ผลของหลักสูตรเสริมสร้างสมรรถนะ ในการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุโดยการมีส่วนร่วมของชุมชน ต่อสมรรถภาพการทำหน้าที่ทางกายและคุณภาพชีวิต

บทคัดย่อ

การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาผลของหลักสูตรเสริมสร้างสมรรถนะในการส่งเสริมสุขภาพผู้สูงอายุ โดยการมีส่วนร่วมของชุมชนต่อสมรรถภาพการทำหน้าที่ทางกายและคุณภาพชีวิต ของตำบลจอมทอง อำเภอเมือง จังหวัดพิษณุโลก โดยใช้การวิจัยกึ่งทดลองแบบกลุ่มเดียววัดก่อน-หลัง เพื่อเปรียบเทียบสมรรถภาพการทำหน้าที่ทางกายและคุณภาพชีวิตผู้สูงอายุก่อนและหลังการทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นนักเรียนผู้สูงอายุที่คัดเลือกแบบเจาะจงจำนวน 30 คนที่เข้าร่วมกิจกรรมสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ด้วยการสาธิตและการฝึกปฏิบัติตามหลักสูตรเป็นระยะเวลา 12 สัปดาห์ เก็บข้อมูลโดยใช้เครื่องมือซึ่งผ่านการตรวจสอบคุณภาพแล้ว ประกอบด้วยแบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แบบประเมินสมรรถภาพการทำหน้าที่ทางกายผู้สูงอายุ และแบบวัดคุณภาพชีวิตขององค์การอนามัยโลกฉบับแปลภาษาไทย วิเคราะห์ข้อมูลโดยสถิติเชิงพรรณนาและสถิติทดสอบค่าทีชนิด 2 กลุ่มที่ไม่เป็นอิสระต่อกัน ผลการวิจัยพบว่า หลังการทดลองค่าเฉลี่ยผลการประเมินสมรรถภาพการทำหน้าที่ทางกายของผู้สูงอายุ ได้แก่ ค่าความดันโลหิตขณะหัวใจคลายตัว เส้นรอบเอว ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อร่างกายส่วนบนและร่างกายส่วนล่าง ความอ่อนตัวของร่างกายส่วนล่าง การทรงตัวและความว่องไว และสมรรถภาพของระบบหายใจและหลอดเลือดดีขึ้นกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 และคะแนนเฉลี่ยคุณภาพชีวิตโดยภาพรวมและรายองค์ประกอบย่อย 3 ด้าน คือ ด้านจิตใจ ด้านสัมพันธภาพทางสังคม และด้านสิ่งแวดล้อม สูงกว่าก่อนการทดลอง อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ 0.05 ผลการวิจัยแสดงให้เห็นว่าหลักสูตรสามารถพัฒนาสุขภาพและคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุได้ ดังนั้นจึงควรนำหลักสูตรไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับบริบทของพื้นที่ และสอดคล้องกับปัญหาความต้องการของผู้สูงอายุ