การบริหารงานวิชาการเพื่อพัฒนาผู้เรียนสู่การเป็นนวัตกรในยุคดิจิทัล
Main Article Content
บทคัดย่อ
บทความนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อนำเสนอแนวทางการบริหารงานวิชาการเพื่อพัฒนาผู้เรียนสู่การเป็น นวัตกรในยุคดิจิทัล โดยการวิเคราะห์และสังเคราะห์แนวคิด ทฤษฎี และงานวิจัยจากนักวิชาการทั้งในประเทศและต่างประเทศ ผลการศึกษาพบว่า แนวทางการบริหารงานวิชาการประกอบด้วย 7 องค์ประกอบสำคัญ ได้แก่ 1) การพัฒนาหลักสูตรและการจัดการเรียนรู้ 2) การพัฒนาสมรรถนะและทักษะของผู้เรียน 3) การใช้เทคโนโลยีและพัฒนาสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ 4) การวัดและประเมินผล 5) การพัฒนาครูและการนิเทศติดตาม 6) ความร่วมมือและการวิจัยพัฒนา และ 7) การบริหารจัดการองค์กร สำหรับคุณลักษณะของนวัตกรที่สำคัญประกอบด้วย 4 ด้าน ได้แก่ ด้านความคิด ด้านคุณลักษณะส่วนบุคคล ด้านทักษะการปฏิบัติ และด้านการมีวิสัยทัศน์ โดยแนวทางที่นำเสนอในบทความนี้ เป็นแนวทางให้ผู้บริหารสถานศึกษานำไปบริหารงานวิชาการอย่างมีประสิทธิภาพ ในการวางแผนกลยุทธ์ การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนรู้ และบริหารจัดการเชิงระบบได้อย่างเป็นรูปธรรมให้สอดคล้องกับบริบทของสถานศึกษาได้อย่างเหมาะสม เพื่อพัฒนาผู้เรียนให้มีศักยภาพในการเป็นนวัตกร มีความสามารถในการสร้างสรรค์นวัตกรรม พัฒนาสถานศึกษาให้เป็นองค์กรแห่งนวัตกรรม ขับเคลื่อนการศึกษาให้สอดรับกับการเปลี่ยนแปลงในยุคดิจิทัล มีความพร้อมรับมือกับความท้าทายและการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วในศตวรรษที่ 21
Article Details
เอกสารอ้างอิง
กระทรวงศึกษาธิการ. (2550). พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2545. โรงพิมพ์องค์การรับส่งสินค้าและพัสดุภัณฑ์.
กระทรวงศึกษาธิการ. (2565). นโยบายและจุดเน้นของกระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2566. กระทรวงศึกษาธิการ.
ขนิษฐา ม่วงศรีจันทร์. (2564). รูปแบบการบริหารเพื่อพัฒนาคุณลักษณะความเป็นนวัตกรของนักเรียนในโรงเรียนขยายโอกาสทางการศึกษา. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหารการศึกษา. มหาวิทยาลัยนเรศวร.
จิติมา วรรณศรี. (2563). องค์ประกอบของนวัตกรที่ส่งผลต่อการจัดการเรียนรู้เชิงนวัตกรรมในสถานศึกษา. วารสารวิจัยและพัฒนา มหาวิทยาลัยราชภัฏนครปฐม, 8(1), 45-58.
ณัฐนันท์ ลังการัตน์. (2567). การพัฒนารูปแบบการบริหารงานวิชาการบนแพลตฟอร์มดิจิทัลเพื่อเสริมสร้างคุณภาพชีวิตและความสามารถของนักเรียนด้อยโอกาสในโรงเรียนเทศบาลวัดศรีดอนชัย จังหวัดเชียงใหม่. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยนเรศวร.
ณิชากร ศรีเพชรดี. (2562). ทักษะและคุณลักษณะของนวัตกรในศตวรรษที่ 21 รายงานการวิจัย. มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีพระจอมเกล้าธนบุรี.
