รูปแบบการจัดการความรู้เพื่ออนุรักษ์ภูมิปัญญาด้านการนวดแผนไทย
Main Article Content
บทคัดย่อ
การจัดการความรู้ส่วนใหญ่ยังไม่เป็นไปตามหลักวิชาการ ในขณะที่การวิจัยการนวดแผนไทยในรอบ 15 ปี มีงานวิจัยจำนวนไม่มากที่ถอดองค์ความรู้ของหมอนวดไทย การจัดการความรู้ด้านการนวดแผนไทยจึงเป็นการช่วยรักษาองค์ความรู้ให้คงอยู่ได้ การวิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาสภาพปัญหา อุปสรรคของการจัดการความรู้ด้านการนวดแผนไทยของศูนย์พัฒนาการแพทย์แผนไทย และ 2) พัฒนาฐานข้อมูลสื่อดิจิทัลด้วยการจัดการความรู้เพื่อการอนุรักษ์ภูมิปัญญาด้านการนวดแผนไทยของศูนย์พัฒนาการแพทย์แผนไทย พื้นที่การวิจัยแบ่งเป็น 4 ภาค ได้แก่ ภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือและภาคใต้ วิธีการวิจัยเป็นแบบผสานวิธีทั้งการวิจัยเชิงคุณภาพและเชิงปริมาณ 1) การวิจัยเชิงคุณภาพ เพื่อศึกษาสถานะการจัดการความรู้ด้านการนวดแผนไทยของศูนย์พัฒนาการแพทย์แผนไทย วิเคราะห์เนื้อหาจากข้อมูลจากเอกสาร การสัมภาษณ์แบบเชิงลึก และการสนทนากลุ่ม เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ ประเด็นแนวคำถามการสัมภาษณ์และการสนทนากลุ่ม กลุ่มผู้ให้ข้อมูลสำคัญ ได้แก่ ผู้บริหารศูนย์การแพทย์แผนไทย บุคลากรด้านการนวดแผนไทย นักวิชาการด้านการนวดแผนไทย และผู้รับบริการการนวดแผนไทย 2) การวิจัยเชิงปริมาณ เพื่อวิเคราะห์ความเหมาะสมของสื่อดิจิทัลด้วยการจัดการความรู้วิธีการวิจัยเชิงสำรวจวิเคราะห์ด้วยสถิติพรรณนา เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ แบบประเมินความเหมาะสมของสื่อดิจิทัลด้วยการจัดการความรู้ ประชากร ได้แก่ ผู้บริหารศูนย์การแพทย์แผนไทย หมอนวดไทย และผู้รับบริการการนวดแผนไทย ขนาดของกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 593 คน ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบเจาะจง ผลการวิจัย พบว่า 1) สมาคมแพทย์แผนไทยแห่งประเทศไทยมีการจัดการความรู้ด้านการนวดแผนไทยอาจจะยังไม่ชัดเจนตามกระบวนการจัดการความรู้ของ กพร. โดยเฉพาะขั้นตอนการบ่งชี้ความรู้ 2) การจัดทำฐานข้อมูลสื่อดิจิทัล การนวดแผนไทยทั้งสี่ภาคเพื่อการอนุรักษ์ภูมิปัญญาด้านการนวดแผนไทย โดยเผยแพร่บนสื่อสังคมออนไลน์ ประกอบด้วย 2.1) การนวดแผนไทยแบบเชลยศักดิ์ ภูมิปัญญาภาคกลาง 2.2) การนวดตอกเส้น ภูมิปัญญาภาคเหนือ 2.3) การนวดลังกาสุกะภูมิปัญญาภาคใต้ และ 2.4) การนวดขิดเส้น ภูมิปัญญาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การนวดทั้ง 4 รูปแบบให้ความสำคัญต่อเส้นประธานสิบ
Article Details

อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- ผู้เขียนต้องยินยอมปฏิบัติตามเงื่อนไขที่กองบรรณาธิการวารสารกำหนด และผู้เขียนต้องยินยอมให้บรรณาธิการ แก้ไขความสมบูรณ์ของบทความได้ในขั้นตอนสุดท้ายก่อนเผยแพร่
- ลิขสิทธิ์บทความเป็นของผู้เขียน แต่วารสารเทคโนโลยีภาคใต้คงไว้ซึ่งสิทธิ์ในการตีพิมพ์ครั้งแรก โดยเหตุที่บทความนี้ปรากฏในวารสารที่เข้าถึงได้จึงอนุญาตให้นำบทความไปใช้เพื่อประโยชน์ทางการศึกษา แต่มิใช่เพื่อการพาณิชย์
เอกสารอ้างอิง
Boonmee, S. (2016). Knowledge Management in Health Care by Traditional Healers in Nakhon Si Thammarat Province (Master’s Thesis). Sukhothai Thammathirat Open University. [in Thai]
Chantavanich, S. (2008). Qualitative Research Methods. Bangkok: Chulalongkorn University Press. [in Thai]
Department of Cultural Promotion. (2019). UNESCO Announced the Certification of “NUAD THAI” in the List of Intangible Cultural Heritage of Humanity for the Year 2019. Retrieved February 28, 2021, from http://www.culture.go.th/culture_th/ewt_news.php?nid=4668&filename=i. [in Thai]
Department of Disease Control. (2020). Recommendations for Prevention and Control of Corona Virus Disease. New Species 2019 for Thai Massage Operators, Massage Spas for Health. Ministry of Public Health. Retrieved January 30, 2020, from https://ddc.moph.go.th/viralpneumonia/file/introduction/introduction12.pdf. [in Thai]
