การเมืองเรื่องการแปลซ้ำ กรณีศึกษาการแปลนวนิยาย เรื่อง Animal Farm ของจอร์จ ออร์เวลล์ เป็นภาษาไทย ผ่านพาราเท็กซ์ (Paratext) ในสำนวนแปลหกฉบับ

Main Article Content

รสลินน์ ทวีกิตติกุล

บทคัดย่อ

การแปลซ้ำ (retranslation) เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นทั่วไปในแวดวงการแปล โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการแปลตัวบทวรรณกรรมที่ได้รับการยอมรับในเชิงคุณค่าทางวรรณคดี การวิจัยชิ้นนี้จึงมีจุดประสงค์เพื่อศึกษาหาคำตอบเกี่ยวกับปัจจัยที่ผลักดันให้เกิดการแปลซ้ำจนเกิดเป็นปรากฏการณ์ที่โดดเด่น โดยเริ่มต้นจากการศึกษาค้นคว้าทฤษฎีและแนวคิดที่เกี่ยวเนื่องกับการแปลซ้ำซึ่งนำเสนอโดยนักวิชาการในแวดวงการแปล หลังจากนั้นจึงใช้การวิจัยเชิงกรณีศึกษาโดยวิเคราะห์การแปลนวนิยาย เรื่อง Animal Farm ของ จอร์จ ออร์เวลล์ (George Orwell) จากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย ซึ่งพบว่ามีการแปลซ้ำมาแล้วมากถึง 10 สำนวน ตั้งแต่ พ.ศ. 2502 - 2560 โดยมุ่งวิเคราะห์เฉพาะพาราเท็กซ์ (paratext) หรือองค์ประกอบที่อยู่รอบเนื้อความหลักของตัวบทแปล โดยเลือกศึกษาจากสำนวนแปลหกฉบับของสายธาร เกียรติขจรไชยแสงสุขกุล พันเอก ดร. ชัยพฤกษ์ ปิลกศิริ บัญชา สุวรรณานนท์ สรวงอัปสร กสิกรานันท์ และเพชร ภาษพิรัช จากการศึกษาองค์ประกอบดังกล่าว ผนวกกับการเปรียบเทียบกับบริบทของสังคมและการเมืองไทยในช่วงเวลา 58 ปีที่มีการแปลซ้ำ ผู้วิจัยพบแนวโน้มของการแปลเรื่อง Animal Farm ว่าแต่ละครั้งที่มีการแปลซ้ำนั้นมักตรงกับช่วงที่ประเทศไทยมีเหตุการณ์ความขัดแย้งและเปลี่ยนขั้วทางการเมืองครั้งสำคัญ จึงอาจสรุปได้ว่าการแปลซ้ำแต่ละครั้งเกิดขึ้นเพื่อตอบสนองความต้องการของผู้อ่านและเพื่อเผยแพร่อุดมการณ์ทางการเมืองตามบริบทของสังคมในช่วงเวลาต่างๆ และเป็นที่คาดการณ์ได้ว่าเรื่อง Animal Farm น่าจะได้รับการแปลซ้ำอีกต่อไปอีกเรื่อยๆ ในอนาคต สอดคล้องกับบริบทของการเมืองไทยที่ยังคงมีความขัดแย้งทางการเมืองและการผลัดเปลี่ยนขั้วอำนาจอย่างต่อเนื่อง

Article Details

บท
บทความ

References

จุฑาภัทร พานทอง. (2553). ล่ามการทูตในประเทศไทย (สารนิพนธ์มหาบัณฑิต). กรุงเทพฯ: จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย.

