ความเชื่อเรื่องวิญญาณนิยมในสังคมไทย

Main Article Content

พระครูปลัดทนง ชยาภรโณ (วงค์สายะ)
พระครูสิริสุตตานุยุต,รศ.ดร.
ไพรินทร์ ณ วันนา่

บทคัดย่อ

ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ความเชื่อเรื่องผีสางนั้นเป็นความเชื่อที่อยู่คู่กันมาตลอดถึงแม้ว่าคนในอุษาคเนย์จะรับเอาพระพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์เข้ามาแล้วนั้นแต่ก็ยังไม่ได้ละทิ้งความเชื่อเดิมไปทั้งหมด ทำให้เกิดการพัฒนาความเชื่อทางวิญญาณนิยม ที่มีการผสมผสานกันระหว่าง ผี พราหมณ์ และ พุทธเข้าด้วยกันอย่างดีจนหลอมรวมเป็นส่วนหนึ่งของวิถีชีวิตความเป็นอยู่ของคนในสังคมไทยที่ไม่สามารถแยกออกจากกันได้ กลุ่มคนรุ่นใหม่บางส่วนมองว่าเป็นเรื่องที่งมงาย แต่ในขณะเดียวกลุ่มคนรุ่นใหม่บางส่วนนั้นเองก็มีการใช้คำใหม่ที่เรียกว่า มูเตลู หรือ การไปมู คือการไปเข้าร่วมพิธีกรรมที่เกี่ยวของทางศาสนา เช่นการไหว้ของพรจากสิ่งศักดิ์สิทธิ เช่น ขอพรกับพระพิฆเนศ ขอพรความรักจากพระพรหม มูเตลูนั้นมีความหมายครอบคลุมถึงเรื่องของการดูดวงโดยการจับไพ่ทาโรต์ หรือการตั้งหน้าจอโทรศัพท์ด้วยรูปไพ่ทาโรต์ ผู้เขียนตั้งข้อสังเกตต่อคำว่ามูเตลูว่าอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงในเรื่องของสัญญะทางภาษาที่ต้องการแสดงความเหนือกว่าทางคำเรียกให้ดูดีกว่าการเรียกแบบเดิม หรือสิ่งนี้อาจจะเป็นเพียงการใช้แนวคิดของ ความสูงส่งทางจริยธรรม (Moral High Ground) คือแนวคิดที่แสดงให้เห็นถึงว่าแนวคิดของตนเองที่อยู่สูงกว่าชุดความเชื่ออื่น โดยการเปรียบเทียบชุดความคิดของตัวเองว่าดีกว่าเมื่อเทียบกับชุดความเชื่ออื่นและอาจจะดูกถูกความเชื่ออื่นว่ามีความงมงาย

Article Details

รูปแบบการอ้างอิง
ชยาภรโณ (วงค์สายะ) พ., สุตตานุยุต,รศ.ดร. พ., & ณ วันนา ไ. (2023). ความเชื่อเรื่องวิญญาณนิยมในสังคมไทย. วารสาร มจร.หริภุญชัยปริทรรศน์, 7(2), 227–237. สืบค้น จาก https://so04.tci-thaijo.org/index.php/JMHR/article/view/A-17
ประเภทบทความ
บทความวิชาการ

เอกสารอ้างอิง

พระธรรมปิฎก (ป.อ. ปยุตฺโต). (2543). พจนานุกรมพุทธศาสน์ ฉบับประมวลศัพท์. พิมพ์ครั้งที่ 9. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระพีร์ญาภพพ์ ธารพนาลี. (2563). ศึกษาวิเคราะห์วิมานในวิมานวัตถุ. วารสารมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร. 17 (1), 65-72.

พระมหาชาญชัย ชุตินฺธโร. (2558). วิเคราะห์หลักพุทธธรรมในวิมานวัตถุที่มีอิทิพลต่อความเชื่อของพุทธศาสนิกชน ตำบลสวนเขื่อน อำเภอเมือง จังหวัดแพร่. วิทยานิพนธ์พุทธศาสตรมหาบัณฑิต (สาขาวิชาพระพุทธศาสนา). บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

พระมหาธรรมราชาที่ 1พญาลิไทย. (2536). ไตรภูมิกถา. พิมพ์ครั้งที่ 3. กรุงเทพมหานคร : กรมศิลปากร.

พระกฤษณุ ปญฺญาวชิโร กาแก้วมิตรมาร ภัรฑิลา น้อยเจริญ และคิด วรุณดี, (2560). ภูมิวิลาสินี : เครื่องเตือนใจให้สังคมอยุ่ในพุทธโอวาท. วารสารปัญญาปณิธาน. 2 (1), 19-37

มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2535). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.

มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2534). พระไตรปิฎกพร้อมอรรถกถา แปล ชุด 91 เล่ม. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหามกุฏราชวิทยาลัย.

มานพ รักการเรียน และพระภาวนาพิศาลเมธี วิ. (2560). การรอดพ้นอบายภูมิตามหลักพระพุทธศาสนา. วารสาร มจร บาฬีศึกษาพุทธโฆสปริทรรศน์. 3 (1), :29-48

ราชบัณฑิตยสถาน. (2542). พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2542. กรุงเทพมหานคร : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์.

วรรณสิทธิ ไวทยะเสวี. (2547). คู่มือการศึกษา พระอภิธรรมมัตถสังคหะ ปริจเฉทที่ 7 สมุจจยสังคหวิภาค. พิมพ์ครั้งที่ 6. กรุงเทพมหานคร: หจก. ทิพยวิสุทธิ์.

สิรีรัศมิ์ สิงห์สนธิ และพระมหายุทธนา นรเชฏโฐ. (2562). วิเคราะห์กุศลกรรมในคัมภีร์วิมานวัตถุ. วารสารพุทธมัคค์ ศูนย์วิจัยธรรมศึกษา สำนักเรียนวัดอาวะวิกสิตาราม. 6 (2), 101-111