พัฒนาการแนวคิดการบริหารทรัพยากรมนุษย์

บทคัดย่อ

          บทความมีวัตถุประสงค์เพื่อต้องการให้ทราบถึงพัฒนาการแนวคิดการบริหารทรัพยากรมนุษย์และความแตกต่างของรูปแบบการบริหารทรัพยากรมนุษย์ ตั้งแต่อดีต ปัจจุบัน และแนวโน้มในอนาคต ที่พัฒนามาอย่างต่อเนื่องเพื่อให้สอดคล้องกับบริบทของ เศรษฐกิจ สังคม การเมือง วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี โดยมีแนวคิดและความเชื่อที่มีต่อการบริหารมนุษย์ ประกอบด้วย 1) แนวคิดการบริหารทรัพยากรมนุษย์แบบธรรมเนียมนิยม มุ่งเน้นการควบคุมบังคับบัญชาที่เข้มงวดเพื่อให้มาซึ่งประสิทธิภาพในการทำงาน 2) แนวคิดการบริหารทรัพยากรมนุษย์แบบมนุษย์สัมพันธ์ มุ่งเน้น การตอบสนองความต้องการทางสังคมและจิตวิทยาของบุคลากรเพื่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมการทำงานให้มีผลผลิตที่เพิ่มสูงขึ้น 3) แนวคิดการบริหารทรัพยากรมนุษย์ที่มุ่งเน้นทรัพยากรมนุษย์ ถือว่าทรัพยากรมนุษย์เป็นสิ่งมีคุณค่าที่สำคัญเปรียบเหมือน “ทรัพยากร” ที่ต้องอนุรักษ์ รักษา และห่วงแหนไว้เป็นอย่างดีในองค์การเพื่อร่วมกันทำงานให้บรรลุผลสำเร็จตามเป้าประสงค์ขององค์การ และ 4) แนวคิดการบริหารทรัพยากรมนุษย์ที่มุ่งเน้นทุนมนุษย์ ถือว่ามนุษย์เป็นสินทรัพย์สำคัญที่สุดต่อ การผลิตสินค้าและบริการในองค์การ อีกทั้งมนุษย์ยังสามารถพัฒนาศักยภาพได้อย่างไม่มีที่สิ้นสุดพร้อมที่จะเพิ่มคุณค่าได้ตลอดเวลา โดยแบ่งรูปแบบการบริหารทรัพยากรมนุษย์ได้ดังนี้ 1) รูปแบบการบริหารงานบุคคล 2) รูปแบบการจัดการงานบุคคล 3) รูปแบบการบริหารทรัพยากรมนุษย์ และ 4) รูปแบบการบริหารทุนมนุษย์ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญที่ผู้มีบทบาทเกี่ยวข้องกับการบริหารทรัพยากรมนุษย์จำเป็นที่จะต้องรู้และเข้าใจจุดยืนทางความคิดของการบริหารทรัพยากรมนุษย์ในแต่ช่วงเวลาที่มีความแตกต่างกันเพื่อสามารถวิเคราะห์ สังเคราะห์ และนำไปประยุกต์ใช้ในทางปฏิบัติได้อย่างเหมาะสมและสอดคล้องกับเป้าประสงค์ขององค์การ