รูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพาราตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในภาคตะวันออกเฉียงเหนือตอนบน
คำสำคัญ:
รูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกร, เกษตรกรผู้ปลูกยางพารา, หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงบทคัดย่อ
บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการจัดการหนี้ของเกษตรกร ผู้ปลูกยางพารา 2) กำหนดรูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา 3) ทดลองรูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา ดำเนินการวิจัย 3 ระยะ ระยะที่ 1 ศึกษาสภาพปัญหาการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา ประกอบด้วย ตอนที่ 1 กลุ่มเป้าหมาย หัวหน้าครัวเรือนเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา 25 ครัวเรือน เครื่องมือวิจัย แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง ตอนที่ 2 กลุ่มตัวอย่าง ครัวเรือนที่ปลูกยางพารา 364 ครัวเรือน เครื่องมือวิจัย แบบสอบถาม สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานระยะที่ 2 กลุ่มเป้าหมาย ผู้ทรงคุณวุฒิ 30 คน เครื่องมือวิจัย แบบการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระยะที่ 3 กลุ่มเป้าหมาย เกษตรกรที่เป็นหนี้จากการปลูกยางพารา 30 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ 1) โครงการทดลอง 2) กิจกรรมการทดลองและ 3) แบบประเมินผลการทดลอง สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างด้วยค่าที่ไม่อิสระ ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัญหาหนี้ครัวเรือนของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา แบ่งเป็น 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการจัดการหนี้ของเกษตรกรโดยสถาบันการเงิน 2) ด้านการจัดการหนี้ของเกษตรกรโดยเกษตรกรเอง ได้แก่ 1) เกษตรกรหาวิธีการที่จะปลดหนี้ของตัวเอง 3) ด้านการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของเกษตรกร 4) ด้านสภาพการเกิดหนี้ของเกษตรกร 5) ด้านการจัดการหนี้ของเกษตรกรโดยภาครัฐ มีองค์ประกอบและโครงสร้างของรูปแบบ 5 ด้าน 44 กิจกรรม เมื่อทดลองรูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพาราด้านการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงจัดทำเป็นโครงการทดลองการลดต้นทุนการผลิตด้วยการใช้ปุ๋ยแบบสั่งตัดของเกษตรกรปลูกยางพารา เพื่อการลดรายจ่ายและเพิ่มรายได้ของเกษตรกร จังหวัดบึงกาฬ บทความฉบับนี้มีวัตถุประสงค์ 1) ศึกษาสภาพปัญหาการจัดการหนี้ของเกษตรกร ผู้ปลูกยางพารา 2) กำหนดรูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา 3) ทดลองรูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา ดำเนินการวิจัย 3 ระยะ ระยะที่ 1 ศึกษาสภาพปัญหาการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา ประกอบด้วย ตอนที่ 1 กลุ่มเป้าหมาย หัวหน้าครัวเรือนเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา 25 ครัวเรือน เครื่องมือวิจัย แบบสัมภาษณ์แบบกึ่งโครงสร้าง ตอนที่ 2 กลุ่มตัวอย่าง ครัวเรือนที่ปลูกยางพารา 364 ครัวเรือน เครื่องมือวิจัย แบบสอบถาม สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานระยะที่ 2 กลุ่มเป้าหมาย ผู้ทรงคุณวุฒิ 30 คน เครื่องมือวิจัย แบบการประเมินความเหมาะสมและความเป็นไปได้ สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ระยะที่ 