การบริหารจัดการขยะโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนในเขตพื้นที่เทศบาลตำบลป่าตันนาครัว อำเภอแม่ทะ จังหวัดลำปาง

การบริหารจัดการขยะโดยกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชน

บทคัดย่อ

          การวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) สร้างเครือข่ายความร่วมมือการบริหารจัดการขยะของประชาชน (2) ยกระดับการพัฒนาศักยภาพของชุมชนในการบริหารจัดการขยะแบบมีส่วนร่วม และ (3) ส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการบริหารจัดการขยะแบบครบวงจร เป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยเชิงคุณภาพ จำนวน 191 คน ใช้วิธีการแบบเจาะจงใช้วิธีการสัมภาษณ์การสนทนากลุ่ม และดำเนินโครงการนำร่อง การศึกษาเชิงปริมาณ จำนวน 400 คน การคำนวณจำนวนตัวอย่างใช้สูตรของ ทาโร ยามาเน (Taro Yamane,1973) เครื่องมือที่ใช้คือแบบสอบถาม  การวิเคราะห์ข้อมูลเชิงคุณภาพ ใช้เทคนิคการวิเคราะห์เชิงเนื้อหา วิเคราะห์ข้อมูลเชิงปริมาณใช้สถิติพื้นฐาน ได้แก่ ความถี่ ค่าร้อยละ ผลการศึกษาพบว่า เทศบาลตำบลป่าตันนาครัวมีเครือข่ายความร่วมมือด้านการบริหารจัดการขยะจำนวน 3 ชุมชน ได้แก่ ชุมชนบ้านสบทะ หมู่ที่ 7 ชุมชนบ้านดอกสะบันงา หมู่ที่ 8 และ ชุมชนบ้านนาคตพัฒนา หมู่ที่ 9 นวัตกรรมที่ใช้ในการบริหารจัดการขยะแบบมีส่วนร่วม มี 3 รูปแบบ คือ (1) การเลี้ยงไส้เดือนดินเพื่อกำจัดขยะอินทรีย์ (2) การสร้างเผาถ่าน 200 ลิตร และ (3) การผลิตถ่านอัดแท่ง และเกิดนวัตกรรมทางสังคมคือการมีส่วนร่วมของพื้นที่ที่มาจาก 3 ภาคส่วน คือ ท้องถิ่น ท้องที่ และภาคประชาชน โดยมีกลไกขับเคลื่อน คือ ข้อมูลการวิเคราะห์องค์ประกอบขยะ และการทดลองเชิงปฏิบัติการจัดการขยะแบบมีส่วนร่วมจากชุมชนต้นแบบจำนวน 3 ชุมชน