“นครแม่สอด” : แนวโน้มการปกครองท้องถิ่นไทยรูปแบบใหม่ และข้อสังเกตบางประการว่าด้วยภาพแห่ง “นครปัตตานี”

บทคัดย่อ

บทความนี้ ได้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับโครงร่างของการปกครองท้องถิ่นไทยรูปแบบใหม่ ที่มีชื่อเรียกว่า “นครแม่สอด” ตามร่างพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการนครแม่สอด ซึ่งได้กำหนดให้ นครแม่สอด เป็นการปกครองท้องถิ่นที่ทั้งฝ่ายนิติบัญญัติและฝ่ายบริหาร ล้วนมีที่มาจากการเลือกตั้งของประชาชนผู้มีสิทธิเลือกตั้งโดยตรง มีอำนาจหน้าที่ตามที่กฎหมายได้กำหนดไว้ มีการงบประมาณเป็นของตนเอง สามารถตราข้อบัญญัตินครแม่สอดขึ้นใช้ในพื้นที่ของตนเองได้ และอยู่ภายใต้การควบคุมกำกับ และดูแลของรัฐในส่วนกลาง  แม้ว่าสาระสำคัญของการปกครองท้องถิ่นในรูปแบบนครแม่สอด จะค่อนข้างคล้ายคลึงกับเทศบาลนคร แต่ก็มีความแตกต่างที่เห็นได้ชัดเจนใน 2 ประการ คือ อำนาจหน้าที่ซึ่งจะกำหนดให้มีขึ้นในอนาคตอันเป็นกฎหมายเฉพาะ และการกำหนดให้มี “คณะกรรมการที่ปรึกษาและพัฒนานโยบายนครแม่สอด” อันทำหน้าที่คล้ายสภาพี่เลี้ยงให้กับการบริหารงานของนครแม่สอด
              นอกจากนั้น ยังได้นำเสนอข้อสังเกตบางประการว่าด้วยภาพแห่ง “นครปัตตานี” อันเป็นข้อเสนอของนักการเมืองบางท่าน ที่ในปัจจุบันยังอยู่ห่างไกลจากรูปธรรมแห่งการนำมาใช้ได้จริง โดยนครปัตตานี ดังกล่าวนี้ หากอยู่ในฐานะของ “เขตพื้นที่ที่ปกครองตนเอง” ก็อาจจะสุ่มเสี่ยงต่อการแก้ไขปัญหาความรุนแรงของสามจังหวัดชายแดนภาคใต้ แต่หากอยู่ในฐานะของการปกครองท้องถิ่นขนาดใหญ่รูปแบบใหม่อีกชนิดหนึ่ง ก็น่าจะมีความเป็นไปได้