การพัฒนาระบบและกลไกการขับเคลื่อนการจัดการมาตรฐานคุณภาพทุเรียนหลง–หลินลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ : กรณีศึกษาตำบลบ้านด่านนาขาม

บทคัดย่อ

          การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) ศึกษาห่วงโซ่อุปทานของการจัดการมาตรฐานทุเรียนหลง–หลินลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์  2) การสร้างแนวทางการบริหารจัดการมาตรฐานทุเรียนหลง – หลินลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ และ 3) การขับเคลื่อนระบบการจัดการมาตรฐานทุเรียนหลง–หลินลับแล ไปใช้ประโยชน์กับกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในธุรกิจเกษตรทุเรียนหลง-หลินลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์โดยมีประชากร คือ สมาชิกชมรมคนรักทุเรียน และ ผู้ลงทะเบียนขายสินค้าตลาดริมทางถนนสาย 11 จำนวน 60 คน เครื่องมือในการเก็บข้อมูลเป็นแบบสัมภาษณ์ การเก็บรวบรวมข้อมูลใช้วิธีการศึกษาเอกสารและงานวิจัยที่เกี่ยวข้อง การสัมภาษณ์เชิงลึก การวิจัยแบบมีส่วนร่วม การสนทนากลุ่มและการวิเคราะห์ข้อมูลเป็นการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา

          ผลการวิจัยพบว่า ห่วงโซ่อุปทานของการจัดการมาตรฐานทุเรียนหลง–หลินลับแล บ้านด่านนาขาม ประกอบด้วย การดำเนินงานของเกษตรกรใน 2 รูปแบบ คือ เกษตรกรรายเดี่ยวและรายกลุ่ม มีกระบวนการในการจัดการมาตรฐานทุเรียน โดยเน้นการผลิตทุเรียนที่มีคุณภาพ เพื่อนำเสนอทุเรียนคุณภาพจนถึงลูกค้าคนสุดท้าย โดยการสร้างแนวทางการบริหารจัดการมาตรฐานคุณภาพทุเรียนหลง–หลินลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์ มีการออกแบบกระบวนการของระบบการจัดการมาตรฐานคุณภาพทุเรียนหลงลับแล ได้แก่ 1) การวางแผนการดำเนินงาน และการสร้างระบบเพื่อให้แผนที่วางไว้บรรลุวัตถุประสงค์ 2) กระบวนการทำงาน คือ การร่วมกับภาคีที่เกี่ยวข้องในการกำหนดแนวทางการควบคุมคุณภาพทุเรียน การประเมินผลและการติดตามผลการปฏิบัติงาน 3) ได้ระบบและกลไกการควบคุมมาตรฐานคุณภาพทุเรียนหลงลับแล 4) นำต้นแบบการมีส่วนร่วมในการควบคุมมาตรฐานคุณภาพทุเรียนไปดำเนินการ 5) ผลกระทบที่เกิดขึ้น สามารถช่วยลดจำนวนข้อร้องเรียนจากลูกค้าอีกทั้ง รายได้เกษตรกร และผู้ขายทุเรียนเพิ่มขึ้น ทั้งนี้ การขับเคลื่อนระบบการจัดการมาตรฐานทุเรียนหลง–หลินลับแล สามารถนำไปใช้ประโยชน์กับกลุ่มผู้มีส่วนได้เสียในธุรกิจเกษตรทุเรียนหลง-หลิน ลับแล จังหวัดอุตรดิตถ์