การพัฒนาตัวบ่งชี้สมรรถนะทางสังคมและอารมณ์ของนักเรียน ระดับมัธยมศึกษาตอนปลายในประเทศไทย

สิริภัทร   ชื่นค้า; ดวงใจ  สีเขียว; ประพันธ์ศิริ   สุเสารัจ

ผู้แต่ง

สิริภัทร ชื่นค้า มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
ดวงใจ สีเขียว มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ
ประพันธ์ศิริ สุเสารัจ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

คำสำคัญ:

ตัวบ่งชี้, สมรรถนะทางสังคมและอารมณ์, นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย

บทคัดย่อ

บทความวิจัยนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาตัวบ่งชี้สมรรถนะทางสังคมและอารมณ์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายในประเทศไทย ผู้วิจัยใช้การวิจัยเชิงคุณภาพเก็บข้อมูลจากผู้เชี่ยวชาญการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาสมรรถนะด้านสังคมและอารมณ์ จำนวน 5 คน โดยการเลือกแบบเจาะจง ประกอบด้วย ผู้เชี่ยวชาญการจัดการเรียนรู้เพื่อพัฒนาสมรรถนะทางสังคมและอารมณ์ของนักเรียนระดับมัธยมศึกษา 1 คน นักจิตวิทยาการศึกษาและแนะแนว 1 คน นักวิชาการด้านพัฒนาสมรรถนะทางสังคมและอารมณ์ 2 คน นักวัดผลทางการศึกษา 1 คน เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสัมภาษณ์กึ่งโครงสร้าง และ กรอบแนวคิดของตัวบ่งชี้สมรรถนะทางสังคมและอารมณ์สำหรับนักเรียนในระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย ใช้การวิเคราะห์เนื้อหา วิเคราะห์ข้อมูลและแสดงผลแบบตาราง และ ความเรียง ผลการวิจัยสรุปได้ว่า สมรรถนะทางสังคมและอารมณ์ประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ รวม 57 ตัวบ่งชี้ ประกอบด้วย 1) ความตระหนักในตนเอง มี 6 ตัวบ่งชี้ ได้แก่ การรับรู้อารมณ์และความรู้สึกของตนเอง และการเชื่อในความสามารถของตนเอง 2) การจัดการตนเอง มี 18 ตัวบ่งชี้ได้แก่ การควบคุมอารมณ์ของตนเอง การจัดการความเครียด การมีวินัยในตนเอง และการวางแผนและกำหนดเป้าหมาย 3) ความตระหนักทางสังคม มี 10 ตัวบ่งชี้ ได้แก่ การมองและเข้าใจมุมมอง อารมณ์ และความรู้สึกของผู้อื่น และการเห็นคุณค่าและเคารพความแตกต่าง 4) ทักษะสัมพันธภาพ มี 15 ตัวบ่งชี้ ได้แก่ การสื่อสาร การสร้างสัมพันธภาพ และการทำงานร่วมกับผู้อื่น 5) การตัดสินใจอย่างมีความรับผิดชอบ มี 8 ตัวบ่งชี้ ได้แก่ การระบุปัญหาและเป้าหมาย การวิเคราะห์สถานการณ์ตามความเป็นจริง และการแก้ปัญหาอย่างรับผิดชอบ โดยตัวบ่งชี้ทั้งหมดได้รับฉันทามติจากกลุ่มผู้เชี่ยวชาญซึ่งสามารถวัดประเมินจากพฤติกรรมผู้เรียนได้

เอกสารอ้างอิง

กรมกิจการเด็กและเยาวชน กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์. (2561). รายงานการพัฒนาเด็กและเยาวชน ประจำปี 2560. เรียกใช้เมื่อ 10 กรกฎาคม 2562 จาก https://www.dcy.go.th/dcy/ webnew /ebook/dcy/รายงานการพัฒนาเด็กและเยาวชน/1/index.html

กลุ่มพัฒนากระบวนการเรียนรู้ สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ. (2553). แนวทางการจัดการเรียนรู้ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551. (พิมพ์ครั้งที่ 2). กรุงเทพมหานคร: โรงพิมพ์ชุมนุมสหกรณ์การเกษตรแห่งประเทศไทย.

รังสิรัศม์ นิลรัตน์. (2553). การพัฒนาโปรแกรมการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคมสำหรับนักเรียนประถมศึกษาปีที่4 - 6. กรุงเทพมหานคร: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

รังสิรัศม์ วงศ์อุปราช. (2555). การศึกษาเปรียบเทียบการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคมของนักศึกษาปริญญาตรีระหว่างมหาวิทยาลัยรัฐและเอกชน. วารสารวิชาการมหาวิทยาลัยธนบุรี, 6(12), 7-24.

รังสิรัศม์ วงศ์อุปราช และศศิลักษณ์ ขยันกิจ. (2561). แนวทางการจัดการเรียนรู้ทางอารมณ์และสังคมเพื่อการป้องกันและแก้ไขปัญหาทางพฤติกรรมและอารมณ์สำหรับเด็กปฐมวัย. วารสารวิชาการศึกษาศาสตร์, 19(1), 160-173.

