ต้นทอง (ต้นงิ้ว) ที่สัมพันธ์กับเทคโนโลยีวัฒนธรรมท้องถิ่น ความเชื่อทางศาสนา คุณค่าทางอาหารและยาสมุนไพร

บทคัดย่อ

บทความนี้วิจัยมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทภูมิเทคโนโลยีต้นทอง (ต้นงิ้ว) ที่สัมพันธ์กับเทคโนโลยีวัฒนธรรมท้องถิ่น ความเชื่อทางศาสนา คุณค่าทางอาหารและยาสมุนไพร คุณค่าโภชนาการจากต้นทอง (ต้นงิ้ว) และวิเคราะห์องค์ประกอบภูมิเทคโนโลยีต้นทอง (ต้นงิ้ว)          ในระบบนิเวศตามคติชนวิทยาและโภชนาการในประเทศไทย ใช้วิธีวิจัยเชิงคุณภาพจากการสัมภาษณ์เชิงลึกกับกลุ่มผู้ให้ข้อมูลหลักที่เป็นกลุ่มเกษตรกร พ่อค้าแม่ค้า นักวิชาการป่าไม้ และแม่บ้าน จำนวน 60 คน สกัดประเด็นสำคัญจากการวิจัยเชิงคุณภาพแล้วทำข้อกระทงคำถามเพื่อสร้างเครื่องมือเก็บข้อมูลในขั้นการวิจัยเชิงปริมาณกับกลุ่มตัวอย่างที่เลือกแบบเจาะจงในพื้นที่จำนวน 500 คน วิเคราะห์องค์ประกอบ 5 ขั้นตอน ดังนี้ 1) ตรวจสอบข้อตกลงเบื้องต้นด้วย KMO and Barlett’s Test 2) สกัดองค์ประกอบ พิจารณาค่าไอเกน 3) พิจารณาค่าน้ำหนักองค์ประกอบ 4) หมุนแกนองค์ประกอบแบบออโธกอนอลด้วย วิธีวาริแมกซ์ 5) ตั้งชื่อองค์ประกอบ ผลการวิจัย พบว่า เป็นไม้เนื้ออ่อนยืนต้นขนาดใหญ่รอบลำต้นเต็มไปด้วยหนาม ทิ้งใบหมดก่อนออกดอกสีแดงเต็มต้นในฤดูหนาว นำเกสรของดอกมาตากแห้งใช้ปรุงอาหาร เนื้อไม้ น้ำมัน ฝักใช้ทำประโยชน์ได้ทุกส่วน ยาสมุนไพรนำมาใช้ตามภูมิปัญญาที่ถ่ายทอดกันมาจากบรรพบุรุษในท้องถิ่น ทางความเชื่อที่เป็นคติชนวิทยาท้องถิ่นถือว่าเป็นต้นไม้อวมงคลไม่นิยมนำมาปลูกในบ้านเรือนมีความเชื่อว่าเป็นต้นไม้สองโลกที่สื่อถึงนรกภูมิสำหรับผู้ปฏิบัติผิดศีล 5 ในกามข้อที่ 3 ส่วนผลการวิเคราะห์องค์ประกอบภูมิเทคโนโลยี ต้นทอง (ต้นงิ้ว) ในระบบนิเวศตามคติชนวิทยาและโภชนาการในประเทศไทยมีค่าไอเกนมากกว่า 1 ทั้งหมด 6 องค์ประกอบ