สิทธิชุมชนในการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ : กรณีศึกษาชุมชนบางใบไม้ ตำบลบางใบไม้ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี

Main Article Content

ผู้ช่วยศาสตราจารย์กิตติพิชญ์ โสภา
ผู้ช่วยศาสตราจารย์ขวัญทยา บุญเชิด

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อศึกษาถึงแนวทางของสิทธิชุมชนในการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ รวมถึงหามาตรการทางกฎหมายที่รองรับสิทธิชุมชนในการบริหารจัดการและใช้ประโยชน์จากการท่องเที่ยวอย่างสมดุลและยั่งยืน โดยศึกษากรณีชุมชนบางใบไม้ อำเภอเมือง จังหวัดสุราษฎร์ธานี


เมื่อทำการศึกษาพบว่า การบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวในชุมชนบางใบไม้อยู่ในอำนาจองค์การบริหารส่วนตำบลบางใบไม้ ในการบริหารจัดการและการใช้ประโยชน์ โดยมีการสนับสนุนให้ประชาชนหรือชุมชนมีส่วนร่วมด้วย การมีส่วนร่วมของชุมชนถือเป็นปฏิบัติการทางสังคมที่ทำให้เห็นถึงศักยภาพของชุมชน โดยมีการจัดตั้งกลุ่มการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ตำบลบางใบไม้ ซึ่งการจัดตั้งกลุ่มดังกล่าวเป็นความร่วมมือของประชาชน ในชุมชน ความสามารถในการสร้างและขยายเครือข่ายภายนอกชุมชนในการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยว แต่ยังเห็นถึงข้อจำกัดในการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวโดยชุมชน เนื่องจากชุมชนไม่มีสถานะทางกฎหมายและไม่มีการตรากฎหมาย (ลำดับรอง) ที่บัญญัติรับรองหรือคุ้มครองสิทธิชุมชนเอาไว้


ข้อเสนอแนะในการใช้สิทธิชุมชน คือ การทำข้อตกลงร่วมกันระหว่างชุมชนและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง โดยร่วมกันจัดทำข้อบัญญัติท้องถิ่นว่าด้วยการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยว และแก้ไขปรับปรุงกฎหมายที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ชุมชนสามารถใช้สิทธิในการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวได้อย่างเหมาะสม รวมถึงหน่วยงานต้องออกแบบกลไกรองรับการบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศในรูปแบบของการบริหารจัดการร่วมด้วย เพราะสิทธิชุมชนจะเป็นทางออกให้กับสังคม หากรัฐให้ความสำคัญและให้อำนาจกับสิทธิชุมชนอย่างจริงจังก็จะทำให้ชุมชนสามารถบริหารจัดการแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศได้อย่างเป็นธรรมและยั่งยืนอีกด้วย

Article Details

บท
บทความวิจัย

References

Kanokwan Wongkawee. “The Movement of Community Rights under Thai Law: Areas and Perspectives : Thai to International Issues.” Thai Case Studies Journal, 2007.

Kittisak Prokkati. Community Rights. Bangkok : Winyuchon, 2007.

Chon Bunnak. The Concept of Shared Resource Management: Foreign Experiences and Ideas in Thailand. Nonthaburi : Reform Office (Sor Por Ror.), 2012.

Nittaya Phonok. Community Rights in Natural Resources and Environment. Nonthaburi : King Prajadhipok’s Institute, 2014.

Constitution of the Kingdom of Thailand, B.E. 2540 (1997).

Somchai Preechasilpakul et al. “A Study on the Development of Support and Protection of Community Rights under the Constitution of the Kingdom of Thailand, B.E. 2550 (2007).” (Research Report). Bangkok: Thailand Research Fund (TRF), 2014.

Office of the Secretariat of the House of Representatives. Community Rights. Bangkok: Bureau of Printing Services, Secretariat of the House of Representatives, 2020.

Sanae Jamrik and Yos Santasombat. Community Forests in Thailand: Development Guidelines, Bangkok : Local Community Development Institute, 1993.

Bang Bai Mai Sub-district Administrative Organization. “General Information of Bang Bai Mai Sub-district from Annual Report of Bang Bai Mai Sub-district Administrative Organization.” 2015.

Anan Kanchanaphan. “Community Dimensions: Local Thoughts on Rights, Powers and Resource Management.” (Research Report) Bangkok: Thailand Research Fund (TRF), 2001.