กำเนิดและพัฒนาการของการตั้งถิ่นฐานบริเวณเขตชุมชนชาวจีนในเมืองเก่าสงขลา

บทคัดย่อ

เมืองเก่าสงขลาเป็นพื้นที่ซึ่งมีพัฒนาการในการตั้งถิ่นฐานมาจากผู้คนหลายกลุ่ม ทั้งชาวมุสลิม ชาวไทย และชาวจีนโพ้นทะเล พัฒนาการของเมืองที่มีมาอยางต่อเนื่องส่งผลให้องค์ประกอบทางกายภาพของชุมชนถูกพัฒนาขึ้นมาตามบทบาทและหน้าที่ของเมืองบนพื้นฐานของลักษณะทางกายภาพ สังคม เศรษฐกิจและการปกครองของแต่ละกลุ่มชาติพันธุ์ โดยบทความนี้จะมุ่งเน้นไปที่การอธิบายการตั้งถิ่นฐานของชาวจีนในยุคแรกด้วยการสร้างท่าเรือและระบบป้อมปราการตลอดจนการพัฒนาสิ่งปลูกสร้างและอาคารสาธารณะระดับเมือง รวมถึงศาสนสถานศูนย์กลางของแต่ละกลุ่มชุมชนซึ่งองค์ประกอบต่างๆ เหล่านี้ล้วนกลายเป็นตัวกำหนดโครงส้างสัณฐานและรูปแบบผังเมืองภายในเขตเมืองเก่าสงขลาให้มีลักษณะเฉพาะตัวขึ้นมาจากสาเหตุและปัจจัยดังที่กล่าว ซึ่งเนื้อหาของบทความจะอธิบายข้อค้นพบจากการศึกษาถึงสาเหตุและปัจจัยต่างๆ ที่ส่งผลต่อพัฒนาการของเมืองเก่าสงขลาที่เกิดขึ้นในแต่ละยุคสมัย โดยใช้วิธีการศึกษาข้อมูลหลักฐานทางประวัติศาสตร์ ทั้งแผนที่ ภาพถ่ายเก่า รวมทั้งบันทึกเหตุการณ์สำคัญต่างๆ รวมกับการสำรวจพื้นที่ในภาคสนามและการสัมภาษณ์กลุ่มประชากรเป้าหมาย