ผู้มีสิทธิยื่นคำร้องขอให้บังคับจำเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนในคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญามาตรา 44/1 ศึกษากรณีเปรียบเทียบคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5419/2554 กับคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5400/2560 (ประชุมใหญ่)

บทคัดย่อ

             บทความวิชาการนี้ ได้ศึกษาเปรียบเทียบคำพิพากษาศาลฎีกา กรณีผู้มีสิทธิยื่นคำร้องเพื่อขอให้ศาลบังคับจำเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนในคดีแพ่งเกี่ยวเนื่องกับคดีอาญา ซึ่งโดยทั่วไปบุคคลดังกล่าว จะต้องเป็นผู้เสียหายเท่านั้น แต่เกิดปัญหาว่า ผู้เสียหายที่มีส่วนกระทำความผิดในเหตุที่เกิดขึ้น ควรจะมีสิทธิเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนจากคู่กรณีอีกฝ่ายในคดีที่พนักงานอัยการเป็นโจทก์ได้หรือไม่

            เมื่อศึกษาคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5419/2554 จึงพบว่า บุคคลที่มีสิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทน จะต้องเป็นผู้เสียหายที่ไม่มีส่วนกระทำความผิดในเหตุการณ์นั้น ต่อมาคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5400/2560 (ประชุมใหญ่) มีคำวินิจฉัยว่า ถึงแม้ผู้เสียหายจะเป็นบุคคลผู้มีส่วนกระทำความผิดในเหตุที่เกิดขึ้น ก็มีสิทธิยื่นคำร้องเรียกค่าสินไหมทดแทนได้ ซึ่งคำพิพากษาศาลฎีกานี้ เป็นไปตามเจตนารมณ์ของประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 44/1 ที่กำหนดให้ผู้เสียหายในคดีอาญามีสิทธิยื่นคำร้องขอให้บังคับจำเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนในคดีที่พนักงานอัยการเป็นโจทก์ จึงเป็นคุณแก่ผู้เสียหายที่ไม่ต้องนำคดีไปฟ้องศาลเป็นคดีแพ่ง เพื่อเรียกค่าสินไหมทดแทนอีกครั้ง

            ผู้เขียนเห็นด้วยกับคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 5400/2560 (ประชุมใหญ่) แต่คำพิพากษาของศาลย่อมไม่ใช่กฎหมาย ต่อไปอาจมีการตัดสินคดีเป็นอย่างอื่นได้ จึงควรแก้ไขเพิ่มเติมประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา โดยกำหนดว่า “ให้ผู้เสียหายและผู้เสียหายซึ่งมีส่วนร่วมกระทำความผิดหรือมีส่วนก่อให้เกิดการกระทำความผิดมีสิทธิยื่นคำร้องขอให้จำเลยชดใช้ค่าสินไหมทดแทนในคดีที่พนักงานอัยการเป็นโจทก์” เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพในการบังคับใช้กฎหมายต่อไป