การมีส่วนร่วมของชุมชนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร: การพัฒนา การนำไปปฏิบัติ และการประเมินผล
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
พฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ไม่ปลอดภัยและไม่เหมาะสม ทำให้เกิดผลกระทบต่อสุขภาพของเกษตรกร และสมาชิกในครอบครัวโดยเฉพาะเด็กอายุน้อยกว่า 5 ปี และผู้สูงอายุ ทั้งในระยะสั้นและระยะยาว เช่น โรคผิวหนัง โรคในระบบทางเดินหายใจ โรคมะเร็ง โรคเบาหวาน และโรคพาร์กินสัน บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการมีส่วนร่วมของชุมชนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร โดยนำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับ 1) แนวคิดการมีส่วนร่วมของชุมชนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืช 2) การพัฒนาการมีส่วนร่วมของชุมชนโดยใช้กระบวนการ AIC (Appreciation-Influence-Control) 3) บทบาทของชุมชนในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร และ 4) บทบาทของชุมชนในการติดตาม ประเมินผลการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกร การที่เกษตรกรจะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ไม่ปลอดภัยและไม่เหมาะสมให้เป็นพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชที่ปลอดภัยและเหมาะสมนั้น เกษตรกรต้องเกิดความตระหนักและมีความต้องการที่จะปรับเปลี่ยนพฤติกรรมผนวกกับการที่ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมและสนับสนุนให้เกิดการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม โดยชุมชนต้องเข้ามามีส่วนร่วมตั้งแต่กระบวนการค้นหาปัญหา จัดลำดับความสำคัญของปัญหา วิเคราะห์หาสาเหตุของปัญหา การกำหนดกิจกรรมหรือโครงการ การดำเนินกิจกรรมของโครงการ ติดตาม ประเมินผลการดำเนินกิจกรรมหรือโครงการ สุดท้าย คือ ร่วมกันสรุปผลการดำเนินกิจกรรมหรือโครงการ ปัญหาและอุปสรรคที่พบ การกำหนดแนวทางแก้ไข และพัฒนากิจกรรมหรือโครงการสำหรับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมต่อไป จึงจะทำให้การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้สารเคมีกำจัดศัตรูพืชของเกษตรกรสามารถเกิดขึ้นได้อย่างแท้จริง มีประสิทธิภาพ และยั่งยืน
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้เขียนต้องยินยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กองบรรณาธิการวารสารกำหนด และผู้เขียนต้องยินยอมให้บรรณาธิการ แก้ไขความสมบูรณ์ของบทความได้ในขั้นตอนสุดท้ายก่อนเผยแพร่
- ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียน แต่วารสารเทคโนโลยีภาคใต้คงไว้ซึ่งสิทธิ์ในการตีพิมพ์ครั้งแรก โดยเหตุที่บทความนี้ปรากฏในวารสารที่เข้าถึงได้จึงอนุญาตให้นำบทความไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการศึกษา แต่มิใช่เพื่อการพาณิชย์
References
Adekunle, C. P., Akinbode, S. O., Akerele, D., Oyekale, T. O., & Koyi, O. V. (2017). Effects of agricultural pesticide utilization on farmers health in Egbeda Local Government Area, Oyo State, Nigeria. Nigerian Journal of Agricultural Economics, 7(1), 73 - 88.
Arnstein, S. R. (1969). A Ladder of citizen participation. Journal of the American Institute of Planners, 35(4), 216-224.
Baez, C., & Barron, P. (2006). Community Voice and Role in district Health Systems in East and Southern Africa: A literature Review EQUINET Discussion Paper No. 39. Regional Network for Equity in Health in Southern Africa (EQUINET).