สำนักเลขาธิการสภาการศึกษา กระทรวงศึกษาธิการ. (2561). มาตรฐานการศึกษาของชาติ พ.ศ.2561. เรียกใช้เมื่อ 30 มิถุนายน 2562 จาก http://www.onec.go.th/index.php

Bailey, R. et al. (2019). Re-imagining social-emotional learning: Findings from a strategy-basedapproach. Phi Delta Kappan, 100(5), 53-58.

CASEL. (2015). CASEL guide: Effective social and emotional learning

programs: Middle and high school edition. Chicago: KSA-Plus Communications.

Cervantes, M. et al. (2018). Emotional Competencies and Responsible Decision Making in Pre-Adolescents with the Support from Teachers, Fathers, and Mothers: A Comparative Study in 4th to 6th-Grade Students of Primary Education in Spain. Revista Electrónica Educare, 22(1), 1-25.

Clelland, M. C. et al. (2017). SEL Interventions in Early Childhood. Future of Children, 27(1), 33-47.

Dotsenko, E. L. et al. (2020). Responsible Decision Making as Primary School Children Move into Adolescence. International Journal of Emotional Education, 12(2), 90-102.

Durlak, J. et al. (2011). The impact of enhancing students’ social and emotional learning: A meta-analysis of school-based universal interventions. Child Development, 82(1), 405-432.

Ebner, K. et al. (2018). Coaching as stress-management intervention: The mediating role of self-efficacy in a framework of self-management and coping. International Journal of Stress Management, 25(3), 209-233.

Hajifathali, F.(2021). The Relationship Between Integrative Self-Knowledge, Mindfulness, Self-Control, and Mental Health Parameters. Journal of Educational Psychology, 9(3), 1267-1277.

Harden, B. J. et al. (2017). Emotion Regulation of Preschool Children in Foster Care: The Influence of Maternal Depression and Parenting. J Child Fam Stud , 26(4), 1124–1134.

Harris, R. (2019). Relativity Reconsidered: How Can We Respect Other Cultural Practices and Remain True To Our Core Principles? Journal of Studies in the English Language, 14(1), 1-24.

Hierry, K. et al. (2022). A Mindfulness-Based Curriculum Improves Young Children’s Relationship Skills and Social Awareness. Mindfulness, 13(1), 730–741.

Holly E. B. H. et al. (2019). Do child gender and temperament moderate associations between Head Start classroom social-emotional climate and children’s social-emotional competencies? Early Childhood Research Quarterly, 47(2), 518-530.

Holochwost, S. J. et al. (2022). More Light About Each Other: Theater Education as a Context for Developing Social Awareness and Relationship Skills. In Psychology of Aesthetics, Creativity, and the Arts. Advance online publication.

Huynh, S. V. et al. (2019). Correlations Between Components of Social Emotional Learning of Secondary School Students in Ho Chi Minh City, Vietnam. European Journal of Contemporary Education, 8(4), 790-800.

Julia, C. (2022). Exploring the role of self-awareness in coach development: A grounded theory study. Journal of Training and Development, 26(2), 343-363.

Kreibich, A. et al. (2022). The role of self-awareness and problem-solving orientation for the instrumentality of goal-related means. Journal of Individual Differences, 43(2), 57-69.

Lebois, A. M. L. et al. (2019). Augmentation of Extinction and Inhibitory Learning in Anxiety and Trauma-Related Disorders. Annual Review of Clinical Psychology, 15(1), 257-284.

Logan J. et al. (2022). Theoretical and contextual considerations for self- management strategies of children and adolescents with chronic diseases: An integrative review. Journal of Child Health Care, 26(2), 242–261.

Mahoney J. L. et al. . (2018). An update on social and emotional learning outcome research. Phi Delta Kappan , 100(4). 18-23.

Margherita, L. et al. (2015). Self-Management for Primary School Students Demonstrating Problem Behavior in Regular Classrooms0: Evidence Review of Single-Case Design Research. Journal of Behavioral Education, 24(4), 373-401.

Ogurlu Ü. et al. (2018). The relationship between social–emotional learning ability and perceived social support in gifted students. Gifted Education International , 34(1), 76-95.

Ross, K. M. . (2018). Social and Emotional Learning in Adolescence: Testing the CASEL Model in a Normative Sample. The Journal of Early Adolescence, 38(8), 1170-1199.

Seyedeh N. et al. (2016). The Relationship between Social Desirability, Responsibility, Self-Efficacy and Communication Skills of Students. Review of European Studies, 8(4), 29-36.

Sutton, A. & Crobach, C. (2022). Improving self-awareness and engagement through group coaching. International Journal of Evidence Based Coaching and Mentoring, 20(1), 35-49.

Ulupınar, Ş. et al. (2019). Does participation of nursing students in social activities affect their social emotional learning skills? Nurse Education Today, 76(1), 78-84.

Vriens, D. & Achterbergh, J. (2015). Tools for Supporting Responsible Decision-Making? Systems Research and Behavioral Science, 32(3), 312-329.

Wattanawongwan, S. et al. (2021). Cooperative Learning Strategies for Building Relationship Skills in Students With Emotional and Behavioral Disorders. Beyond Behavior, 30(1), 32-40.

Weissberg, R. P. (2019). Promoting the Social and Emotional Learning of Millions of School Children. Perspectives on Psychological Science, 14(1), 65-69.