กระบวนการการออกแบบประสบการณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารบนฐานเกษตรปลอดภัยโดยชุมชน จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษาศักยภาพทุนทางการท่องเที่ยวเชิงอาหารบนฐานเกษตรปลอดภัยในการสร้างประสบการณ์ผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของชุมชน 2) เพื่อศึกษาปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อความต้องการประสบการณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารของนักท่องเที่ยวชาวไทย และ 3) เพื่อศึกษากระบวนการออกแบบประสบการณ์การท่องเที่ยวเชิงอาหารโดยชุมชนในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ใช้การวิจัยแบบผสานวิธี โดยอิงแนวคิดการออกแบบประสบการณ์ การท่องเที่ยวเชิงอาหาร และการท่องเที่ยวโดยชุมชนเป็นกรอบวิจัย พื้นที่ศึกษาได้แก่ชุมชนเกษตรปลอดภัย 6 แห่ง กลุ่มตัวอย่างเชิงปริมาณคือ นักท่องเที่ยวชาวไทย 400 คน ใช้วิธีสุ่มแบบง่าย ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพจากผู้แทนชุมชน เกษตรกร และภาคีที่เกี่ยวข้อง จำนวน 65 คน คัดเลือกแบบเจาะจง เครื่องมือที่ใช้ ได้แก่ 1) แบบประเมินศักยภาพ 2) แบบสอบถาม และ 3) การประชุมกลุ่มใหญ่ วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณด้วยสถิติเชิงพรรณนาและการถดถอยพหุคูณ ส่วนข้อมูลเชิงคุณภาพใช้การวิเคราะห์เนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า 1) ชุมชนทั้ง 6 แห่งมีศักยภาพสูงด้านกลไกขับเคลื่อน แหล่งท่องเที่ยว และทรัพยากร 2) ปัจจัยที่ส่งผลต่อความต้องการประสบการณ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ได้แก่ การเล่าเรื่องอาหาร และการชิมอาหาร 3) กระบวนการออกแบบประสบการณ์ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่ (1) การพัฒนาศักยภาพเกษตรกร (2) การพัฒนาทุนในชุมชน (3) การพัฒนาการตลาด และ (4) การประเมินผลประสบการณ์ องค์ความรู้จากการวิจัยนี้ คือ กระบวนการออกแบบประสบการณ์ที่ผสานทุนชุมชนกับความต้องการของนักท่องเที่ยวอย่างเป็นระบบ ซึ่งสามารถประยุกต์ใช้ในพื้นที่อื่นที่มีบริบทคล้ายคลึงกันได้อย่างยั่งยืน
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ทัศนะและความคิดเห็นที่ปรากฏในวารสาร ถือเป็นความรับผิดชอบของผู้เขียนบทความนั้น และไม่ถือเป็นทัศนะและความรับผิดชอบของกองบรรณาธิการ
เอกสารอ้างอิง
กชมล พงษ์วัชรนนท์ และ สุภาภรณ์ ศรีดี. (2568). การใช้สื่อโซเชียลมีเดียเพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวโดยชุมชน. วารสารสหวิทยาการศึกษาและพัฒนาสังคม, 1(3), 55-68. สืบค้นจาก https://so14.tci-thaijo.org/index.php/Interdisciplinary/article/view/1406/1022
กานดา เต๊ะขันหมาก. (2564). การพัฒนารูปแบบการส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมโดยใช้ชุมชนเป็นฐานในการจัดการของชุมชนมอญ ตำบลไทรน้อย อำเภอบางบาล จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารรัชต์ภาคย์, 15(43), 166-182. สืบค้นจาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RJPJ/article/view/253699
