LANNA MUSIC: ETHNOMUSICOLOGY OF THE ETHNOMUSICOLOGIST
Keywords:
Ethnomusicology, Ethnomusicologist, Lanna Music, EpistemologyAbstract
This research aims to study the concept and factor of the Lanna musical epistemology by the ethnomusicologist. The musicological and ethnomusicological method was conducted based on documents between 2500-2550 BE, interviews the music scholars who studied Lanna music at that time.
The contributing to Lanna musical knowledge as well as academically was influenced by the rise of anthropological studies in the Cold War period. The American’s ethnomusicologist began their studied the music of northern Thailand with anthropological views. The regions musical studies were influenced by American’s educational concepts especially folklore-a studies music as a local wisdom. The data collecting, also the province’s cultural center was established and organized the musical seminars. However, the studies music with ethnomusicological views was began by music scholars who graduated from oversea universities. Before the establishment of ethnomusicology program in Thailand, they conducted research with regionalism, musical characteristic.
The growing of music education program in the Teacher Colleges (currently, Rajabhat University), the College of Dramatic Arts, and the rise of localism in 2530 B.E. was influenced to the successfully of the lanna musical knowledge making. Although, Lanna's musical knowledge concentrating on Chiang Mai musical culture area, and distribute to other cultural areas since 2550 B.E. However, the central scholar who studied Lanna music outside Chiang Mai, views on regional music as folk music-not according to classical music. Utilizing the concept of Thai musicology which can be referred to as an internal colony. It's still a question of discussing the status of Lanna musical knowledge, in particular the use of contemporary anthropological and sociological theories to explain this phenomenon.
References
กรมวิชาการ. คู่มือครูศิลปศึกษา ศ 0215 ศ 0216 ดนตรีพื้นเมือง 1-2. กรุงเทพฯ : กรมวิชาการ กระทรวงศึกษาธิการ, 2528.
กิ่งแก้ว อัตถากร. คติชนวิทยา. กรุงเทพฯ : หน่วยศึกษานิเทศก์ กรมการฝึกหัดครู, 2519.
เก่งกิจ กิติเรียงลาภ. เขียนชนบทให้เป็นชาติ กำเนิดมานุษยวิทยาไทยในยุคสงครามเย็น. กรุงเทพฯ : มติชน, 2562.
เกษรา ศรีนาคา. “พิริยะ ไกรฤกษ์ ตัวตนความคิด : มองผ่านประวัติศาสตร์นิพนธ์.” วารสารวิจิตรศิลป์ ปีที่ 11,ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2563): 163-184.
แก้วมงคล ชัยสุริยันต์. ผีของชาวลานนาไทยโบราณ. พิมพ์แจกในงานศพ นางถมยา อินทรังสี. พระนคร : โรงพิมพ์พระจันทร์, 2486.
ไกรศรี นิมมานเหมินท์. "การเลี้ยงอาหารแบบขันโตก." สัมภาษณ์โดย อาชว์ ชัยสวัสดิ์. 14 มกราคม 2524.
คณะกรรมการฝ่ายวัฒนธรรมของคณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ. ประเพณีพื้นเมืองและนิทานพื้นเมืองภาคเหนือ. พระนคร : คณะกรรมการแห่งชาติว่าด้วยการศึกษา วิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ, 2513.
คึกฤทธิ์ ปราโมช และคุณนิออน สนิทวงศ์ ณ อยุธยา, บ.ก. ลักษณะไทย ศิลปะการแสดง. พิมพ์ครั้งที่ 2. กรุงเทพฯ : ธนาคารกรุงเทพ, 2551.
ชาย โพธิสิตา. ศาสตร์และศิลป์การวิจัยเชิงคุณภาพ. กรุงเทพฯ : อมรินทร์พริ้นติ้งแอนด์พับลิชชิ่ง, 2562.
ชุติพงศ์ คงสันเทียะ. “ซอล่องน่าน : พลวัตการผลิตซ้ำทางวัฒนธรรมของเพลงพื้นบ้านไทยภาคเหนือ.” วิทยานิพนธ์ระดับปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2556.
