รูปแบบประเพณีการบวชนาคชุมชนหนองอ้อ อำเภอมะขาม จังหวัดจันทบุรี

บทคัดย่อ

บทความนี้ ทำการศึกษารูปแบบประเพณีการบวชนาค ของชุมชนหนองอ้อ อำเภอมะขาม จังหวัดจันทบุรี โดยใช้วิธีการวิจัยเชิงคุณภาพ ใช้เครื่องมือคือ 1.การสัมภาษณ์  2.จัดสัมมนากลุ่มกับเครือข่ายงดเหล้า สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ จังหวัดจันทบุรี  และสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดจันทบุรี โดยมีวัตถุประสงค์ คือ 1. เพื่อศึกษาอัตลักษณ์และประเพณีการบวชนาคของชุมชน 2. เพื่อเสนอรูปแบบประเพณีการบวชนาคในชุมชนสมัยใหม่ ผลของการศึกษาพบว่าอัตลักษณ์และประเพณีการบวชนาคของคนในอดีตนอกจากได้บุญกุศลที่ลูกหลานได้เข้าสู่ร่ม กาสาวพัสตร์แล้วยังได้ความสุขสนุกสนาน บันเทิงเริงใจมีดนตรีบรรเลงขับกล่อม ในงานมีงานเลี้ยงในช่วงเย็นมีการสังสรรค์โต๊ะจีนอาหาร กับแกล้มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์กันเต็มที่  และเมื่อมีการดื่มการกินปัญหาที่พบคือมีค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นนาคที่บวชบางคนก็เมาจนเช้าแทบบวชไม่ได้  หรือบางงานก็มีการทะเลาะกันตีกันนำมาซึ่งความเสียหายในงานบุญ ส่วนรูปแบบประเพณีงานบวชนาคแบบใหม่นั้น  มีการรณรงค์ทั้งภาครัฐ เอกชน  สถาบันการศึกษา การปกครองส่วนท้องถิ่นรวมทั้งชุมชนเอง  ให้ความรู้แก่คนในชุมชนได้ตระหนักถึงโทษและพิษภัยของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์  เมื่อมีการรณรงค์อย่างต่อเนื่องจากงานบุญที่เคยมีการดื่มการกินก็ลดลงและสุดท้ายก็ไม่มีการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ตลอดทั้งปีจนเป็นชุมชนต้นแบบของจังหวัดจันทบุรีได้รับรางวัลชุมชนคุณธรรม  หมู่บ้านศีลห้า  และหมู่บ้านแผ่นดินธรรมแผ่นดินทองนอกจากนี้ยังมีการทำเครื่องดื่มที่มาทดแทนเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ด้วยคือ กาแฟหมา ชาเขียว น้ำโอเลี้ยง ที่ทำในชุมชนเพื่อให้คนมางานได้ดื่มทดแทนเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เป็นการสร้างรายได้ให้ชุมชนอีกด้วยรูปแบบประเพณีการบวชนาคในชุมชนสมัยนี้ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานสำงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า(สคล) และสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส) ส่งเสริมให้เกิดกิจกรรมในชุมชนและนำรูปแบบประเพณีการบวชนาคในชุมชนสมัยใหม่นี้เป็น แบบแผนให้กับชุมชนอื่นๆ อีกต่อไป