การพัฒนาบางด้วนโมเดลในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลบางด้วน อำเภอเมืองสมุทรปราการ จังหวัดสมุทรปราการ

บทคัดย่อ

การศึกษาเรื่อง “การพัฒนาบางด้วนโมเดลในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 ตำบลบางด้วน อำเภอเมืองสมุทรปราการ  จังหวัดสมุทรปราการ” มีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบบางด้วนโมเดลในการดูแลพฤติกรรมสุขภาพของผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 2) เพื่อศึกษาผลของรูปแบบบางด้วนโมเดลในการส่งเสริมพฤติกรรมสุขภาพของการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดของผู้ป่วยโรคเบาหวานชนิดที่ 2 ก่อนและหลังการพัฒนา 3) เพื่อเปรียบเทียบความรู้ ทัศนคติ และการปฏิบัติตนด้านแบบแผนการดำเนินชีวิต ตามหลัก 3อ.2ส. ก่อนและหลังดำเนินการ

การศึกษาในครั้งนี้เป็นการวิจัยกึ่งทดลอง กลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยเบาหวานชนิดที่ 2 จำนวน 66 คน แบ่งเป็น 2 กลุ่มคือ กลุ่มทดลองใช้รูปแบบบางด้วนโมเดลส่งเสริมสุขภาพตามแนวคิดแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพ จำนวน 33 คน และกลุ่มเปรียบเทียบไม่ได้รับโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพ จำนวน 33 คน เครื่องมือที่ใช้ในการทดลอง คือ โปรแกรมบางด้วนโมเดลส่งเสริมสุขภาพ ซึ่งใช้เวลาในการทดลอง
12 สัปดาห์  มีดัชนีความสอดคล้องเท่ากับ 0.93 เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลคือ แบบประเมินความรู้เกี่ยวกับโรคเบาหวาน  การสนับสนุนทางสังคมและพฤติกรรมการควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดโดยใช้หลัก 3อ.2ส.ที่ มีค่าความเที่ยงเท่ากับ  0.86, 0.72 และ 0.70 วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าเฉลี่ย
ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และค่าที (t-test)

ผลการวิจัย พบว่า 1) รูปแบบโปรแกรมบางด้วนโมเดลในการส่งเสริมสุขภาพที่พัฒนาขึ้นตามแนวคิดแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพ ประกอบด้วยการให้ความรู้ การสนับสนุนทางสังคม และการปฏิบัติ 3อ.2ส. มีกระบวนการจัดการเรียนรู้ 8 กิจกรรม และการประเมินผล 2) และ 3) ผลของการใช้โปรแกรม
บางด้วนโมเดลในการส่งเสริมสุขภาพตามแนวคิดแบบแผนความเชื่อทางสุขภาพ พบว่า ค่าเฉลี่ยของระดับน้ำตาลในเลือด Fasting Blood Sugar และค่าระดับน้ำตาลสะสม HbA1c ของกลุ่มทดลองหลังการทดลองต่ำกว่าก่อนการทดลองอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และต่ำกว่ากลุ่มเปรียบเทียบที่ไม่ได้รับโปรแกรมส่งเสริมสุขภาพ อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05