ณรงค์ สมิทธิธรรม. ดนตรีประกอบการฟ้อนผีในจังหวัดลำปาง. ลำปาง : วิทยาลัยครูลำปาง, 2534.
ณรงค์ สมิทธิธรรม. “วงตกเส้ง : ดนตรีแห่ในวิถีชีวิตของชาวลำปาง.” วิทยานิพนธ์ระดับปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล, 2541.
ทินกฤต สิรีรัตน์. “สมมุติว่ามี "ล้านนา" : พื้นที่ อำนาจ-ความรู้ และมรดกของอาณานิคมสยาม.” วารสารประวัติศาสตร์ ธรรมศาสตร์ ปีที่ 8, ฉบับที่ 2 (กรกฎาคม-ธันวาคม 2564): 169-202.
ธนิต อยู่โพธิ์. เครื่องดนตรีไทย. พระนคร : กรมศิลปากร, 2500.
บูรณพันธุ์ ใจหล้า. “ซอล่องน่าน : กรณีศึกษาคณะคำผาย นุปิง.” วิทยานิพนธ์ระดับปริญญามหาบัณฑิต, มหาวิทยาลัยมหิดล, 2545.
ประสิทธิ์ เลียวสิริพงศ์. "ดนตรีไทใหญ่กับประเพณีและพิธีกรรมที่เกี่ยวข้อง." รายงานการวิจัย, มูลนิธิเจมส์ เอช ดับเบิลยู ทอมป์สัน, 2533.
ประสิทธิ์ เลียวสิริพงศ์, สัมภาษณ์โดย สงกรานต์ สมจันทร์, 20 มกราคม 2565.
ปรานี วงษ์เทศ. “แนวการศึกษาเพลงพื้นบ้านทางมานุษยวิทยา.” ใน งานประชุมวิชาการ เพลงพื้นบ้านลานนาไทย. 21-23 มกราคม 2524. เชียงใหม่ : วิทยาลัยครูเชียงใหม่, 2524.
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว. จดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ภาค 19. พระนคร : โรงพิมพ์พระจันทร์, 2484.
พูนพิศ อมาตยกุล, บ.ก. เพลง ดนตรี และนาฏศิลป์ จากสาส์นสมเด็จ. นครปฐม : วิทยาลัยดุริยางคศิลป์ มหาวิทยาลัยมหิดล, 2552.
ไพโรจน์ บุญผูก. “ลำนำเพลงดนตรีและการฟ้อนรำของลานนาไทย.” ใน กมลรำพึงและดนตรีไทย อนุสรณ์ในการฌาปนกิจศพ จ่าเอก กมล มาลัยมาลย์, 37-48. กรุงเทพฯ : พิฆเนศวร์, 2517.
ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์. "60 ปี ธเนศวร์ เจริญเมือง : ล้านนายูโทเปียกับเส้นขอบฟ้าของสำนักท้องถิ่นนิยม." https://prachatai.com/journal/2011/12/38437.
ภิญญพันธุ์ พจนะลาวัณย์. “ประวัติศาสตร์การศึกษาไทยภายใต้การรวมศูนย์อำนาจของรัฐ (พ.ศ. 2490-2562).” วารสารไทยคดีศึกษา ปีที่ 19, ฉบับที่ 1 (มกราคม-มิถุนายน 2565): 74-108.
มนตรี ตราโมท. “กลองสะบัดชัย.” ใน สมบัติศิลปจากบริเวณเขื่อนภูมิพล, 39-40. พระนคร : กรมศิลปากร, 2503.
มนตรี ตราโมท. “เพลงโหมโรงเอื้องคำ.” ใน ดนตรีไทยอุดมศึกษา ครั้งที่ 9, 70-72. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2518.
มนตรี ตราโมท. “ฟ้อนมุยเซียงตา.” วารสารศิลปากร ปีที่ 2, ฉบับที่ 1 (มิถุนายน 2491): 26-28.
มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์. สารานุกรมวัฒนธรรมไทย ภาคเหนือ. กรุงเทพฯ : มูลนิธิสารานุกรมวัฒนธรรมไทย ธนาคารไทยพาณิชย์, 2542.