ธัญญาภรณ์ นาจำปา. (2565). การพัฒนารูปแบบการบริหารสถานศึกษาในยุคดิจิทัลสำหรับโรงเรียนมัธยมศึกษาในเขตภาคกลาง สังกัดสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
นิติ นาชิต. (2564). รูปแบบการบริหารจัดการเพื่อพัฒนาผู้เรียนสู่การเป็นนวัตกรด้วยกระบวนการคิดเชิงออกแบบ. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
นิโรจน์ ทองรักษ์จันทร์, นิรันดร์ จุลสัป, และจรัส อติวิทัยพร. (2566). ปัจจัยและตัวบ่งชี้ภาวะผู้นำเชิงนวัตกรรมของผู้บริหารโรงเรียนเอกชนในยุคดิจิทัลในพื้นที่ชายฝั่งทะเลภาคใต้ของประเทศไทย. วารสารบริหารการศึกษา, 19 (2), 45-59.
ปรียาพร วงศ์อนุตรโรจน์. (2553). การบริหารสถานศึกษาแบบบูรณาการ. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
พัชรพร อยู่ยืน. (2561). พฤติกรรมและคุณลักษณะของนวัตกรในองค์กรนวัตกรรม. วารสารบริหารการศึกษา, 14(2), 33-45.
เพชรสุภัค กิจสกุล, สมชาย สารสุขและนฤมล ศรีกาญจนา. (2567). การพัฒนานวัตกรรมการบริหารการศึกษาในยุคดิจิทัล. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น, 18 (1), 88-102.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์ และนักรบ หมี้แสน. (2560). ความเป็นผู้นำทางการศึกษา. วิทยาลัยครุศาสตร์ มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์.
ไพฑูรย์ สินลารัตน์. (2561). การศึกษา 4.0 เป็นยิ่งกว่าการศึกษา. สำนักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย
รุ่ง แก้วแดง. (2564). การบริหารงานวิชาการในศตวรรษที่ 21. สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง.
ศศิธร คำปาน. (2565). รูปแบบการบริหารเพื่อส่งเสริมการจัดการเรียนรู้ในยุคดิจิทัลของครูโรงเรียนมัธยมศึกษาสังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาพิษณุโลก อุตรดิตถ์. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต มหาวิทยาลัยนเรศวร.
สันติ บุญภิรมย์. (2552). การบริหารงานวิชาการในสถานศึกษา. บุ๊คพอยท์.
สายสิริ สายยศ. (2564). รูปแบบการบริหารจัดการเพื่อพัฒนาผู้เรียนสู่การเป็นนวัตกรด้วยกระบวนการคิดเชิงออกแบบ. วิทยานิพนธ์ปริญญามหาบัณฑิต. วิทยาลัยอาชีวศึกษาสุรินทร์.
สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา. (2566). แผนพัฒนาการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2566-2570. สำนักงานเลขาธิการสภาการศึกษา.
สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ. (2553). ความหมายของนวัตกรรมและนวัตกร. สำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ.
สุกัญญา แช่มช้อย. (2563). สมรรถนะของนวัตกรในยุคดิจิทัล. วารสารการวิจัยทางการศึกษา, 10(2), 25-40.
สุภัทรา พงษ์ศรี. (2563). การบริหารองค์กรทางการศึกษาในยุคดิจิทัล. วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต. มหาวิทยาลัยมหาสารคาม.
British Council. (2021). Transforming education: Digital learning and new technologies. British Council.
Couros, G. (2014). The innovator's mindset: Empower learning, unleash talent, and lead a culture of creativity. Dave Burgess Consulting.
Dyer, J., Gregersen, H., & Christensen, C. M. (2011). The innovator's DNA: Mastering the five skills of disruptive innovators. Harvard Business Review Press.
Gordon, D. (2018). Design thinking for school leaders: Five roles and mindsets that ignite positive change. ASCD.
Hero, L., Lindfors, E., & Tynjälä, P. (2017). Competence-based education and the innovator's competencies: A framework for schools. Journal of Education and Learning, 6(3), 78-89.
Horth, D. (2014). Innovation leadership: How to use innovation to lead effectively, work collaboratively, and drive results. Center for Creative Leadership.
Newquist, C. (2015). 7 traits of successful innovators. OECD. (2011). Skills for innovation and research. OECD Publishing.
OECD. (2023). Future of education and skills 2030. OECD Publishing.
Porcini, M. (2015). 8 qualities of the innovator and entrepreneur.
UNESCO. (2023). Digital competencies for teachers: Framework and implementation recommendations. UNESCO Publishing.
Wagner, T. (2012). Creating innovators: The making of young people who will change the world. Scribner.