รูปแบบการให้บริการสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทย ในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล กรณีศึกษาจังหวัดตรัง
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบการให้บริการสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดตรัง เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามในกลุ่มผู้ให้บริการที่เป็นผู้บริหาร 54 คน และผู้ปฏิบัติงาน 64 คน จากสถานบริการสาธารณสุขในจังหวัดตรัง และสนทนากลุ่มแกนนำสุขภาพในชุมชน ที่เป็นตัวแทนอาสาสมัครสาธารณสุข 12 คน และกรรมการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบล 12 คน ที่เลือกตามสัดส่วนจาก 10 อำเภอ ในจังหวัดตรัง และสุ่มอย่างง่ายโดยการจับสลาก การวิจัยเชิงพรรณนานี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษารูปแบบการให้บริการสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดตรัง เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามในกลุ่มผู้ให้บริการที่เป็นผู้บริหาร 54 คน และผู้ปฏิบัติงาน 64 คน จากสถานบริการสาธารณสุขในจังหวัดตรัง และสนทนากลุ่มแกนนำสุขภาพในชุมชน ที่เป็นตัวแทนอาสาสมัครสาธารณสุข 12 คน และกรรมการกองทุนหลักประกันสุขภาพตำบล 12 คน ที่เลือกตามสัดส่วนจาก 10 อำเภอ ในจังหวัดตรัง และสุ่มอย่างง่ายโดยการจับสลาก ผลการศึกษา พบว่า รูปแบบการให้บริการสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดตรัง ควรครอบคลุมตามมิติการดูแลสุขภาพ 4 ด้าน คือ 1) การรักษาโรค 2) การส่งเสริมสุขภาพ 3) การป้องกันโรค และ 4) การฟื้นฟูสภาพ โดยด้านการรักษาโรค พบว่า ลำดับการให้บริการควรมีทั้งการให้บริการในสถานบริการ นอกสถานบริการ และบริการโรคเรื้อรัง คือ การใช้ยาสมุนไพร การนวดไทย การตรวจวินิจฉัยด้วยแพทย์แผนไทย การใช้ยาสมุนไพรและยาแผนไทยในโรคเรื้อรัง และการรับประทานอาหารเป็นยา ด้านการส่งเสริมสุขภาพ พบว่า งานที่ควรให้บริการสุขภาพ ตามลำดับ คือ งานผู้สูงอายุ งานสุขศึกษาและพัฒนาพฤติกรรมสุขภาพ งานสร้างสุขภาพและวัดส่งเสริมสุขภาพ งานอนามัยเด็กวัยเรียนและโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ งานโภชนาการส่งเสริมพัฒนาการตามวัย งานเวชปฏิบัติครอบครัวและงานวางแผนครอบครัว งานอนามัยแม่และเด็ก สายใยรักครอบครัว และงานสุขภาพจิต ด้านการป้องกันโรค พบว่า งานที่ควรให้บริการตามลำดับ คือ งานป้องกันโรคไม่ติดเชื้อ โรคเรื้อรัง และงานอาชีวอนามัย ด้านการฟื้นฟูสภาพ พบว่า ควรมีงาน Home Health Care และผู้พิการ โดยมีบริการให้คำแนะนำในเรื่องการรับประทานอาหาร การออกกำลังกาย การดูแลสุขภาพ การให้คำแนะนำญาติในการดูแลผู้พิการ การนวดไทย และการประคบสมุนไพร สรุป การให้บริการสุขภาพด้วยการแพทย์แผนไทยในโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล ในจังหวัดตรัง ควรมีทั้ง 4 ด้าน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับความพร้อมทั้งในด้านสถานที่ บุคลากร และความต้องการของชุมชน อย่างไรก็ตาม พบว่า การให้บริการบางประเภท อาจจะมีความสำคัญน้อย เช่น การใช้ยาต้ม ปรุงเฉพาะราย การอบสมุนไพรนอกสถานพยาบาล การแต่งท้อง การนั่งถ่าน และการอาบน้ำสมุนไพร ในงานอนามัยแม่และเด็ก
Article Details
- ผู้เขียนต้องยินยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กองบรรณาธิการวารสารกำหนด และผู้เขียนต้องยินยอมให้บรรณาธิการ แก้ไขความสมบูรณ์ของบทความได้ในขั้นตอนสุดท้ายก่อนเผยแพร่
- ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียน แต่วารสารเทคโนโลยีภาคใต้คงไว้ซึ่งสิทธิ์ในการตีพิมพ์ครั้งแรก โดยเหตุที่บทความนี้ปรากฏในวารสารที่เข้าถึงได้จึงอนุญาตให้นำบทความไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการศึกษา แต่มิใช่เพื่อการพาณิชย์
เอกสารอ้างอิง
Issarata, Th., & Legsakunchai, O. (2013). The Efficacy of the Thai Massage in relieving low back pain among pregnant women in the third trimester. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 11(2), 145-151. [in Thai]
Jamjan, L. (2014). Thai traditional medicine for postnatal mother in the community of central region. Journal of the Royal Thai Army Nurse, 15(2), 195-202
Limsila, B., (2008). Essential factors in the successful management of an alternative medicine service in the Damnoernsaduak hospital, Ratchaburi Province. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 5(1), 62-65. [in Thai]
National Strategy for Development of Traditional Thai Medicinal Intelligence, volume 2 (2012-2016). Retrieved December 3, 2013, from https://www.thaihof.org/sites/default /file/download/aephnyuththsaastrchaati_chbabthii_2-2.pdf [In Thai]
National Strategic Plan on Hygiene into Action Plan of 2017. Retrieved December 22, 2016. from, https://www.dtam.moph.go.th /images /document/strategy_2560. pdf. [in Thai]
Niyomsi, T. (2012). Factors affecting the development of successful Thai traditional medicine service model at state health-care facilities. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 10(3), 187-197. [in Thai]
Pithaksa, P. (2012). The association between Thai traditional medicine dhammanamai health promotion program and quality of life in diabetes patients in Kantharalak District, Si Sa Ket Province. Journal of Thai Traditional & Alternative Medicine, 10(1), 43-51. [in Thai]
Samritpiam, T. (2009). Thai Traditional Medicines Service Development at Tambon Khao Phra Ngam Health Center in Amphoe Mueang, Changwat Lopburi. M.P.H. Thesis. Mahasarakham University. [In Thai]
Songpanich, M., et al., (2008). Integrated health care service in public hospital in future. Journal of Complementary and Alternative Medicine, 1(1), 46-57 [in Thai]
Stienrut, P., Aungsusing, K., Rakkwamsuk, Ph., & Punnawittayapun, N. (2013). Guidelines of Thai Traditional Services in Primary Health Care Centers (Revision). Bangkok: The War Veterans Organization of Thailand Printing Under Royal Patronage of His Majesty the King. [In Thai]
Suppawong, Ch., Chunharassamee, S., Siriluk, S., Dumrikanlert, L., & Srivanitchakorn, S. (2009). Guidelines of Services in Primary Health Care Centers. Bangkok: The War Veterans Organization of Thailand Printing Under Royal Patronage of His Majesty the King. [In Thai]
Trang Public Health Office. (2016). Provincial KPI Results Report. [in Thai]