ความหลากหลายทางเพศกับการบรรลุธรรมในทัศนะ พุทธปรัชญาเถรวาท
คำสำคัญ:
ความหลากหลายทางเพศ, การบรรลุธรรม, พุทธปรัชญาเถรวาทบทคัดย่อ
บทความนี้ผู้วิจัยมีวัตถุประสงค์ 1) เพื่อศึกษากระบวนทัศน์และแนวคิดความหลากหลายทางเพศ 2) เพื่อศึกษาเรื่องเพศสรีระ เพศสภาพ และเพศวิถีกับการบรรลุธรรม ในทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาท 3) เพื่อวิเคราะห์และวิพากษ์กระบวนทัศน์แนวคิดความหลากหลายทางเพศกับการบรรลุธรรมในทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาท เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Qualitative research) เน้นวิจัยเอกสาร (Documentary research) โดยศึกษาค้นคว้าและรวบรวมเอกสารชั้นปฐมภูมิ ชั้นทุติยภูมิ ที่เกี่ยวข้องกับความหลากหลายทางเพศและการบรรลุธรรม ได้วิเคราะห์และวิพากษ์ข้อมูลในลักษณะพรรณนาเชิงวิเคราะห์ (Descriptive) ในประเด็นดังกล่าวและนำเสนอ ผลการวิจัยพบว่า 1) เพศสรีระ (Sex) นั้นไม่เป็นอุปสรรคต่อการการบรรลุธรรม เพราะทัศนะพุทธปรัชญาเถรวาทนั้นทั้งเพศชายและเพศหญิงมีความเสมอภาคกันได้โดยผ่านกระบวนการพัฒนา 3 ประการคือ เข้าใจในกฎไตรลักษณ์ แล้วพัฒนากรรมจนเกิดปัญญาบรรลุธรรม 2) เพศสภาพ (Gender) นั้นไม่เป็นอุปสรรคต่อการการบรรลุธรรมในพุทธปรัชญาเถรวาท เพราะทั้งคฤหัสถ์เพศ (อุบาสก อุบาสิกา) และสมณเพศ (ภิกษุ ภิกษุณี) ต่างมีศักยภาพที่จะบรรลุธรรมในขั้นสูงสุดได้เหมือนกัน 3) เพศวิถี (Sexuality) นั้นจึงเป็นเพียงเงื่อนไข ข้อพึงละเว้น ข้อห้าม ข้อพึงระวังสำหรับคฤหัสถ์เพศและสมณเพศผู้ถือศีลพรหมจรรย์ที่จะบรรลุธรรมในขั้นสูงสุด ดังนั้นแนวคิดพุทธปรัชญาเถรวาทนั้นได้ก้าวข้ามกระบวนทัศน์ความหลากหลายทางเพศนับแต่องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงตรัสรู้หลักอริยสัจ 4 การก้าวข้ามความหลากหลายทางเพศนั้นนำไปสู่ความจริงในระดับปรมัตถสัจจะเป็นความจริงที่อยู่เหนือกาลเวลา เหนือกระบวนทัศน์ใด ๆ
เอกสารอ้างอิง
กรมศาสนา. (2525). พระไตรปิฎก (สํ.ม.19/1033/250) . กรุงเทพมหานคร: กรมศาสนา.
นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ. (2560). แนวคิดทฤษฎีเรื่อง ความหลากหลายทางเพศ. เรียกใช้เมื่อ 15 ตุลาคม 2561 จาก https://www.sac.or.th/main/th/article/detail/56
ประเวศ อินทองปาน. (2561). สถานภาพและบทบาทของสตรีเพศตามแนวจริยศาสตร์ทางศาสนา. วารสารธรรมธารา , 4(2), 70-71.
มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. (2539). พระไตรปิฎกภาษาไทย ฉบับมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย.
มหามกุฏราชวิทยาลัย. (2536). พระไตรปิฎกและอรรถกถาแปล 91 เล่ม ฉบับมหามกุฏราชวิทยาลัย. กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหามกุฎราชวิทยาลัย.
สิทธิและเสรีภาพของปวงชนชาวไทย. (2560). ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 134 ตอนที่ 40 ก หน้า 8 (6 เมษายน 2560).
Jon Binnie. (2004). The Globalization of Sexuality. Sage Publications : London.
Mimi Marinucci. (2010). Queer Alternatives in Feminism is Queer. Zed Books : New York.
Scott J. Michaelsen & David E. Johnson. (2008). Anthropology's Wake: Attending . Fordham University Press: New York.
