ยุทธศาสตร์การพัฒนาสิ่งแวดล้อมบนฐานรากทรัพยากรของชุมชนบ้านป่าสักงาม ตำบลลวงเหนือ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่
Article Sidebar
Main Article Content
บทคัดย่อ
การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วมนี้มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อวิเคราะห์ศักยภาพ ปัญหา อุปสรรคในการจัดการสิ่งแวดล้อมที่ผ่านมา 2) เพื่อวิเคราะห์ปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการจัดการสิ่งแวดล้อมบนฐานรากทรัพยากรของชุมชน 3) เพื่อนำเสนอแนวทางยุทธศาสตร์การพัฒนาสิ่งแวดล้อมบนฐานรากทรัพยากรของชุมชนบ้านป่าสักงาม ตำบลลวงเหนือ อำเภอดอยสะเก็ด จังหวัดเชียงใหม่ กลุ่มประชากรเป้าหมายประกอบด้วย ผู้นำชุมชน อาสาสมัครนักวิจัยชุมชน เจ้าอาวาสวัดป่าสักงาม ตัวแทนกลุ่มองค์กร/หน่วยงานภาครัฐ เอกชน และประชาชนในพื้นที่ จำนวน 50 คน มีการรวบรวมข้อมูลหลากหลายรูปแบบ ทั้งข้อมูลเอกสาร และข้อมูลภาคสนามโดยการสำรวจพื้นที่ การสังเกต การสัมภาษณ์ การสนทนากลุ่ม เวทีเสวนา โดยใช้การวิเคราะห์ สังเคราะห์เนื้อหาตามประเด็นที่ศึกษาจากนั้นนำเสนอในรูปแบบเชิงพรรณนา
ผลการศึกษาพบว่า ศักยภาพ ปัญหา อุปสรรคในการจัดการสิ่งแวดล้อมที่ผ่านมานั้น พบว่า ศักยภาพภายชุมชนมีหน่วยงานกลางประสานเชื่อมโยงพื้นที่ภายในชุมชนทั้งระบบ ความเข้มแข็ง และวิสัยทัศน์ของผู้นำชุมชน ภูมิปัญญาและองค์ความรู้ท้องถิ่น และความรู้สึกเป็นเจ้าของทรัพยากรร่วมของชุมชน และขณะเดียวกันก็มีปัญหาอุปสรรคในการจัดการสิ่งแวดล้อมหลายด้านอาทิ การจัดการแบบแยกส่วนของภาครัฐ การจัดการที่ขาดองค์ความรู้ และส่งเสริมองค์ความรู้ การจัดการของภาครัฐที่ขาดการเปิดโอกาสให้ชุมชนมีส่วนร่วมและการเข้าถึงสภาพปัญหาอย่างแท้จริง การจัดการของภาครัฐที่ขาดการรับรู้และการนำไปปฏิบัติ การจัดการที่ขาดการรับรู้และการนำไปปฏิบัติตามแนวทางสะท้อนที่เป็นจริงจากชุมชน ภาครัฐและภาคเอกชนขาดความต่อเนื่องในการดำเนินงาน และปัจจัยที่ส่งผลต่อความสำเร็จในการจัดการสิ่งแวดล้อมบนฐานรากทรัพยากรของชุมชน ได้แก่ 1) ปัจจัยภาวะผู้นำ 2) ปัจจัยกระบวนการเรียนรู้ 3) ปัจจัยระบบภาคีเครือข่าย 4) ปัจจัยภูมิปัญญาท้องถิ่น ค่านิยม วัฒนธรรมประเพณี 5) ปัจจัยการสนับสนุนจากหน่วยงานภาครัฐ องค์กรเอกชน และภาคประชาสังคม สำหรับยุทธศาสตร์การพัฒนาสิ่งแวดล้อมบนฐานรากทรัพยากรของชุมชนนั้น มี 4 ยุทธศาสตร์ คือ 1) ยุทธศาสตร์การเพิ่มความอุดมสมบูรณ์แก่ป่าชุมชน 2) ยุทธศาสตร์การเพิ่มความหลากหลายทางชีวภาพในพื้นที่ทำกิน 3) ยุทธศาสตร์การสร้างอาหารปลอดภัยในครัวเรือน 4) ยุทธศาสตร์การสร้างภูมิทัศน์ชุมชนเพื่อการท่องเทียวเชิงนิเวศ
Article Details
อนุญาตภายใต้เงื่อนไข Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
รายละเอียดของลิขสิทธ์
เอกสารอ้างอิง
Amornrat, R. (2010). Community participation process in Ban Pa Kha Sukjai forest management, Mae Salong Nok Subdistrict, Mae Fah Luang District, Chiang Rai Province [Master’s thesis, Maejo University]. Major: Sustainable Geosocial Development. (in Thai)
Aphisada, K. (2018). Management of natural resources and the environment of a network of community organizations: A case study of the Ban Pred Mangrove Forest Conservation and Development Group in Trat Province [Master’s thesis, Chulalongkorn University]. Major: Human and Social Development. (in Thai)
Bunchangpuek, M. (2007). Development of a sufficiency economy model that is consistent with the way of life of the Ban Pa Sak Ngam community, Luang Nuea Subdistrict, Doi Saket District, Chiang Mai Province [Research report]. Thailand Research Fund. (in Thai)
Chansonthima, K., & Inthachaiwong, O. (2016). Participation in managing natural resources in a balanced and sustainable manner: A specific study of the community forest, Ban Khlong Huai Wai, Mae Pen District, Nakhon Sawan Province. Auditor General Journal, 9(1), 58–79. (in Thai)
Kunnaporntham, A. (2018). Management of natural resources and the environment of a network of community organizations: A case study of the Ban Pred Mangrove Forest Conservation and Development Group in Trat Province [Master’s thesis, Chulalongkorn University]. (Duplicate – removed.)
Laksanasiri, K., Panthaneeya, S., & Jenkwao, S. (2014). Strategy for developing ecotourism of riverside communities: A case study of Lat Chado Market, Phak Hai District, Phra Nakhon Si Ayutthaya Province. Phranakhon Rajabhat Research Journal, 9(2), 1–15. (in Thai)
Muanglue, R., & Thambutra, P. (2017). Strategic plan for sustainable integrated tourism development in Chonburi Province. Far Eastern University Academic Journal, 11(2), 162–181. (in Thai)
Northern Forum. (2018). People and forests: Sustainable management of watershed areas according to royal science, wisdom, social landscape. Chiang Mai: Phattra Printing. (in Thai)
Phacharoen, W. (2020). Participation of villagers in the sustainable conservation and restoration of watershed forests according to the royal initiative: Case study of Ban Pa Sak Ngam, Luang Nuea Subdistrict, Doi Saket District, Chiang Mai Province. Dhammasat Academic Journal, 20(2), 113–126. (in Thai)
Phisai Pariyatkit (Kaen Akkhawanno), P., & Benjawan, S. (2021). Volunteerism with positive power: Moral community, process of driving with the power of worship, a model for building strength, stability, prosperity and sustainability within under the crisis situation of the spread of coronavirus disease 2019. Dhamma Studies Research Journal, 4(2), 115–125. (in Thai)
Natthanachai, C., Phonsawan, J., Saengrung, K., & Suwajo, C. (2020). A study of driving moral community with the power of worship of Wat Champa, Kanthararom District, Sisaket Province. MCU Ubonparitharat Journal, 5(1), 183–193. (in Thai)