ยงยุทธ ธีรศิลป์. "ดนตรีพื้นเมืองเหนือ." ใน งานประชุมวิชาการ เพลงพื้นบ้านลานนาไทย. 21-23 มกราคม 2524. เชียงใหม่ : วิทยาลัยครูเชียงใหม่, 2524.
ราชบัณฑิตยสถาน. สารานุกรมศัพท์ดนตรีไทย ภาคประวัติเพลงเกร็ดและเพลงละครร้อง. กรุงเทพฯ : ราชบัณฑิตยสถาน, 2550.
สนั่น ธรรมธิ. “ความเป็นมาของกลองสะบัดชัย.” ใน ดนตรีไทยอุดมศึกษา ครั้งที่ 26, 133-138. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2538.
สนั่น ธรรมธิ. นาฏดุริยการล้านนา. เชียงใหม่ : สำนักส่งเสริมศิลปวัฒนธรรม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2550.
สนั่น ธรรมธิ. กำกับ. ศิลปการตีกลองสะบัดชัย. เชียงใหม่ : มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ และสมาคมนักศึกษาเก่า มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2537. วีดิทัศน์.
สภาการฝึกหัดครู. หลักสูตรการฝึกหัดครู ระดับปริญญาตรี (ฉบับปรับปรุง). กรุงเทพฯ : สภาการฝึกหัดครู, 2524.
สายชล สัตยานุรักษ์. "ประวัติศาสตร์วิธีคิดเกี่ยวกับสังคมและวัฒนธรรมไทยของปัญญาชน (พ.ศ. 2435-2535)." รายงานการวิจัย, คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่, 2550.
สุรสิงห์สำรวม ฉิมพะเนาว์. “การเล่นเปี๊ยะ: การส่งดนตรีจากดวงใจ.” ใน งานประชุมวิชาการ เพลงพื้นบ้านลานนาไทย. 21-23 มกราคม 2524. เชียงใหม่ : วิทยาลัยครูเชียงใหม่, 2524.
อินทร์หล่อ สรรพศรี. สมุดเพลงไทยเดิม ตามหลักสูตรชั้นประถมปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3. พระนคร : อักษรสาส์น, 2507.
Archives West. "Robert Garfias field recordings (Laos, Thailand, Burma and Bali)." https://archiveswest.orbiscascade.org/ark:/80444/xv76751.
Dhanit Yupho. Thai Musical Instruments. Translated by David Morton. Bangkok: Department of Fine Arts, 1960.
Dyck, Gerald P. "Long Noi Ka Kampan Makes a Drumhead for a Northern Thai Long Drum." In Selected Reports in Ethnomusicology, Edited by David Morton, 183-204. Los Angeles, California: University of California Los Angeles, 1975.
Dyck, Gerald P. Musical Journeys in Northern Thailand. Assonet: Minuteman Press of Fall River, 2009.
Dyck, Gerald P. "The Vanishing Phia: An Ethnomusicological Photo Story." In Selected Reports in Ethnomusicology, Edited by David Morton, 217-229. Los Angeles, California: University of California Los Angeles, 1975.
Dyck, Gerald P. "They Also Serve." In Selected Reports in Ethnomusicoogy, Edited by David Morton, 205-216. Los Angeles, California: University of California Los Angeles, 1975.
Morton, David, ed. Selected Reports in Ethnomusicology. Los Angeles, California: University of California Los Angeles, 1975.
Smithsonian Folk Ways Recordings. "Thailand: The Music of Chieng Mai." https://folkways.si.edu/thailand-the-music-of-chieng-mai/world/music/album/smithsonian.
The Society for Ethnomusicology. "About Ethnomusicology." https://www.ethnomusicology.org/page/AboutEthnomusicol.
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2023 College of Music
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
ลิขสิทธิ์ของบทความเป็นของเจ้าของบทความ บทความที่ได้รับการตีพิมพ์ถือเป็นทัศนะของผู้เขียน
กองบรรณาธิการไม่จำเป็นต้องเห็นด้วยและไม่รับผิดชอบต่อบทความนั้น