พฤติกรรมการบริโภคอาหารและการเจริญเติบโตของเด็กปฐมวัยในศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก อำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช

บทคัดย่อ

ปัจจุบันยังคงพบเด็กปฐมวัยมีการเจริญเติบโตไม่เป็นไปตามเกณฑ์ สาเหตุหลักจากพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม ผู้ปกครองและครูจึงมีบทบาทสำคัญในการดูแลเด็ก แต่ยังขาดแนวทางที่นำไปปฏิบัติใช้ได้จริง โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาพฤติกรรมการบริโภคอาหาร การเจริญเติบโตของเด็กปฐมวัย และเสนอแนวทางการส่งเสริมพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการเจริญเติบโตของเด็กปฐมวัยแก่ศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก กลุ่มตัวอย่าง ประกอบด้วย 1) เด็กอายุ 2-5 ปี จำนวน 268 คน โดยการสุ่มอย่างง่าย และ 2) หัวหน้าศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก และครู จำนวน 21 คน โดยเลือกแบบเจาะจง จากศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก จำนวน 4 ศูนย์ ในอำเภอท่าศาลา จังหวัดนครศรีธรรมราช เก็บข้อมูลโดยใช้แบบสอบถามข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินภาวะโภชนาการ แบบประเมินพฤติกรรมการบริโภคอาหาร และแบบสนทนากลุ่มย่อย วิเคราะห์ข้อมูลด้วยสถิติเชิงพรรณนาและวิเคราะห์ข้อมูลเชิงเนื้อหา ผลการวิจัย พบว่า เด็กปฐมวัยส่วนใหญ่มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารเหมาะสม ร้อยละ 74.8 และไม่เหมาะสม ร้อยละ 25.2 มีภาวะโภชนาการสูงดีสมส่วน ร้อยละ 74.3 แต่เด็กส่วนหนึ่งยังมีปัญหาทุพโภชนาการ พบเด็กผอมมากกว่าเด็กอ้วน แนวทางการส่งเสริมพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการเจริญเติบโต ประกอบด้วย 1) สร้างความตระหนักให้เห็นถึงความสำคัญร่วมกันในกลุ่มครูผู้ดูแลเด็ก 2) ศูนย์พัฒนาเด็กเล็กสนับสนุนการดูแลเกี่ยวกับการบริโภคอาหารของเด็ก โดยกำกับเมนูอาหารในสัดส่วนที่เหมาะสม 3) สร้างบรรยากาศที่ดี ให้เวลาเด็กในการรับประทานอาหาร 30-45 นาที 4) ติดตามการเจริญเติบโตทุก 1 เดือนสำหรับเด็กกลุ่มเสี่ยงและทุก 3 เดือนสำหรับเด็กกลุ่มปกติ และ 5) เสริมสร้างศักยภาพให้กับผู้ปกครองในการส่งเสริมพฤติกรรมการบริโภคอาหารและการเป็นแบบอย่างที่ดีในการบริโภคอาหาร ผลการศึกษาครั้งนี้ทำให้ครูและผู้ปกครองสามารถนำแนวทางไปใช้อย่างเป็นรูปธรรม เพื่อส่งเสริมพฤติกรรมการบริโภคอาหารที่เหมาะสม ส่งผลให้เด็กปฐมวัยมีการเจริญเติบโตเป็นไปตามช่วงวัย