Chantaramanee, N. (2017). Behaviors of chemical pesticide uses and the effectiveness of an occupational health education program of safety knowledge among farmers in Upriver Area, Phayao Province. Journal of Safety and Health, 10(37), 35 - 45. [in Thai]
Khamjantarat, P., Suggaravetsiri, P., & Chaiklieng, S. (2020). Prevalence of illnesses among cultivation farmers in Sakon Nakhon Province. Journal of the office of DPC 7 Khon Kaen, 27(2), 55 - 66. [in Thai]
Klnchampa, N., & Settheetham, D. (2019). Behavior using pesticides of farmers, Tambon Pamigam, Mueang District, Nongbualamphu Province. The Office of Disease Prevention and Control 9, Nakhon Ratchasima Journal, 25(2), 26 - 34. [in Thai]
Koomyong, P., & Aphisamacharayothin, P. (2020). Relationship between agricultural chemical using behaviors and physical health problems of corn growers: A case study of Pa Sao Subdistrict, Mueang District, Uttaradit Province. RMUTL Journal Social of Engaged Scholarship, 4(2), 47 - 58. [in Thai]
Laverack, G., & Labonte, R. (2000). A planning framework for community empowerment goals within health promotion. Health Policy Plan, 15(3), 255-262.
Mangklakeeree, N., Panput, A., Thongsaman, R., Kpsol, S., Thongsaman, W., & Thongutaisri, P. (2016). Development of a participatory tobacco growers’ chemical prevention model; case study of Sanpan Subdistrict, Thatphanom District, Nakhon Phanom Province, Thailand. Journal of The Royal Thai Army Nurses, 17(3), 207 - 216. [in Thai]
Matich, E. K., Laryea, J. A., Seely, K. A., Stahr, S., Su, L. J., & Hsu, P.-C. (2021). Association between pesticide exposure and colorectal cancer risk and incidence: A systematic review. Ecotoxicol Environ Saf, 219, 112327.
Ministry of Agriculture and Cooperatives. (2020). Summary of imported Pesticide into Thailand. Retrieved July, 24, 202, from Offices of Plant and Agricultural Materials Control, Department of Agriculture https://www.doa.go.th/ard/?page_id=386. [in Thai]
Ministry of Public Health. (2017). The Twelfth National Health Development Plan. Retrieved July, 24, 2021, from http://dmsic.moph.go.th/index/detail/6991. [in Thai]
Ministry of Public Health. (2018). Twenty-Year National Strategic Plan for Public Health (2017 - 2036). Retrieved July, 24, 2021, from http://dmsic.moph.go.th/index/detail/7602. [in Thai]
Ministry of Public Health. (2021). Health Data Center (HDC) System: Occupational and Environmental Disease 2021. Retrieved July, 24, 2021, from https:// hdcservice. moph. go.th/hdc/reports/page.php?cat_id=f16421e617aed29602f9f09d951cce68. [in Thai]
Muenhor, C., & Donprapeng, B. (2020). Community participation in development of models for reducing pesticide contact of agriculturist group: case study of tobacco grower Group of Nayor Village, Nangam Sub-district, RaenuNakhon District, Nakhon Phanom Province. Srinagarind Medical Journal, 35(2), 210 - 216. [in Thai]
Onmoy, P., & Aungudornpukdee, P. (2016). Utilization of participation process to prevent health impact from pesticide use in Shallot Farming, Chaijumphon Sub-district, Laplae District, Uttaradit Province. Journal of Health Science, 25(4), 593 - 603. [in Thai]
Phothisarat, C., & Kompor, P. (2012). Potential development in using chemical pesticides correctly and safety of vegetable growers: Ban Praow Moo 1 Ban Praow Sub-district, Muang District, Nong Bua Lam Phu Province. Khon Kaen University Journal (Graduate Studies), 12(4), 65 - 75. [in Thai]
Pisaipan, P., Rongmuang, D., Vasuthada, C., Nitirat, P., & Prayoonyoung, S. (2020). Community capacity building on promoting behavioral change against overweight and obesity in community using a community-based participation approach. Journal of Health Science Research, 14(2), 125 - 137. [in Thai].
