เพศภาวะ ชาติพันธุ์ และการเรียนรู้ตลอดชีวิต: ความหมายและแนวทาง ในการเรียนรู้ร่วมกันของผู้สูงอายุปกาเก่อญอ

บทคัดย่อ

การเรียนรู้ตลอดชีวิตสำหรับผู้สูงอายุ ที่เป็นกลุ่มชาติพันธุ์บนพื้นที่สูง ถูกละเลยไปจากการวิจัยและนโยบายเกี่ยวกับการเรียนรู้ตลอดชีวิตของผู้สูงอายุในบริบทสังคมไทย การศึกษานี้เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ  โดยใช้การสัมภาษณ์เชิงลึกผู้สูงอายุปกาเก่อญอ ในอำเภอแม่วาง จังหวัดเชียงใหม่ ทั้งชาย-หญิง อายุ 60 – 85 ปี และการสนทนากลุ่ม งานศึกษานี้จึงมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาความหมายและแนวทางในการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตสำหรับผู้สูงอายุปกาเก่อญอ โดยให้ความสำคัญกับมุมมองและประสบการณ์ของผู้สูงอายุ  และพิจารณามิติเพศภาวะ และชาติพันธุ์ ผลการวิจัย พบว่าความหมายของการเรียนรู้ตลอดชีวิตของผู้สูงอายุ ปกาเก่อญอจะเน้นการเรียนรู้ร่วมกัน (collective learning) สำหรับทุกเพศ ทุกวัย โดยมีเป้าหมายเพื่อฟื้นฟู ถ่ายทอด และสืบสานองค์ความรู้ปกาเก่อญอ อันนำไปสู่การสร้างอัตลักษณ์ร่วมของชาติพันธุ์ปกาเก่อญอ    และแนวทางในการส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตมีความเชื่อมโยงกับแนวคิดทางวัฒนธรรมเรื่อง “เบลาะ” หรือ ศูนย์เรียนรู้ของคนปกาเก่อญอที่ถูกกล่าวถึงในบทธา ซึ่งสอดคล้องกับบริบททางวัฒนธรรมและวิถีชีวิตของผู้สูงอายุปกาเก่อญอ ด้วยเหตุนี้ การเรียนรู้ตลอดชีวิตจึงเป็นเงื่อนไขในการส่งเสริมบทบาทและสร้างพื้นที่ทางสังคมของผู้สูงอายุในการสร้างความหมายให้กับอัตลักษณ์ชาติพันธุ์และอัตลักษณ์ของผู้สูงอายุปกาเก่อญอ