ไพร่: ความเป็นพลเมืองสยามในยุครัฐจารีต
บทคัดย่อ
บทความวิจัยชิ้นนี้เป็นการศึกษาปัญหาความเป็นพลเมืองหรือคนในบังคับของรัฐสยามในยุครัฐจารีต โดยใช้วิธีการศึกษาทางประวัติศาสตร์ในการศึกษารูปแบบทางกฎหมาย อุดมการณ์และแนวคิดในการจัดการประชากรของรัฐ ผลการศึกษาพบว่า ปัจจัยพื้นฐานแรกในการจัดการประชากรของรัฐจารีตสยามเกิดจากปัญหาความบางเบาของประชากรทำให้รัฐต้องแสวงหากำลังคนจากวิธีการทำสงครามและการก่อตั้งเมือง ปัจจัยพื้นฐานประการที่สอง คือ อุดมการณ์และแนวคิดในการปกครองของรัฐจากศาสนาพุทธและฮินดู ทำให้รัฐจารีตสยามยอมรับความหลากหลายทางชาติพันธุ์ของพลเมือง ทำให้การจัดการความเป็นพลเมืองของรัฐจารีตสยามจึงอยู่ในลักษณะที่มีความเคลื่อนไหวอยู่ตลอดเวลาในโครงสร้างของระบบไพร่