Value Creation from Waste Generated in the Rice Milling Production Process: A Case Study of Entrepreneurs in Nakhon Si Thammarat Province
Main Article Content
Abstract
The objectives of this research are to study the types and quantities of waste generated from the rice milling production process and propose guidelines to utilize waste. The key informants were rice mill entrepreneurs who had participated in training programs organized by the Department of Internal Trade, Ministry of Commerce, under a project aimed at enhancing the capacity of rice mills. Eligible participants had a minimum of 10 years of experience or held positions within the Rice Mill Association or Southern Farmer Group and had purchased no less than 3,000 tons of rice from farmers in the previous season. Data was collected between February 1-10, 2024, using semi-structured interviews until saturation was reached with 16 samples. The data were analyzed thematically and validated through triangulation. The findings revealed several types of waste produced during the milling process, including impurities (quantity unconfirmed), shriveled rice (5–10%), grass flowers and husks (0.5%), yellowed rice (2%), weedy rice (0.05–0.10%), and chalky rice (1%). Waste utilization guidelines included converting weeds into fertilizer, grinding low-quality rice into flour for rice vermicelli, and reintegrating weedy rice into the milling process.
Article Details

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
- The ideas and opinions expressed in MBA-KKU Journal are those of the authors and not necessarily those of the editor.
- Copyright on any open access article in a journal published by MBA-KKU Journal
References
กรมส่งเสริมการค้าระหว่างประเทศ. (2565). การส่งออกข้าว. ค้นเมื่อ 24 มกราคม 2567, จาก https://www.ditp.go.th
กระทรวงแรงงาน. (2565). อัตราการจ้างงาน. ค้นเมื่อ 22 มกราคม 2567, จาก https://www.mol.go.th
กระทรวงอุตสาหกรรม. (2563). เศรษฐกิจหมุนเวียน. ค้นเมื่อ 19 มกราคม 2567, จาก https://www.industry.go.th/en/home
การไฟฟ้าฝ่ายผลิตแห่งประเทศไทย. (2566). เศรษฐกิจหมุนเวียน. ค้นเมื่อ 25 มกราคม 2567, จาก https://www.egat.co.th/home/circular-economy/
กิตติพงษ์ พิพิธกุล. (2563). เกษตรอินทรีย์วิถีสู่สังคมเกษตรยั่งยืน: ยุทธศาสตร์พัฒนาข้าวอินทรีย์. วารสารวิชาการและวิจัย มหาวิทยาลัยภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, 10(1), 116-130.
กุลธิดา ธรรมรัตน์. (2563). การผลิตปุ๋ยมูลไส้เดือนจากผักตบชวาและเศษผัก. วารสารวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏบุรีรัมย์, 4(1), 73-85.
ชัยวัฒน์ ใบไม้ และศิริรัตน์ ตรงวัฒนาวุฒิ. (2561). การปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตของโรงสีข้าวอินทรีย์ขนาดเล็กในจังหวัดเชียงใหม่จากการวิเคราะห์ด้วยตัวแบบ SCOR. RMUTT Global Business and Economics Review, 13(1), 123-138.
ณัฐพนธ์ ศิริสวัสดิ์. (2566). ปัจจัยด้านการเงินและนวัตกรรมที่ส่งผลต่อความสามารถในการแข่งขัน กรณีศึกษาวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมในประเทศไทย. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตศึกษาการจัดการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 16(1), 75-98.
ดลพร เชื่อมกลาง และปณัทพร เรืองเชิงชุม. (2560). แนวทางการเสริมสร้างศักยภาพทางการแข่งขันด้านผลิตภาพของผู้ประกอบการวิสาหกิจขนาดกลางและขนาดย่อมในอุตสาหกรรมอาหารแปรรูปจากข้าวในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ:กรณีศึกษากลุ่มจังหวัดร้อยแก่นสารสินธุ์. วารสารเกษตรศาสตร์ธุรกิจประยุกต์, 11(14), 19-37.