Raksanam, B., Suklim, N., & Songthap, A. (2014). Model development to reduce pesticide risk behaviors among rubber farmers in Khogyang Community, Trang, Thailand. European Journal of Research on Education, 2(2), 101-108.
Schmied, P. (2017). Behaviour Change Toolkit for International Development Practitioners Enabling People to Practice Positive Behaviours. People in Need (PIN).
Sharma, A., Shukla, A., Attri, K., Kumar, M., Kumar, P., Suttee, A., et al. (2020). Global trends in pesticides: A looming threat and viable alternatives. Ecotoxicol Environ Saf, 201, 110812.
Smith, W. E. (2009). The Creative Power: Transforming Ourselves, our Organizations and our World. New York: Routledge.
Songpra, J., & Krongthamchat, K. (2012). Using participation process to reduce risky behavior related to pesticide hazard for shallot farmers in Muangkan Sub-district, Rasrisalai District, Srisaket Province. KKU Research Journal (Graduate Studies), 12(4), 30 - 39. [in Thai]
Sribenchamas, N., Samruayruen, K., & Tantalanukul, S. (2017). Participatory change of self-protect behavior from pesticide hazard of agriculturist in Saiyoi Sub District, Noen Maprang District, Phitsanulok Province. Boromarajonani College of Nursing, Uttaradit Journal, 9(2), 18 - 26. [in Thai]
Suk-ueng, K., & Panaadisai, S. (2021). Pesticide use behaviors of coffee beans arabica agriculturists at Huay San Liso Village, Huay Chompu, Mueang District, Chiang Rai Province. Academic Journal Uttraradit Rajabhat University Science and Technology (for Local Development), 16(1), 19 - 33. [in Thai]
Thepphukhieo, S., & Daenseekaew, S. (2013). Community participation in chemical pesticides prevention for flowers planting and garland making. Journal of Nurses’ Association of Thailand, North-Eastern Division, 31(1), 80 - 89. [in Thai]
Theppitak, T. (2013). The KAP model and a study of behavior and attitude on prevention HIV/AIDS infection in Thai Seafarers. Journal of Management Science Chiangrai Rajabhat University, 8(2), 85 - 102. [in Thai]
Therawiwat, M. (2015). Evaluation of health education and health promotion. Journal of Health Education, 38(3), 1 - 17. (in Thai).
Timmreck, C. T. (2003). Planning, Program, Development, and Evaluation: a Handbook for Health Promotion, Aging, and Health Services (2nd ed.): Jones and Bartlett Publishers. Vasconcellos, P. R. O., Rizzotto, M. L. F., Machineski, G. G., & Costa, R. M. (2019). Pesticide exposure conditions on Parkinson’s disease patients followed at a neurology clinic of a university hospital and perception of the relationship of exposure with illness. RIO DE JANEIRO, 43(123), 1084 - 1094.
Veney, E. J., & Kaluzny, D. A. (1991). Evaluation and Decision Making for Health Serviced (2nd ed.). Michigan: Health Administration Press, Ann Arbor.
Wongta, A., Sawarng, N., Tongchai, P., Sutan, K., Kerdnoi, T., Prapamontol, T., …Hongsibsong, S. (2018). The Pesticide exposure of people living in agricultural community, Northern Thailand. Journal of Toxicology, 2018, 1 - 7
World Health Organization. (2002). Community Participation in Local Health and Sustainable Development : Approaches and Techniques Denmark: WHO Regional Office for Europe.
Woskie, S., Kongtip, P., Thanasanpaiboon, W., Kiatdamrong, N., Charoonrungsirikul, N., Nankongnab, N., et al. (2017). A pilot study of maternal exposure to organophosphate pesticides and newborn neurodevelopment in Thailand. International Journal of Occupational and Environmental Health, 23(3), 193-201.
Yongpraderm, M., Intaramuean, M., Darnkachatarn, S., & Mongkonkansai, J. (2019). Factors related to the safety behavior of agricultural pesticides used among farmers in community, Nakhon Si Thammarat Province. Journal of Health Science, 28(6), 996 - 973. [in Thai]