การเผชิญกับความตายอย่างสงบ
บทคัดย่อ
การเจริญมรณสติ คือ การพิจารณาทุกเวลา ทุกลมหายใจว่า เราต้องตายแน่ๆ สามารถเจริญได้ทุกวัน และในโอกาสใดก็ได้ ซึ่งมนุษย์มีท่าที ที่ปฏิบัติต่อความตายเป็น 3 ระดับด้วยกัน คือ 1. บุคคลทั่วไป ก็จะระลึกนึกถึงความตาย ด้วยความหวาดหวั่นพรั่นกลัวต่อความตาย 2. บุคคลผู้มีการศึกษา ก็จะระลึกถึงความตาย โดยเป็นเครื่องเตือนใจไม่ให้ประมาท ให้รีบเร่งประกอบคุณงามความดี และ3. บุคคลผู้มีปัญญา คือ ให้รู้เท่าทันความตาย เป็นอยู่ด้วยปัญญากระทำการไปตามเหตุผล มรณสติเป็นวิธีพิจารณา ให้เห็นความจริงในชีวิตทั้ง 5 ประการนี้ คือ ความแก่ ความเจ็บ ความชรา ความตาย ความพลัดพราก และมีกรรมเป็นเครื่องกำหนดชีวิตของคนและสัตว์ ย่อมมีกับทุกชีวิตคนทั่วไป เมื่อนาทีสุดท้ายของชีวิตมาถึง มักสูญเสียการควบคุมตัวเอง เมื่อสูญเสียการควบคุมตัวเอง ก็ดับจิตไปโดยขาดสติ หรือโดยภาวะจิตที่เศร้าหมอง ทุรนทุราย เป็นทุกข์ มีห่วงกังวลปนไปกับจิตดวงสุดท้าย จิตที่ดับไปโดยขาดสตินั้น ไม่อาจรับประกันภพใหม่ได้ว่า จะไปบังเกิดในสุคติภพ การเผชิญความตายตามหลักมรณสตินั้น ถือว่าได้เตรียมตัวก่อนตาย ย่อมเป็นจิตใจที่สะอาดบริสุทธิ์หลุดพ้นจากบ่วงหมู่มาร สามารถดับกิเลสได้ มีสติรู้เท่าทัน ไม่หวาดหวั่นต่อความตาย อย่างสงบ ทำให้มีความสุขในวาระสุดท้ายของความตาย