3 กลุ่มเป้าหมาย เกษตรกรที่เป็นหนี้จากการปลูกยางพารา 30 คน เครื่องมือวิจัย ได้แก่ 1) โครงการทดลอง 2) กิจกรรมการทดลองและ 3) แบบประเมินผลการทดลอง สถิติที่ใช้วิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และเปรียบเทียบความแตกต่างด้วยค่าที่ไม่อิสระ ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัญหาหนี้ครัวเรือนของเกษตรกรผู้ปลูกยางพารา แบ่งเป็น 5 ด้าน ได้แก่ 1) ด้านการจัดการหนี้ของเกษตรกรโดยสถาบันการเงิน 2) ด้านการจัดการหนี้ของเกษตรกรโดยเกษตรกรเอง ได้แก่ 1) เกษตรกรหาวิธีการที่จะปลดหนี้ของตัวเอง 3) ด้านการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงของเกษตรกร 4) ด้านสภาพการเกิดหนี้ของเกษตรกร 5) ด้านการจัดการหนี้ของเกษตรกรโดยภาครัฐ มีองค์ประกอบและโครงสร้างของรูปแบบ 5 ด้าน 44 กิจกรรม เมื่อทดลองรูปแบบการจัดการหนี้ของเกษตรกรผู้ปลูกยางพาราด้านการประยุกต์ใช้หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงจัดทำเป็นโครงการทดลองการลดต้นทุนการผลิตด้วยการใช้ปุ๋ยแบบสั่งตัดของเกษตรกรปลูกยางพารา เพื่อการลดรายจ่ายและเพิ่มรายได้ของเกษตรกร จังหวัดบึงกาฬ
เอกสารอ้างอิง
การยางแห่งประเทศไทย. (2559). ทะเบียนเกษตรกรชาวสวนยางและสถาบันเกษตรกร ปี 2559. เรียกใช้เมื่อ 15 มีนาคม 2562 จาก raot.co.th/ewt_news.php?nid=3650
เกริกไกร แก้วล้วน และ กิติรัตน์ สีหบัณฑ์. (2550). เศรษฐกิจพอเพียงตามแนวพระราชดำริ : กรณีศึกษาการพัฒนาองค์ความรู้โดยเกษตรกรจังหวัดอำนาจเจริญ. อุบลราชธานี: มหาวิทยาลัยราชภัฏอุบลราชธานี.
จินดามาศ โกศลชื่นวิจิตร. (2551). การพัฒนารูปแบบการจัดการเรียนการสอนโดยบูรณาการหลักพุทธธรรมเพื่อปลูกฝังพฤติกรรมการดูแลอย่างเอื้ออาทรของนักศึกษาพยาบาล. ใน วิทยานิพนธ์การศึกษาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการวิจัยและพัฒนาหลักสูตร. มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ.
ชวัลรัตน์ ทองช่วย. (2552). ยุทธวิธีการทำสวนยางพาราอย่างมืออาชีพ. วิชชา วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยราชภัฏนครศรีธรรมราช, 28(1), 17-26.
ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์เพื่อการเกษตร. (2560). รายงานกิจการประจำปี 2559. กรุงเทพมหานคร: ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์เพื่อการเกษตร.
ธนาคารแห่งประเทศไทย. (2557). รายงานสถานการณ์สินค้าเกษตร ปี 2557และแนวโน้มปี 2558. กรุงเทพมหานคร: ส่วนเศรษฐกิจภาค สาขาภาคตะวันออกเฉียงเหนือ.
ธันวา จิตต์สงวน. (2551). โครงการศึกษาแนวทางการขับเคลื่อนเศรษฐกิจพอเพียงบทเรียนจาก 40 หมู่บ้าน. กรุงเทพมหานคร: คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์.
ธานินทร์ ศิลป์จารุ. (2548). การวิจัยและวิเคราะห์ข้อมูลทางสถิติด้วย SPSS. (พิมพ์ครั้งที่ 3). กรุงเทพมหานคร: วี. อินเตอร์พริ้นท์.
พัชชยา ทรงเสี่ยงไชย และคณะ. (2554). แนวทางการแก้ไขปัญหาหนี้สินชาวนา ตำบลขามทะเลสอ อำเภอขามทะเลสอ จังหวัดนครราชสีมา. นครราชสีมา: มหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา.
พัชรี หล้าแหล่ง. (2555). การวิเคราะห์โครงสร้างรายได้ ภาระหนี้สิน สภาพเศรษฐกิจ และสังคมของเกษตรกรชาวสวนปาล์มน้ำมันในพื้นที่ภาคใต้. เชียงใหม่: มหาวิทยาลัยแม่โจ้.
สถาบันวิจัยยาง. (2553). ข้อมูลวิชาการยางพารา. กรุงเทพมหานคร: ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย จำกัด.