Department of Thai Traditional and Alternative Medicine Development. (2013). Thai Public Health Report on Thai traditional medicine. Folk and Alternative Medicine 2011-2013. Ministry of Public Health. Nonthaburi: Thai Traditional Medicine Wisdom Fund. [in Thai]
Islam, M. A., Agarwal, N. K., & Ikeda, M. (2015). Knowledge management for service innovation in academic libraries: a qualitative study. Library Management, 36(1), 40-57.
Kaewprom, T. (2021, September 11). Interview. Adviser. Thai Traditional Medicine Association of Thailand. [in Thai]
Manud, M., Sangvichien, S., Fakkham, S., & Kaewglia, C. (2021). A study of Ratchasittharam temple’s trigger point scripture in Bangkok Yai District, Bangkok. Journal of Allied Health Sciences Suan Sunandha Rajabhat University, 6(1), 51-62. [in Thai]
Netpradit, N. (2018). Thai masseurs/masseuses’ competency for building the competitive abilities of Thai massage entrepreneurship in the region of Lampang Metropolitan Municipality, Lampang Province. EAU Heritage Journal Social Science and Humanities, 8(1), 1-11. [in Thai]
Netwong, T. (2020). The using resource-based learning of local wisdom to effectiveness local wisdom knowledge management by ICT of students in information technology program. Journal of Yala Rajabhat University, 15(1), 40-47. [in Thai]
Nora, W. (2018). The development of digital media on Thai massage of health science department, institute of physical education, Chiang Mai. Rajabhat Chiang Mai Research Journal, 19(1), 15-25. [in Thai]
Office of the Public Sector Development Commission. (2017). Knowledge Management. Learning Innovation Development Project Self-learning toolkit. Retrieved May 11, 2022, from https://www.opdc.go.th/content/NDg2Mg. [in Thai]
Pichetweerachai, V. (2018). The selection of the service marketing mix 7PS in Thai massage services: from the perspectives of Thai Consumers. Dusit Thani College Journal, 12(3), 219-246. [in Thai]
Pothisita, C. (2009). Science and Art of Qualitative Research (4th Printing.). Bangkok. Amarin Printing and Publishing. [in Thai]
Sangon, N., Mahapundana, W., & Wantanakomol, S. (2016). The knowledge management of industrial business needs learning for personal efficiency increasing. Journal of Technical Education Development King Mongkut’s University of Technology North Bangkok, 29(100), 105-112. [in Thai]
Shang, S. C., Lin, S. F., & Wu, Y. L. (2009). Service innovation through dynamic knowledge management. Industrial Management & Data Systems, 109(3), 322-337.
Sonachot, P. (2021, September 11). Interview. Vice President. Thai Traditional Medicine Association of Thailand. [in Thai]
Srisuk, K. (2009). Research Methodology. Chiang Mai: Khrongchang Printing House. [in Thai]
Tantipitok, Y. (2016). Textbook of Thai Massage Volume 1. Public Health and Development Foundation. Bangkok, Moh-Chao-Ban Publishing House. [in Thai]
Thai Traditional Medicine Association of Thailand. (2017). 20 Years of Success. Nonthaburi: Department ofMedical Services Building 6, Ministry of PublicHealth. [in Thai]
Tienkham, K. (2018). Knowledge Management Inscribed in Wat Phrachetuphon Vimolmangklararm Rajwaramahaviharn: a Case Study of Contorted (Master’ Thesis), Sripatum University. [in Thai]
Wanichbuncha, K. (2023). Statistics for Research. Bangkok: Chulalongkorn University Press. [in Thai]