผลต่อการเพิ่มความสามารถของความยืดหยุ่นในสถาปัตยกรรม โดยมุ่งเน้นไปที่การวิเคราะห์การพัฒนารูปแบบการก่อสร้างด้วยแนวคิดความยืดหยุ่นในการตอบสนองพฤติกรรมการอยู่อาศัยของมนุษย์และการบ่งชี้ความสัมพันธ์ขององค์ประกอบในการก่อสร้างยืดหยุ่น วิธีการ และการประยุกต์ใช้


แนวคิดและทฤษฎีที่เกี่ยวข้องในการศึกษา เป็นไปบนความสัมพันธ์ของคำสำคัญ คือ ความยืดหยุ่น การก่อสร้างที่เกี่ยวข้องกับ Mobile Architecture และการอยู่อาศัย เพื่อเป็นประโยชน์ในการกำหนดขอบเขตของการศึกษา และการทำความเข้าใจองค์ประกอบ วิธีการ ตลอดจนการประยุกต์ใช้ อันนำไปสู่การสร้างระบบของการใช้หลักการที่ก่อให้เกิดรูปแบบสถาปัตยกรรมยืดหยุ่นเพื่อการอยู่อาศัย โดยผู้เขียนได้ใช้วิธีการศึกษา ผ่าน 2 ขั้นตอนหลัก คือ  ภาพรวมความสัมพันธ์ของส่วนประกอบที่ทำให้เกิดรูปแบบการก่อสร้างยืดหยุ่น และการแสดงรูปแบบการก่อสร้างยืดหยุ่นจากลำดับเวลาการทำงานของ ฟรีดแมน ที่จำแนกออกได้เป็น 3 ช่วง คือ ช่วงเริ่มต้นแนวคิด ช่วงพัฒนาการสำคัญ และช่วงปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ ผลการศึกษาความสัมพันธ์ขององค์ประกอบในการก่อสร้างยืดหยุ่นเพื่อการอยู่อาศัย ตลอดจนวิธีการ และการประยุกต์ใช้ สามารถสรุปได้ว่า รูปแบบการก่อสร้างส่วนใหญ่เป็นประเภทที่อยู่อาศัย แต่มีระดับความแตกต่างซึ่งพัฒนาจากที่อยู่อาศัยมากขึ้นไปเรื่อย ๆ จนท้ายที่สุด คือ การเป็นแหล่งชุมนุม กระนั้น ภาพรวมของการพัฒนารูปแบบการก่อสร้างด้วยแนวคิดความยืดหยุ่น บนหลักการของโยนา ฟรีดแมน แสดงให้เห็นจังหวะของการพัฒนารูปแบบการก่อสร้างยืดหยุ่นที่มีช่วงหยุดนิ่ง ในขณะที่บางช่วงเวลา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงรอยต่อของช่วงพัฒนาการสำคัญและช่วงปรับเปลี่ยนกระบวนทัศน์ ที่แสดงการก้าวกระโดดของการพัฒนาทั้งรูปแบบการก่อสร้าง และปัจจัยที่ส่งผลต่อรูปแบบการก่อสร้างด้วยแนวคิดความยืดหยุ่น


โยนา ฟรีดแมน ตระหนักถึงความสามารถของความยืดหยุ่นในการส่งเสริมสถาปัตยกรรมให้ทำหน้าที่ตอบสนองต่อผลกระทบวิกฤติการณ์ต่าง ๆ ทำให้แนวคิดการก่อสร้างที่ประกอบด้วยความยืดหยุ่นของฟรีดแมน แตกต่างจากแนวคิดทั้งเชิงนามธรรมและรูปธรรมที่เกี่ยวกับการอยู่อาศัยและสถาปัตยกรรมอื่น อย่างไรก็ดี ผู้เขียนเชื่อว่า แนวคิดที่มีในการก่อสร้างของฟรีดแมนจะเป็นประโยชน์การรองรับกลุ่มผู้ใช้งานที่ประสบปัญหาในด้านต่าง ๆ ไม่ว่า การเมือง เศรษฐกิจ หรือสังคม และการใช้วัสดุท้องถิ่นที่กำหนดโครงสร้างและรูปทรงให้สอดคล้องกับบริบทและเงื่อนไขของที่ตั้ง อันเป็นหน้าที่สำคัญของสถาปัตยกรรมที่มีต่อมนุษย์

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ปริสัญญุตานนท์ พ. ., ล่อใจ เ. ., & เกื้อสมบัติ จ. . (2022). การศึกษารูปแบบการก่อสร้างยืดหยุ่นสำหรับการอยู่อาศัยบนหลักการของโยนา ฟรีดแมน. Asian Creative Architecture, Art and Design, 35(2), 1–18. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/archkmitl/article/view/258715
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

ต้นข้าว ปาณินท์. (2553). คนและความคิดทางสถาปัตยกรรม. กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์สมมติ.

Bostjan. (2017). Yona Friedman. Retrieved from: https://architectuul.com/architect/yona-friedman.

Forty, A. (2000). Words and Building: A Vocabulary of Modern Architecture. London: Thames & Hudson.

Friedman, Y. (1959). Principles Ville Spatiale. Retrieved from: http://www.yonafriedman.nl/?page_id=396.

Friedman, Y. (1970). L’architecture Mobile. Paris: Casterman.

Friedman, Y. (2012). Biography. Retrieved from: http://www.yonafriedman.nl/?page_id=1751.

Friedman, Y. (2012). Principles Mobile Architecture. Retrieved from: http://www.yonafriedman.nl/?page_id=333.

Hertzberger, H. (2016). Diagoon Housing Delft 1967-1970. Retrieved from:

https://www.hertzberger.nl/images/nieuws/DiagoonHousingDelft2016.pdf.

Heidegger, M. (1971). Building, Dwelling, Thinking. New York: Harper & Row.

Kronenburg, R. (2005). Flexible Architecture: The Cultural Impact of Responsive Building. Retrieved from: https://www.irbnet.de/daten/iconda/CIB12025.pdf.

Kronenburg, R. (2007). Flexible: Architecture that Responds to Change. London: Laurence King.

Kronenburg, R. (2014). Flexible Architecture: From Mobility to Adaptability. Retrieved from: https://futureurbanism.com/interview/from-mobility-to-adaptability.

Norberg-Schulz, C. (1979). Genius: Towards a Phenomenology of Architecture. New York: Rizzoli.

Pernice, R. (2007). Metabolist Movement between Tokyo Bay Planning and Urban Utopias in the Years of Rapid Economic Growth 1958-1964. (PhD in Architecture, Waseda University).

Safdie, M. (1967). The Habitat. Retrieved from: https://www.safdiearchitects.com.

Villari, S. (1991). 1760-1834: Art and Science of Architecture. New York: Rizzoli.