การพัฒนาศิลปหัตถกรรมจักสานไทยร่วมสมัยของวิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมสู่ความยั่งยืน กรณีศึกษาพหุเทศะพื้นที่

บทคัดย่อ

              บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสภาพปัจจุบันและสภาพปัญหาของการพัฒนาศิลปหัตถกรรมร่วมสมัยในวิสาหกิจชุมชน และศึกษากระบวนการการพัฒนาศิลปหัตถกรรมไทยร่วมสมัยในวิสาหกิจชุมชนที่ทำให้เกิดความยั่งยืน เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพโดยศึกษาวิสาหกิจชุมชนผลิตภัณฑ์เตยปาหนันบ้านดุหุนและวิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมกระจูดวรรณี ใช้การเลือกตัวอย่างแบบเจาะจงแล้วจึงเลือกแบบก้อนหิมะ เก็บข้อมูลด้วยการสัมภาษณ์แบบมีโครงสร้างจากผู้ทรงคุณวุฒิในสาขาที่เกี่ยวข้องและรวมกลุ่มตัวอย่างจำนวน 12 คน             แบบวิเคราะห์เอกสารและแบบสังเกต ผลการวิจัยพบว่า สภาพปัจจุบัน วิสาหกิจชุมชนผลิตหัตถกรรมจักสานจากวัตถุดิบในท้องถิ่นที่มีคุณค่าทางใจและคุณค่าทางปัญญา มีศาสนาเป็นศูนย์กลางการทำกิจกรรม มีการอยู่อาศัยแบบระบบเครือญาติ มีการเปิดรับวัฒนธรรมร่วมสมัยจากภายนอกชุมชน มีผู้นำชุมชนที่มีความเข้มแข็ง ชุมชมรักษาสมดุลให้ระบบนิเวศของแหล่งวัตถุดิบ คงรักษาภูมิปัญญาดั้งเดิม พบสภาพปัญหาคือการจักสานลวดลายแบบดั้งเดิมกำลังสูญหายไป เยาวชนไม่ได้เรียนรู้หัตถกรรมจักสาน สมาชิกในชุมชนไม่นิยมใช้เครื่องจักสาน การเสียสมดุลการผลิตแบบวิสาหกิจชุมชนและมีการใช้สารเคมีในขั้นตอนการผลิต กระบวนการ การพัฒนาศิลปหัตถกรรมจักสานไทยร่วมสมัยของวิสาหกิจชุมชนหัตถกรรมสู่ความยั่งยืน ประกอบด้วย การมีความเข้าใจในการเป็นวิสาหกิจชุมชนหัตถกกรรมจักสาน การต่อยอดศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น การถ่ายทอดภูมิปัญญาหัตถกรรมจักสาน การรู้จักปรับตัวและการได้รับการสนับสนุนจากภาครัฐ จากผลการวิจัยข้างต้นนำมาซึ่งข้อเสนอแนะในการพัฒนาวิสาหกิจชุมชนศิลปหัตถกรรมอื่นที่สามารถนำไปประยุกต์สร้างคุณค่าผลิตภัณฑ์และต่อยอดไปสู่แนวคิดเศรษฐกิจสร้างสรรค์ต่อไป