จังหวัดพระนครศรีอยุธยา. (2566). แผนพัฒนาจังหวัดพระนครศรีอยุธยา (พ.ศ. 2566–2570) (ฉบับทบทวนประจำปี 2567). สืบค้นจาก https://strategic.ayutthaya.go.th/335-แผนพัฒนาจังหวัดพระนครศรีอยุธยา-พศ-2566-2570-ฉบับทบทวนประจำปี-2567
จุฬารัตน์ คำถาเครือ, นลัท ชินสงคราม, กนกวรรณ อู่ทองทรัพย์, บุญฑวรรณ วิงวอน, เซียงรุ่ย หวง, เสี่ยวเฟย จ้าว และ ซ่างเหวิน หวาง. (2568). การจัดการทุนทางทรัพยากรธรรมชาติเพื่อหนุนเสริมการท่องเที่ยวชุมชนในการกระตุ้นเศรษฐกิจฐานรากของบ้านปางมะโอ ตำบลวังเงิน อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง. วารสารสหวิทยาการเพื่อการพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏอุตรดิตถ์, 15(1), 1-20. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/GRAURU/article/view/280150
ฐาปกรณ์ ทองคำนุช, เบญจพร เชื้อผึ้ง, ธาริดา สกุลรัตน์ และ พิมพ์พร พิมพ์สุวรรณ. (2564). รูปแบบการเชื่อมโยงการจัดการห่วงโซ่อุปทานสินค้าเกษตรสู่ธุรกิจโรงแรมและธุรกิจบริการในจังหวัดพระนครศรีอยุธยา. วารสารศิลปศาสตร์ราชมงคลสุวรรณภูมิ, 3(2), 118-132. สืบค้นจาก
https://so03.tci-thaijo.org/index.php/art/article/view/253586
ดวงกมล สุขมงคล, จิตศักดิ์ พุฒจร และ วงศ์ลัดดา วีระไพบูลย์. (2567). การพัฒนารูปแบบกิจกรรมเพื่อสร้างประสบการณ์การท่องเที่ยวผ่านเรื่องเล่าจากสุรากลั่นชุมชน กรณีศึกษาสุรากลั่นชุมชน ตำบลบ้านกล้วย อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย. วารสารวิทยาการจัดการมหาวิทยาลัยราชภัฏพิบูลสงคราม, 6(3), 16-28. สืบค้นจาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/jmspsru/article/view/274027
ตรงกมล สนามเขต และ นิตยา กาบจันทร์. (2564). แนวทางการเสริมสร้างทุนชุมชนให้เข้มแข็งสู่การกำหนดปัจจัยแห่งความสำเร็จ จังหวัดอุตรดิตถ์. วารสารวิจยวิชาการ, 5(1), 129-144. https://doi.org/10.14456/jra.2022.11
ธนกร ปัญญาดี, นงนุช คุณวงศ์, กิตติ ตั้งชวาล, พิมพ์ใจ เปี้ยวน้อย และ ชลิต เปี่ยมสง่า. (2565). การสร้างเส้นทางการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ในรูปแบบนวัตกรรมอาหารพื้นถิ่นเพื่อการเป็นสินค้าทางการท่องเที่ยวในเขตจังหวัดเพชรบุรี. วารสารมนุษยสังคมปริทัศน์, 24(1), 7-24. สืบค้นจาก
https://so05.tci-thaijo.org/index.php/hspbruacthjournal/article/view/259442
ธนิดา จอมยิ้ม, ปรัศนีย์ นัยนานนท์ และ ติยะภรณ์ เหลืองพิพัฒน์. (2567). การให้ความรู้ในการเป็นเจ้าบ้านที่ดีเพื่อรองรับการท่องเที่ยวชุมชนเชิงสร้างสรรค์ ตำบลท่าไม้ อำเภอชุมแสง จังหวัดนครสวรรค์. วารสารรัชต์ภาคย์, 18(60), 610-628. สืบค้นจาก https://so05.tci-thaijo.org/index.php/RJPJ/article/view/272352
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2552). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS. (พิมพ์ครั้งที่ 10). กรุงเทพฯ: บิสซิเนสอาร์แอนด์ดี.
