นวัตกรรมทางสังคม:ความรู้สู่สังคมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน

บทคัดย่อ

     บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอความหมายของนวัตกรรมทางสังคม ความแตกต่างระหว่างนวัตกรรมทางสังคม กับนวัตกรรมเน้นทางธุรกิจ การเข้าถึงองค์ความรู้เพื่อสร้างนวัตกรรมทางสังคม และการนำนวัตกรรมทางสังคม ไปพัฒนาเพื่อให้เกิดความยั่งยืน นวัตกรรมทางสังคม คือ กระบวนการทางความคิด นโยบายและแนวทางในการพัฒนาที่ให้ความสำคัญกับกระบวนการพัฒนาความสามารถทางสังคมทั้งขององค์การ ปัจเจกบุคคล หรือแม้แต่ของรัฐบาลภายใต้กระบวนการพัฒนาที่ก่อให้เกิดความยั่งยืนทั้งของ สังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมนำไปสู่การสร้างสรรค์คุณภาพชีวิตในชุมชนและสังคมไปพร้อมๆกัน ทั้งนี้องค์การที่นำเสนอผลงานของนวัตกรรมทางสังคม จะเป็นหน่วยงานที่ไม่หวังผลกำไรแตกต่างกับนวัตกรรมทางธุรกิจที่มุ่งหวังผลกำไรเป็นที่ตั้ง

     สำหรับการเข้าถึงองค์ความรู้เพื่อการสร้างนวัตกรรมทางสังคม นั้นมีด้วยกัน 3 เส้นทางคือ เส้นทางที่ 1 เป็นการเลียนแบบนวัตกรรม เส้นทางที่ 2 เป็นรูปแบบของการทดลองซ้ำ การใช้ซ้ำ การผลิตซ้ำและได้รับการยอมรับในระดับหนึ่งขององค์การ หรือเกิดจากการศึกษาและพัฒนาในกระบวนการทางการวิจัยนำไปสู่การสร้างนวัตกรรมทางสังคมให้เป็นที่ยอมรับขององค์การ เส้นทางที่ 3 เป็นการนำความรู้มาผลิตสร้างนวัตกรรมทางสังคม โดยอาจจะเกิดขึ้นจากสาขาวิชาการต่างๆและทั้ง 3 เส้นทางนำไปสู่กระบวนการผลิตเพื่อสร้างนวัตกรรมทางสังคม 4 ขั้นตอนคือ การวินิจฉัยออกแบบและพัฒนา การดำรงนวัตกรรมให้สืบเนื่อง การขยายขนาดเผยแพร่ เชื่อมต่อ การสร้างนวัตกรรมอย่างเป็นระบบ ทั้งนี้การนำนวัตกรรมทางสังคมไปใช้จะต้องให้ความสำคัญกับการพัฒนาองค์การพัฒนาสังคม สู่การพัฒนา นวัตกรรมอันนำไปสู่การสร้างนวัตกรรมทางสังคมที่ทันต่อสถานการณ์และปัญหาสังคมในปัจจุบัน คำสำคัญ: นวัตกรรมทางสังคม การพัฒนาที่ยั่งยืน