การจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยีเพื่อส่งเสริมทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล ของนักเรียนระดับชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพ

Main Article Content

วารุณี รัตนกิจถาวร
สุริยา ชาปู่

บทคัดย่อ

งานวิจัยนี้มีจุดมุ่งหมายเพื่อ 1) ศึกษาแนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยี เพื่อส่งเสริมทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ 2) ศึกษาผลการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยี ใช้รูปแบบการวิจัยเชิงปฏิบัติการในชั้นเรียน ผู้ร่วมวิจัย คือ นักเรียนระดับชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพ จำนวน 30 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยมี 4 ชนิด ได้แก่ 1. แผนการจัดการเรียนรู้จำนวน 3 แผน 2. แบบสะท้อนผลการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ 3. แบบวัดทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ 4. ใบกิจกรรม โดยใช้การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหาและตรวจสอบความน่าเชื่อถือของผลการวิเคราะห์ข้อมูล ตามแนววิธีการตรวจสอบแบบสามเส้า ผลการวิจัยพบว่า 1. แนวทางการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยี ควรใช้สถานการณ์จริง ใกล้ตัวกับนักเรียน ให้นักเรียนเข้าใจในสถานการณ์ ใช้คำถามกระตุ้น เพื่อให้เกิดกระบวนการคิด สืบค้นข้อมูลจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ ร่วมกันอภิปรายสถานการณ์ โดยนำเทคโนโลยีที่เฉพาะเจาะจงกับเนื้อหามาใช้ ให้นักเรียนแก้สถานการณ์ปัญหา สามารถเลือกวิธีการแก้ปัญหาที่ดีที่สุดมาออกแบบ ว่าวิธีนั้นเป็นที่ยอมรับและนำไปปฏิบัติได้จริง 2. ผลการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยี ส่งเสริมให้นักเรียนมีทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ อยู่ในระดับสูง โดยสามารถระบุข้อเท็จจริง  ระบุปัญหา ประเมินและเลือกวิธีการแก้ปัญหา คิดเป็นร้อยละ 80.00 อธิบายสภาพลักษณะของสถานการณ์ และยอมรับและวางแผนการปฏิบัติ คิดเป็นร้อยละ 60.00 และการเสนอทางเลือกในการแก้ปัญหา คิดเป็นร้อยละ 100 ก่อนการจัดการเรียนรู้ นักเรียนส่วนใหญ่มีทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์อยู่ในระดับปานกลาง และหลังการจัดการเรียนรู้ พบว่านักเรียนส่วนใหญ่มีทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์อยู่ในระดับสูง

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
รัตนกิจถาวร ว., & ชาปู่ ส. (2025). การจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับเทคโนโลยีเพื่อส่งเสริมทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ เรื่อง สารชีวโมเลกุล ของนักเรียนระดับชั้นประกาศนียบัตรวิชาชีพ. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 8(5), 1903–1925. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jmhs1_s/article/view/279863
ประเภทบทความ
บทความวิจัย

เอกสารอ้างอิง

กวินนาฏ พลอยกระจ่าง, ศศิเทพ ปิติพรเทพิน และ บุญเสถียร บุญสูง. (2564). การพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ในหน่วยการเรียนรู้ เรื่อง เซลล์และการทางานของเซลล์ โดยการจัดการเรียนรู้ตามแนวสะตีมศึกษา. วารสารศึกษาศาสตร์ปริทัศน์, 36(3), 163-175. สืบค้นจาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/eduku/article/view/244398/174123

เกวลิน มั่นวงศ์, วัชรินทร์ คล่องดี, นิวัฒน์ ศรีสวัสดิ์ และ สมนึก วรวิเศษ. (2566). การพัฒนาทักษะการคิดแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์โดยใช้การจัดการเรียนรู้แบบ Ubiquitous Learning สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี, 25(1), 50-56. สืบค้นจาก https://li01.tci-thaijo.org/index.php/sci_ubu/article/view/255230/175980

ฐิติพร บุญธรรม และ สุมาลี ชูกำแพง. (2562). การพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้บทเรียนคอมพิวเตอร์ช่วยสอนร่วมกับการใช้แผนผังมโนทัศน์ เรื่อง การรักษาดุลยภาพในร่างกายของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยบูรพา, 31(1), 46-58. สืบค้นจาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/edubuu/article/view/244173/165528

