การลดความสูญเสียโดยไม่ทราบสาเหตุในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายของโรงงานน้ำตาลเกษตรผลจำกัด จังหวัดอุดรธานี Reduction of Undetermined Loss in Sugar Production Process of Kasetphol Sugar Factory, Udonthani Province

บทคัดย่อ

บทความนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อระบุกิจกรรมในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายรวมถึงเพื่อวัดความสูญเสียโดยไม่ทราบสาเหตุในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายและเพื่อเสนอแนวทางการลดความสูญเสียโดยไม่ทราบสาเหตุในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายของโรงงานน้ำตาลเกษตรผลจำกัด จังหวัดอุดรธานี โดยใช้วิธีการสนทนากลุ่มกับผู้ให้ข้อมูลหลักจำนวน 20 ราย ร่วมกับการวิเคราะห์ข้อมูลด้วย IDEF0 และแผนผังต้นไม้โดยใช้การวิเคราะห์ด้วย Why - Why และ How - How ผลการศึกษาพบว่า กระบวนการผลิตน้ำตาลทรายประกอบด้วยกิจกรรมทั้งหมด 7 กิจกรรม ได้แก่ กิจกรรมตรวจรับอ้อย กิจกรรมบีบสกัดน้ำอ้อย กิจกรรมต้มระเหยน้ำอ้อย กิจกรรมเคี่ยวน้ำตาล กิจกรรมปั่นน้ำตาล กิจกรรมจัดเก็บผลิตภัณฑ์และกิจกรรมส่งมอบผลิตภัณฑ์ เมื่อนำไปวัดความสูญเสียโดยไม่ทราบสาเหตุในกระบวนการผลิตน้ำตาลทราย ตั้งแต่เริ่มต้นฤดูการผลิตจนถึงกลางฤดูการผลิตพบว่าเกิดมีค่าเฉลี่ยความสูญเสียจากยอดอ้อย กาบใบ ร้อยละ 6.5 อ้อยร่วงหล่น ร้อยละ 0.15 ดินทราย ร้อยละ 1.48 น้ำตาลรั่วไหล ร้อยละ 0.3 น้ำตาลร่วงหล่น ร้อยละ 0.65 และในกระบวนการอื่น ๆ ร้อยละ 3.85 ผู้ศึกษาจึงเสนอแนวทางทั้งหมด 4 แนวทาง เพื่อหาทางลดความสูญเสียโดยไม่ทราบสาเหตุในกระบวนการผลิตน้ำตาลทราย ตั้งแต่แนวทางลดความสูญเสียจากอ้อยตกหล่น แนวทางลดปริมาณสิ่งปนเปื้อนที่มากับอ้อย แนวทางลดความสูญเสียจากการรั่วไหลในกระบวนการ และแนวทางลดความสูญเสียจากการขนส่ง โดยแนวทางลดสิ่งปนเปื้อนที่มากับอ้อยสามารถลดความสูญเสียลงได้ร้อยละ 59 ขณะที่แนวทางลดอ้อยตกหล่นของกิจกรรมขนส่งอ้อยเข้าหีบสามารถลดความสูญเสียได้ถึงร้อยละ 35 และแนวทางลดการรั่วไหลของน้ำตาลจากกิจกรรมการปั๊มสามารถลดความสูญเสียได้ถึงร้อยละ 70 ผลจากการศึกษาสามารถนำไปสู่การแก้ไขในการลดความสูญเสียโดยไม่ทราบสาเหตุในกระบวนการผลิตน้ำตาลทรายของโรงงานน้ำตาลเกษตรผลจำกัด จังหวัดอุดรธานี ได้อย่างเหมาะสมต่อไป