ธนรัตน์ อิ่มวิมล. (2566). ปัจจัยที่ส่งผลกระทบต่อต้นทุนการสูญเสียชิ้นส่วนสุกรในโซ่อุปทานของธุรกิจผู้ค้าชิ้นส่วนสุกร จังหวัดชัยภูมิ. วารสารวิทยาลัยบัณฑิตศึกษาการจัดการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 16(2), 98-117.
ธรรศ วัฒนวงศ์วิสุทธิ์. (2564). การลดการสูญเสียในกระบวนการผลิตข้าวสารของโรงสีชุมชน. วิทยานิพนธ์วิศวกรรมศาสตร์มหาบัณฑิต สาขาวิศวกรรมอุตสาหการ สำนักวิชาวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี.
เบญจมาศ สุคันโท และทัศน์พงษ์ ตันติปัญจพร. (2560). การสัมผัสฝุ่นและสมรรถภาพปอดของพนักงานในโรงสีข้าวแห่งหนึ่งของจังหวัดกำแพงเพชร. วารสารความปลอดภัยและสุขภาพ, 2(2), 58-65.
ปิยนันท์ สวัสดิ์ศฤงฆาร. (2566). ประเภทและข้อดีข้อเสียของการสัมภาษณ์. ค้นเมื่อ 15 มีนาคม 2567, จาก https://www.oknation.net/post/detail/634e796a5abb6995a464a26c
มลฤดี จันทรัตน์ และวิวัฒน์ ไม้แก่นสาร. (2559). การดำเนินงานและปัญหาของโรงสีข้าวชุมชนในภาคกลาง. วารสารปัญญาภิวัฒน์, 8(3), 242-253.
ฤทธิรงค์ ช่วยป้อง, อรุณลักษณ์ อรชร และเจษฎา นกน้อย. (2566). วิกฤตโรงสีกับนาข้าวที่หายไป. ใน การประชุมวิชาการ ระดับชาติและนานาชาติด้านวิทยาการจัดการ ครั้งที่ 7 ประจำปี 2566 (The 7th IMMS 2023). คณะวิทยาการจัดการ. มหาวิทยาลัยราชภัฏบ้านสมเด็จเจ้าพระยา.
วิโรจน์ เจษฎาลักษณ์ และวิลาวัลย์ สากลาง. (2560). การจัดการโลจิสติกส์ของโรงสีข้าว กรณีศึกษา บริษัท โรงสีรุ่งอนันต์ `จำกัด อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น. วารสารอิเล็กทรอนิกส์ Veridian มหาวิทยาลัยศิลปากร (มนุษยศาสตร์สังคมศาสตร์และศิลปะ), 10(3), 2472-2490.
ศักดิ์ชัย ดรดี, กมลรักษ์ แก้งคำ, สิริพร ขันทองคำ และวรเชษฐ์ แสงสีดำ. (2564). การพัฒนาเทคโนโลยีการแปรรูปข้าวของกลุ่มวิสาหกิจชุมชนโรงสีชุมชนหนองไม้งาม. วารสารวิชาการสมาคมสถาบันอุดมศึกษาเอกชนแห่งประเทศไทย (สสอท.), 10(1), 21-31.
สำนักงานสถิติแห่งชาติ. (2563). ข้อมูลภาคเกษตรกรรมไทย. ค้นเมื่อ 20 มกราคม 2567, จาก https://www.nso.go.th/nsoweb/index?set_lang=en
องค์การอาหารและการเกษตรแห่งสหประชาชาติ. (2566). ความมั่นคงด้านอาหารโลก. ค้นเมื่อ 30 มกราคม 2567, จาก https://www.fao.org/home/en
Krippendorff, K. (2004). Content Analysis: An Introduction to Its Methodology. Thousand Oaks: Sage Publications, Inc.
Krueger, R. A. (1998). Moderating Focus Groups. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.
Ritchie, J. & Spencer, L. (2002). Qualitative Data Analysis for Applied Policy Research. U.S.A.: SAGE Publications.