ณฐาพััชร์์ วรพงศ์์พััชร์์. (2565). การพัฒนาแพลตฟอร์มการเรียนการสอนสื่อดิจิทัลด้วยการสอนบน Padlet วิชาภาษาไทยชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โรงเรียนวัดบางบอน (พิมพ์ จันแต้อุปถัมภ์). วารสารสุโขทัยธรรมาธิราช, 35(2), 102-120. สืบค้นจาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/stouj/article/view/261976/181319

ทินภัทร ศรีคะชินทร์, มารุต พัฒผล และ ดนุลดา จามจุรี. (2566). การวิเคราะห์องค์ประกอบสมรรถนะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนระดับประถมศึกษาตอนปลายประเทศไทย. วารสารสังคมศาสตร์และวัฒนธรรม, 7(10), 325-334. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/JSC/article/view/269094

บุญชม ศรีสะอาด. (2554). การวิจัยเบื้องต้น (พิมพ์ครั้งที่ 9). กรุงเทพฯ: สุวีริยาสาส์น.

ปวันรัตน์ ศรีพรหม และ อังคณา อ่อนธานี. (2564). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐานร่วมกับอินโฟกราฟิกเพื่อส่งเสริมการรู้เรื่องวิทยาศาสตร์และเจตคติต่อวิทยาศาสตร์ เรื่อง พันธะเคมี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 23(3), 159-174. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/view/231230

ปัทมาภรณ์ แก้วคงคา, ภาวิณี รัตนคอน และสุดารัตน์ ศรีมา. (2566). การพัฒนารูปแบบการสอนเพื่อเสริมสร้างสมรรถนะด้านเทคโนโลยี ในรายวิชาวิทยาศาสตร์ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. สิกขา วารสารศึกษาศาสตร์, 10(2), 128-138. สืบค้นจาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/sikkha/article/view/260879

ปิยธิดา อินทรักษาทรัพย์ และ สุดคนึง นฤพนธ์จิรกุล. (2566). การพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและการทำงานเป็นทีมด้วยการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐานในวิชาวิทยาการคำนวณและการออกแบบสำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 2. วารสารพุทธศาสตร์ มจร อุบลราชธานี, 5(3), 1735-1748. สืบค้นจาก https://drive.google.com/file/d/1t1CrS9F3YtHmw-4Rq41Gyebr0LhW2ie0/view

ปิยพัทธ์ เลือดสงคราม, สูติเทพ ศิริพิพัฒนกุล และ ณัฐพล รำไพ. (2562). การพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้แบบผสมผสานด้วยบทเรียนมัลติมีเดียร่วมกับทักษะปฏิบัติ ด้านการออกแบบกราฟิกบนสื่อดิจิทัล สำหรับนิสิตระดับปริญญาตรี คณะศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์. วารสารการอาชีวะและเทคนิคศึกษา, 9(17), 40-52. https://ojs.kmutnb.ac.th/index.php/JVTE/article/view/2498

พรสวรรค์ วงค์ตาธรรม. (2558). การคิดแก้ปัญหาเชิงสร้างสรรค์ ทักษะการคิดในศตวรรษที่ 21. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 38(2), 111-121. สืบค้นจาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDKKUJ/article/view/47932/39780

พันธ์ยุทธ น้อยพินิจ, วนินทร สุภาพ และ จักรกฤษ กลิ่นเอี่ยม. (2562). การวิจัยปฏิบัติการเพื่อพัฒนาการจัดการเรียนรู้ เรื่อง ภาคตัดกรวย ด้วยกระบวนการคิดเชิงออกแบบที่ส่งเสริมความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4. วารสารพัฒนาการเรียนการสอน มหาวิทยาลัยรังสิต, 13(1), 70-84. สืบค้นจาก https://jrtl.rsu.ac.th/volume/13/number/1/article/223

วนัสนันท์ ชูรัตน์. (2566). การพัฒนาทักษะการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์โดยใช้รูปแบบการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ร่วมกับอินโฟกราฟิก สาหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 เรื่อง กรด-เบส. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร, 25(3), 229-239. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/edujournal_nu/article/view/251696/178355