นวลพรรณ วงษ์สอาด และ นพพร จันทรนำชู. (2567). ตัวแบบการจัดการท่องเที่ยวบนฐานทุนทางวัฒนธรรมจีน เพื่อส่งเสริมความยั่งยืนของการท่องเที่ยวเชิงอาหารในประเทศไทย. วารสารสังคมศาสตร์วิชาการ, 17(1), 114-133. สืบค้นจาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/social_crru/article/view/272269
พฤฒิยาพร มณีรัตน์ และ ประสพชัย พสุนนท์. (2565). ปัจจัยด้านคุณค่ามรดกทางวัฒนธรรมที่ส่งผลต่อประสบการณ์ด้านการท่องเที่ยวเชิงอาหารของนักท่องเที่ยวในชุมชนย่านเมืองเก่าจังหวัดภูเก็ต. วารสารสหวิทยาการมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 5(2), 687-703. สืบค้นจาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/jmhs1_s/article/view/257213
พิชญ์สินี บุญญานุพงศ์ และ ปิยะลักษณ์ พุทธวงศ์. (2564). พฤติกรรมการท่องเที่ยวเชิงอาหารและความคิดเห็นต่อปัจจัยส่วนประสมทางการตลาดของนักท่องเที่ยวชาวต่างชาติในจังหวัดเชียงใหม่. วารสารเศรษฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยแม่โจ้, 1(1), 37-47. สืบค้นจาก https://so10.tci-thaijo.org/index.php/ECONMAEJO_JOURNAL/article/view/2152
ภณพรรธน์ ธนภูวนัตถ์ภาคิน, ระชานนท์ ทวีผล, จุฑามาศ พีรพัชระ แล ะณนนท์ แดงสังวาลย์. (2567). การวิเคราะห์องค์ประกอบเชิงสำรวจเรื่องเล่าอาหารเมืองเพ็ชร์: เมืองสามรส. วารสารวิทยาการจัดการปริทัศน์, 26(1), 162-176. สืบค้นจาก https://so03.tci-thaijo.org/index.php/msaru/article/view/275372
ภัทราพร ทิพย์มงคล และ สันติธร ภูริภักดี. (2565). เรื่องเล่าความสำเร็จการจัดการแหล่งเที่ยวเชิงเกษตรเพื่อความยั่งยืนด้วยหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง ไร่รื่นรมย์ เกษตรอินทรีย์ อำเภอเทิง จังหวัดเชียงราย. วารสารวไลยอลงกรณ์ปริทัศน์, 12(2), 134-150. สืบค้นจาก https://so06.tci-thaijo.org/index.php/var/article/view/252266
รัจน์ชีวาต์ ตั๋นติกุลวรา และ สุทธินันท์ โสตวิถี. (2562). การเสริมสร้างศักยภาพโดยการมีส่วนร่วมของชุมชนเพื่อการพัฒนาการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืนในจังหวัดจันทบุรี. วารสารมหาวิทยาลัยนราธิวาสราชนครินทร์ สาขามนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์, 6(1), 92-105. สืบค้นจาก
https://so05.tci-thaijo.org/index.php/pnuhuso/article/view/154609
อัมพิกา อำลอย. (2568). การประเมินศักยภาพอาหารพื้นถิ่นกับการพัฒนาพื้นที่เพื่อเสนอแนวทางการออกแบบภูมิสถาปัตยกรรมชุมชนบ้านนาต้นจั่น ตำบลบ้านตึก อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย. วารสารสถาปัตยกรรม การออกแบบและการก่อสร้าง, 7(2), 81-90. สืบค้นจาก
https://so02.tci-thaijo.org/index.php/Jadc/article/view/275593
Bessière, J. (1998). Local development and heritage: Traditional food and cuisine as tourist attractions in rural areas. Sociology Ruralis, 38, 21-34. https://doi.org/10.1111/1467-9523.00061
Novio, R., Mariya, S., Prarikeslan, W., Rahmanelli, R., Suasti, Y., & Syahar, F. (2023). Development of gastronomic tourism as a destination attraction in Padang City. In Proceedings of the 2nd International Conference of Geography (ICGEO 2022). EAI.
https://doi.org/10.4108/eai.19-11-2022.2332161
Pine, B. J., & Gilmore, J. H. (1999). The experience economy: Work is theatre & every business a stage; goods & services are no longer enough. Boston: Harvard Business.
