กิจกรรมพื้นบ้านแบบมีส่วนร่วมของชุมชนบ้านใหม่เหล่ายาว ตำบลวิเชตนคร อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง เพื่ออนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมผ่านวิถีการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์

บทคัดย่อ

          งานวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ 1) วิเคราะห์ภูมิปัญญาพื้นบ้านแบบมีส่วนร่วมของชุมชนบ้านใหม่เหล่ายาว ตำบลวิเชตนคร อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง 2) จำแนกภูมิปัญญาพื้นบ้านผ่านกิจกรรมแบบมีส่วนร่วมของชุมชนบ้านใหม่เหล่ายาว ตำบลวิเชตนคร อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง และ 3) เชื่อมโยงรูปแบบกิจกรรมพื้นบ้านแบบมีส่วนร่วมของชุมชนบ้านใหม่เหล่ายาว ตำบลวิเชตนคร อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง เพื่ออนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมผ่านวิถีการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยประกอบด้วย ปราชญ์ชาวบ้าน ผู้สูงอายุ และคนในชุมชน จำนวน 35 คน ใช้วิธีการสุ่มแบบเจาะจง ข้อมูลที่นำมาศึกษาครั้งนี้ได้จากการสังเกต การสัมภาษณ์เชิงลึก และการสนทนากลุ่ม โดยใช้กระบวนการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม (PAR)

          ผลการวิจัย พบว่า ภูมิปัญญาพื้นบ้านของชุมชนบ้านใหม่เหล่ายาว ตำบลวิเชตนคร อำเภอแจ้ห่ม จังหวัดลำปาง เป็นสิ่งที่ชาวบ้านในชุมชนได้คิดแล้วนำมาใช้ในการดำรงชีวิตประจำวัน การแก้ไขปัญหารวมถึงการสร้างขวัญและกำลังใจในการดำเนินชีวิต จนสะสมเป็นองค์ความรู้ทั้งหมดของชาวบ้านในชุมชน จำแนกเป็นภูมิปัญญาด้านศิลปะ ภูมิปัญญางานหัตถกรรม ภูมิปัญญาด้านสมุนไพรภูมิปัญญาการแพทย์พื้นบ้าน ภูมิปัญญาด้านอาหาร ภูมิปัญญาด้านนาฏศิลป์ ดนตรี การแสดงพื้นบ้าน และภูมิปัญญาด้านพิธีกรรม และรูปแบบกิจกรรมพื้นบ้านแบบมีส่วนร่วมของชุมชน เพื่ออนุรักษ์และสืบสานวัฒนธรรมผ่านวิถีการท่องเที่ยวเชิงสร้างสรรค์ ประกอบด้วย กิจกรรมท่องเที่ยววัดและโบราณสถานที่สำคัญของชุมชน การเข้าร่วมกิจกรรมตามปฏิทินประเพณี 12 เดือนของชุมชน และกิจกรรมฐานการเรียนรู้จากครูภูมิปัญญา