วิทยา วาโย, อภิรดี เจริญนุกูล, ฉัตรสุดา กานกายันต์ และ จรรยา คนใหญ่. (2563). การเรียนการสอนแบบออนไลน์ภายใต้สถานการณ์แพร่ระบาดของไวรัส COVID-19: แนวคิดและการประยุกต์ใช้จัดการเรียนการสอน. วารสารศูนย์อนามัยที่ 9, 14(34), 285-298. สืบค้นจาก https://he02.tci-thaijo.org/index.php/RHPC9Journal/article/view/242473/165778

ศิริเดช สุชีวะ และคณะ. (2559). ทักษะทางปัญญาของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา: การพัฒนาโมเดลและเครื่องมือวัดออนไลน์. สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน). สืบค้นเมื่อ 28 กันยายน 2567 จาก https://www.niets.or.th/th/content/view/5929

ศุภธินี ศรีสวัสดิ์ และ วิทัศน์ ฝักเจริญผล. (2565). การพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เรื่อง การดำรงชีวิตของพืช ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ด้วยการจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐาน. วารสารศาสตร์การศึกษาและการพัฒนามนุษย์, 6(1), 13-24. สืบค้นจาก https://kuojs.lib.ku.ac.th/index.php/jehds/article/view/4658

สถาบันทดสอบทางการศึกษาแห่งชาติ (องค์การมหาชน). (2566). ระบบประกาศผลสอบ V-NET. สืบค้นเมื่อ 30 กรกฎาคม 2567, จาก https://allnetresult.niets.or.th/VNET/AnnouncementWeb/login.aspx

สำนักมาตรฐานการอาชีวศึกษาและวิชาชีพ. (2567). หลักสูตรประกาศนียบัตรวิชาชีพ 2567. สืบค้นเมื่อ 30 กรกฎาคม 2567, จาก https://bsq.vec.go.th/Portals/9/Course/20

สิรินภา กิจเกื้อกูล. (2557). การจัดการเรียนรู้วิทยาศาสตร์ ทิศทางสำหรับครูศตวรรษที่ 21. เพชรบูรณ์: จุลดิสการพิมพ์.

สุพรรษา บุตตเขียว และ สิทธิพล อาจอินทร์. (2560). การศึกษาความสามารถในการแก้ปัญหาทางวิทยาศาสตร์และเจตคติทางวิทยาศาสตร์ของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 โดยการจัดการเรียนรูปแบบใช้ปปัญหาเป็นฐานร่วมกับเทคนิคแผนผังความคิด. วารสารศึกษาศาสตร์ ฉบับวิจัยบัณฑิตศึกษา มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 11(2), 244-255. สืบค้นจาก https://so02.tci-thaijo.org/index.php/EDGKKUJ/article/view/113615/88302

อภิชาติ รอดนิยม. (2564). เทคโนโลยีการศึกษากับการจัดการเรียนการสอนออนไลน์ในยุคใหม่. วารสารสังคมศาสตร์และมานุษยวิทยาเชิงพุทธ, 6(9), 123-133. สืบค้นจาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JSBA/article/view/251294/172510

อิชยา กองไชย. (2565). การจัดการเรียนรู้โดยใช้บริบทเป็นฐาน. วารสารการบริหารนิติบุคคลและนวัตกรรมท้องถิ่น, 8(6), 443-450. สืบค้นจาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jsa-journal/article/download/247344/176070

Chamrat, S. (2019). Technology Integrated Science Learning. Walailak Journal of Learning Innovations, 5(1), 39-64. Retrieved from https://doi.org/10.14456/jli.2019.3

Gilbert, J. K. (2006). On the Nature of “Context” in Chemical Education. International Journal of Science Education, 28(9), 957-976. Retrieved from https://doi.org/10.1080/09500690600702470

Isaksen, S. G., & Treffinger, D. J. (2004). Celebrating 50 years of Reflective Practice: Versions of Creative Problem Solving. Journal of Creative Behavior, 38(2), 75-101. Retrieved from https://doi.org/10.1002/j.2162-6057.2004.tb01234.x

Mitchell, W. E., & Kowalik, T. F. (1999). Creative Problem Solving (3rd ed.). Genigraphics.