ไทยรัฐออนไลน์. (2557). ย้อนรอย 'รัฐประหาร 49' Vs '57' แตกต่าง? [ออนไลน์]. สืบค้น 22 เมษายน 2559, จาก http://www.thairath.co.th/content/
426245

บุษราภรณ์ อัครนิธิยานนท์. (2557). รัฐประหารในประวัติศาสตร์การเมืองไทย [ออนไลน์]. สืบค้น 22 เมษายน 2559, จาก http://library2.parliament.go.th/wichakarn/content-digest/digest009.html

ผู้จัดการออนไลน์. (2548). เลือดคอมมิวนิสต์ [ออนไลน์]. สืบค้น 20 เมษายน 2559, จาก http://www.manager.co.th/Around/ViewNews.aspx?NewsID=9480000117300

สุโขทัยสกี้. (2550). ประวัติและความหมายของธงชาติรัสเซีย [ออนไลน์]. สืบค้น 20 เมษายน 2559, จาก https://www.gotoknow.org/posts/120219

ออร์เวลล์, จอร์จ. (2520). ฟาร์มสัตว์. (สายธาร, ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: ประพันธ์สาส์น.

ออร์เวลล์, จอร์จ. (2544). รัฐสัตว์ : วรรณกรรมเทพนิยาย. (เกียรติขจร ไชยแสงสุขกุล,ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: มติชน.

ออร์เวลล์, จอร์จ. (2549). แอนิมอล ฟาร์ม. (พันเอก ดร. ชัยพฤกษ์ ปิลกศิริ, ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: กู๊ดมอร์นิ่ง.

ออร์เวลล์, จอร์จ. (2560). แอนิมอล ฟาร์ม. (เพชร ภาษพิรัช, ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: ไทยควอลิตี้บุ๊คส์.

ออร์เวลล์, จอร์จ. (2557). แอนิมอล ฟาร์ม การเมืองเรื่องสรรพสัตว์. (สรวงอัปสร กสิกรานันท์, ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: แอร์โรว์ คลาสสิกบุ๊คส์.

ออร์เวลล์, จอร์จ. (2555). แอนิมอล ฟาร์ม สงครามกบฏของสรรพสัตว์. (บัญชา สุวรรณานนท์, ผู้แปล). กรุงเทพมหานคร: ไต้ฝุ่น.

Baker, Mona and Saldanha, Gabriela. (2009) Routledge Encyclopedia of Translation Studies. (2nd ed.). Routledge.

Chinese Posters Foundation. (2015). The Mao Cult II [Online]. Retrieved on April 20 2016, from http://chineseposters.net/themes/maocult-2.php.

Even-Zohar, I. (2004). The position of translated literature within the literary polysystem in The Translation Studies Reader, (2nd ed.), L. Venuti, ed., New York: Routledge.

Fuller, Thomas and Mydans. (2010.). Seth. Protesters Return to Bangkok Streets [Online]. Retrieved on April 20, 2016, from http://www.nytimes.com/2010/09/20/world/asia/20thai.html?_r=0.

Genette, Gerard. (1997). Paratexts: Thresholds of Interpretation. (Jane E.Lewin, Trans.) Cambridge: Cambridge University Press.

Lefevere, André. (1992). Translation, Rewriting and the Manipulation of Literary Fame. London: Routledge.

Massardier-Kenney, Françoise. (2015). Toward a Rethinking of Retranslation [Online]. Retrieved on January 8, 2020, from https://doi.org/10.1080/07374836.2015.1086289

Pearce, Robert. (2005). Animal Farm: Sixty Years On [Online]. Retrieved on April 18, 2016, from http://www.historytoday.com/robertpearce/animal-farm-sixty-years

Pungartnik, Heidi. (2015). 25 Russian Propaganda Poster Designs Analyzed [Online]. Retrieved on April 18, 2016, from http://www.pxleyes.com/blog/2012/01/25-russian-propaganda-poster-designsanalyzed/.

Shuttleworth, Mark and Cowie, Moira. (2007). Dictionary of translation studies. Manchester: St. Jerome.

Smith, Whitney. (2014). Flag of Union of Soviet Socialist Republics [Online]. Retrieved on April 18, 2016, from: http://global.britannica.com/topic/flag-of-Union-of-Soviet-Socialist-Republic